در ژنژیویت که به معنای التهاب لثه است، استخوان اطراف دندان سالم است ولی در پریودنتیت که عامه مردم به آن پیوره می‌گویند، استخوان اطراف دندان دچار تخریب می‌گردد. همواره مسیر پیشرفت بیماری لثه از ژنژیویت به سوی پیوره می‌باشد. پس اگر بیماری لثه در مرحله اول کنترل گردد، می‌توان از تخریب استخوان نیز جلوگیری نمود.
تا به حال برایتان پیش آمده است که لثه‌های شما پیوره کرده باشد؟ حتما از خون‌ریزی و درد عفونت لثه‌هایتان به ستوه آمده‌اید ولی پیوره نشانه این است که به لثه‌هایتان خوب نرسیده‌اید...سوالاتی که بیشتر مردم درباره سلامت لثه‌ها در ذهن‌شان دارند، مشترک است. ما در اینجا ۸ سوال اصلی مردم درباره سلامت لثه و پاسخ‌های آنها را برای شما آورده‌ایم.
۱) آیا راهی وجود دارد که من بتوانم از سلامت لثه‌هایم مطمئن شوم؟
لثه سالم بین دندان‌ها را پر می‌کند و از این رو حالت کنگره‌ای دارد. رنگ آن صورتی متمایل به قرمز است و در فرد بالغ در حد طوق فاصله بین تاج و ریشه قرار دارد. بین لثه و دندان در حالت عادی شیار باریکی وجود دارد که به آن شیار لثه می‌گویند و عمقی حداکثر تا حدود ۳ میلی متر دارد. سطح لثه در حالت طبیعی دان دان است. تغییر در هرکدام از فاکتورهای فوق می‌تواند نشانه‌ای از بیماری لثه باشد.
۲) پلاک میکروبی و جرم دندان چیست؟
پلاک میکروبی لایه‌ای است نازک شامل باکتری‌ها و میکروب‌ها که به صورت یک پدیده دایمی و در داخل دهان تمام افراد بالغ بر سطح دندان‌ها می‌نشیند. این لایه دارای مواد پروتئینی و سلول‌های پوششی و مواد دیگری با منشأ بزاقی است.
اما ساختمان اصلی این پلاک از میکروب‌ها تشکیل شده است. اگر یک گرم پلاک را به صورت خشک تهیه نماییم دارای دویست میلیارد(۰۰۰. ۰۰۰. ۰۰۰. ۲۰۰)باکتری است. این لایه چسبنده بر سطح دندان با شستشوی آب برطرف نمی‌شود و باید با روش‌های مکانیکی(مسواک زدن)آن را تمیز نمود. با سخت شدن تدریجی پلاک میکروبی لایه‌ای به نام جرم تشکیل می‌گردد که به علت داشتن سطح زبر، مقادیر بیشتری پلاک میکروبی را بر سطح خود نگه می‌دارد.
۳) چرا بعضی لثه‌ها پیوره می‌کند؟
از این تعداد بی شمار میکروب که در پاسخ به سوال قبلی برایتان گفتم، عده‌ای برای لثه به شدت بیماری‌زا هستند و در صورت تمیز نشدن دقیق دندان‌ها سبب بروز بیماری‌های لثه می‌گردند. مهم‌ترین نوع بیماری‌های لثه عبارتند از ژنژیویت (التهاب لثه) و پریودنتیت (تخریب استخوان اطراف دندان).
در ژنژیویت که به معنای التهاب لثه است، استخوان اطراف دندان سالم است ولی در پریودنتیت که عامه مردم به آن پیوره می‌گویند، استخوان اطراف دندان دچار تخریب می‌گردد. همواره مسیر پیشرفت بیماری لثه از ژنژیویت به سوی پیوره می‌باشد. پس اگر بیماری لثه در مرحله اول کنترل گردد، می‌توان از تخریب استخوان نیز جلوگیری نمود.
از مهم‌ترین علایم التهاب لثه می‌توان به خون‌ریزی از لثه و تغییر رنگ لثه اشاره نمود. در بسیاری از موارد قوام لثه در اثر التهاب، نرم و متورم می‌گردد و گاهی اوقات لثه دچار افزایش حجم نیز می‌گردد. تبدیل ژنژیویت به پیوره معمولاً به دلیل عدم رعایت کافی بهداشت دهان و در صورت مستعد بودن فرد خصوصاً از نظر عوامل ایمنی بدن صورت می‌گیرد. علایم بیماری در این موارد خون‌ریزی از لثه، بوی بد دهان، درد گنگ در فک‌ها، احساس درد بین دندان‌ها، احساس خارش در لثه، تمایل به فرو بردن مثلاً خلال دندان در بین دندان‌ها،ترشح چرک از لثه، لقی دندان، ریخته شدن خون روی بالش، جابه‌جا شدن دندان‌ها،گیر کردن غذا بین دندان‌ها، آبسه در لثه و موارد دیگر می‌باشد. از علایمی‌که معمولاً موردنظر دندانپزشک می‌باشد عمیق شدن شیار لثه است که همگام با تحلیل استخوان صورت می‌گیرد، تحلیل استخوان نیز از روی رادیوگرافی تعیین می‌گردد.
۴) بیماری‌های قلبی باعث پیوره می‌شوند؟
امروزه رابطه میان بیماری‌های قلبی‌عروقی (تنگی عروق قلب) و عفونت‌های دهانی (خصوصاً بیماری‌های لثه) شناخته شده است. تنگی عروق قلب به صورت بروز یک لایه از سلول‌های مرده و کریستال‌های کلسترول و پروتئین و.... در داخل رگ‌های با قطر متوسط است که به تدریج با ایجاد این لایه به تنگ شدن عروق منجر می‌گردد.
از مهم‌ترین عوامل مستعدکننده بیماری‌های قلبی و عروقی به فشار خون، بالا بودن کلسترول، کشیدن سیگار، سن، دیابت، استرس و کم‌تحرکی اشاره می‌گردد که امروزه عفونت‌های دهانی و بیماری‌های لثه نیز به این فاکتورهای خطر اضافه می‌گردد.
۵) از کجا بفهمم که لثه‌ام بیمار شده‌است؟
خون‌ریزی از لثه، بوی بد دهان، درد گنگ در فک‌ها، احساس درد بین دندان‌ها، احساس خارش در لثه، تمایل به فرو بردن مثلاً خلال دندان در بین دندان‌ها، ترشح چرک از لثه، لقی دندان، ریخته شدن خون روی بالش، جابه‌جا شدن دندان‌ها، گیر کردن غذا در بین دندان‌ها، آبسه در لثه به طور خلاصه باید بدانیم که فاکتورهای ایمنی‌ترشح شده در داخل بدن در اثر بیماری و التهاب لثه در ایجاد و افزایش پلاک‌های پلاکتی در داخل عروق قلب موثر است.
تحقیقات نشان داده‌اند که در افرادی که مبتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی می‌باشند میزان بیماری‌های لثه بیش از افراد سالم است.
از آنجایی که عامل اصلی تمام بیماری‌های لثه پلاک میکروبی است، منطقی است قبل از ایجاد و پیشرفت بیماری در برطرف کردن آن بکوشیم.
۶) بهترین روش برای پیشگیری از پیوره چیست؟
بهترین راه نگهداری بهداشت دهان استفاده از مسواک می‌باشد. حداقل دفعات توصیه شده برای مسواک زدن دو بار در شبانه روز می‌باشد. از آنجایی که بیش از تعداد دفعات مسواک زدن، روش مسواک زدن اهمیت دارد، توصیه می‌شود روش مسواک زدن را از دندانپزشک خود سوال نمایید. به نظر متخصصان لثه بهترین روش مسواک زدن دندان به این ترتیب است: مسواک را با زوایه ۴۵ درجه نسبت به سطح دندان به سمت لثه نگه دارید و به مسواک حداقل ده تا پانزده مرتبه حرکت لرزشی دهید. سپس می‌توانید چند مرتبه مسواک را به سمت نوک تاج بچرخانید. این عمل را ناحیه به ناحیه و سپس در سطح داخل دندان‌ها نیز انجام دهید. از مسواک زدن روی سطوح جونده دندان‌ها نیز غافل نشوید. نواحی بین دندان‌ها را باید با نخ دندان و در صورت باز بودن دندان‌ها از یکدیگر با خلال دندان یا برس‌های بین دندان تمیز نمایید.
معاینات منظم دوره‌ای ۶ ماه یکبار برای بررسی دندان‌ها و لثه‌ها همیشه توصیه می‌گردد. به خاطر داشته باشید همیشه پیشگیری از درمان بهتر است. پس با رعایت دقیق بهداشت دهان سعی کنید از ایجاد بیماری‌های لثه جلوگیری نمایید. در صورت بروز علایم بیماری‌های لثه که آنها را شناختید، سعی کنید قبل از ایجاد مراحل پیشرفته بیماری با کنترل منظم و درمان‌های ساده در نزد دندانپزشک خود از پیشرفت بیماری و از دست رفتن احتمالی دندان‌های ارزشمندتان جلوگیری نمایید.
۷) جرم‌گیری مینای دندان را نازک می‌کند؟
جرم به صورت فیزیکی بین لثه و دندان شما فاصله می‌اندازد و چسبندگی لثه به دندان را از بین می‌برد بنابراین لثه‌ها شل شده و تحلیل می‌روند. به همین علت است که خیلی اوقات پس از جرم‌گیری تصور می‌کنید از بلندی لثه‌هایتان کاسته شده و بین دندان‌ها فاصله افتاده است اما حقیقت این است که لثه‌های شما در اثر وجود جرم، عقب نشسته‌اند و این فاصله تا به حال توسط جرم پر شده بود و قابل رویت نبود. وقتی جر‌م‌ها را بر می‌دارید، تازه متوجه می‌شوید که لثه‌های شما بر اثر وجود جرم تا چه‌اندازه تحلیل رفته‌اند. جرم به عنوان کانونی برای رشد و فعالیت میکروب‌های بیماری‌زا برای لثه شماست که محصولات سمی این میکروب‌ها لثه‌ها را بیمار می‌کند. یک لثه سالم صورتی رنگ و براق بوده و محکم به سطح دندان چسبیده است اما ترشحات و مواد‌زاید ناشی از فعالیت این میکروب‌ها، موجب التهاب و عفونت لثه می‌شود و به همین دلیل است که لثه در مجاور جر‌م‌ها، قرمز، شل و اسفنجی است. شاهکارهای جرم به همین جا ختم نمی‌شود. به دنبال التهاب لثه، استخوان اطراف دندان نیز تحلیل رفته و دندان با از دست دادن بافت‌های نگه دارنده خود به مرور زمان لق خواهد شد. جالب است بدانید نتایج مطالعات جدید نشان داده‌اند، بیماری‌های لثه باعث تشدید بیماری‌های سایر اعضای بدن می‌شوند. سموم باکتری‌های موجود در جرم با انتشار در رگ‌های خونی لثه وارد سیستم گردش خون می‌شود و می‌تواند موجب بالا رفتن قند خون در افراد دیابتیک، تشدید بیماری‌های قلب و عروق و حتی زایمان زودرس شود.
فواصل جرم‌گیری برای افراد مختلف، متفاوت است. اگر بهداشت دهانی شما مناسب باشد، بیماری‌های لثه نداشته باشید و میزان مواد معدنی بزاقتان کم باشد، احتمالاً در فواصل زمانی بیشتری نیاز به جرم‌گیری خواهید داشت. هر ۶ ماه به دندانپزشک مراجعه کنید تا نیاز شما به جرم‌گیری را با توجه به شرایط تان پیش بینی کند.
۸) چند وقت به چند وقت باید جرم‌گیری کنم؟
مینای دندان با داشتن بیش از ۹۶ درصد مواد معدنی یکی از سخت‌ترین مواد موجود در جهان است که تنها الماس آن را تراش می‌دهد. ابزارهای جرم‌گیری از آلیاژهایی ساخته شده‌اند که به سختی الماس نیست و نمی‌توانند مینای دندان را برداشته و به آن آسیب برسانند. در عین حال هنگام جرم‌گیری نوک وسیله فقط با جر‌م‌ها در تماس است و با رعایت اصول صحیح جرم‌گیری، هیچ خطری دندان و مینای آن را تهدید نمی‌کند.
نظرت چیه؟