بحث و جدل همیشه اتفاق می افتد. نوع رابطه تان اهمیتی ندارد—این بحث ها چه با رئیستان باشد، چه با دوستان، یا دوست دختر و یا همسرتان—باید بتوانید با این اختلافات و ناسازگاری ها کنار بیایید. این بحث و جدل ها برای همه ی ما پیش می آید، اما نباید طوری با آنها برخورد کنیم که همه ی پل های پشت سر را خراب کرده و رابطه هایمان را از بین ببریم.
راه های سالمی هم برای بحث و جدل کردن وجود دارد. درست است که این راه ها هم تقریباً همان طبیعت ناخوشایند همه ی جنگ و دعواها را در خود دارد، اما بحث های سازنده این مزیت را دارد که مطمئنتان می سازد، موضوع مورد اختلاف را حل کرده اید و دیگر در آینده چنین بحث هایی بینتان اتفاق نمی افتد. اما جنگ و دعوا به شیوه نامطلوب، به جای حل مشکل، اوضاع را وخیم تر هم می کند. از اینرو، در این مقاله قصد داریم شما را با شیوه های نامطلوب، و متاسفانه متداول بحث و جدل کردن آشنا کنیم، تا با درک بیهوده بودن و حتی مضر بودن آنها، دیگر در جنگ و دعواهایتان از این روش ها استفاده نکنید.
۱٫ به میان کشیدن مسائل نامربوط
در این شیوه دعوا، شما مسائلی را به میان می کشید که هیچ ارتباطی با موضوع اصلی بحثتان ندارد. مثلاً از نوع برخورد دوست دخترتان با یکی از همکارانش دچار حسادت شده اید و سر این موضوع با او دعوا راه انداخته اید، اما وسط دعوا، طرز برخورد او با مادر یا خواهرتان را پیش می کشید یا از این شکوه می کنید که چرا مثلاً فلان روز فلان لباس را در مهمانی پوشیده بوده است. این کار نه تنها موضوعات مختلف دیگر را هم به میان می آورد که باعث وخیم تر شدن اوضاع می شود، بلکه باعث میشود از موضوع اصلی هم دور شوید. با این روش هیچ مشکلی هیچوقت حل نخواهد شد و دعواها همینطور بین شما بیشتر و بیشتر خواهد شد.
روش جدید: دفعه بعد، به جای پیش کشیدن موضوعات نامربوط وسط دعوا، سعی کنید فقط روی همان موضوع اصلی بحث کنید. بقیه مسائل و مشکلات را به وقت دیگری موکول کنید. با این روش بحث هایتان کوتاه تر و مشخص تر خواهند بود و احتمال این که پس از خاتمه دعوا به سازش برسید و مشکلتان حل شود بیشتر است.
۲٫ اشاره به عیب های طرف مقابل
این به آن معناست که خشونت شما در دعوا و مرافعه به حدی می رسد که با حرف های تند و گزنده خود قصد آزار طرف مقابل را پیدا میکنید. البته اکثر اوقات این کار عمداً صورت نمی گیرد. هر حرفی که با کلماتی مثل "حداقل من فلان کار را نمی کنم، یا فلان اخلاق را ندارم" شروع شود نشان دهنده این نوع دعوا کردن است. این شیوه بحث کردن هم کاملاً مخرب است چون احساسات فرد مقابل را به حدی جریحه دار میکنید که بعدها خودتان از حرفهایتان پشیمان می شوید. این شیوه ی بحث و جدل برای هر دو طرف زیان آور است.
روش جدید: به جای اینکه درمورد خود آدم ها دعوا راه بیندازید، درمورد رفتارشان بحث کنید. در دعواهای خودتان عیب های طرف مقابل را به رخ او نکشید، به جای این به او بفهمانید که رفتار فلان روز او چقدر زشت بوده یا ناراحتتان کرده است. با این روش، طرفتان خواهد فهمید که اگر آن رفتار خود را متوقف کند، دعوا و جدل هم خاتمه خواهد یافت، و شما هم دشمنان کمتری برای خودتان درست خواهید کرد.
۳٫ انداختن تقصیر به گردن دیگری
اگر مقصر اصلی باشید، آنقدر بهانه تراشی و سفسطه می کنید تا تقصیر را به گردن فرد مقابل بیندازید و اشتباهتان را گردن نمی گیرید. این یک مکانیسم دفاعی است. احتمالاً فکر می کنید که با قبول کردن تقصیرتان، دعوا به نفع طرف مقابل تمام میشود و شما بازنده خواهید بود و فکر می کنید که این دعوا به خاطر اشتباهات فرد مقابل به وجود آمده است. متاسفانه، تا زمانی که شما از قبول مسئولیت شانه خالی میکنید، قادر به حل اختلافتان نخواهید بود و هیچوقت با فرد مقابل به سازش نخواهید رسید. ممکن است چند بار طرف مقابلتان کوتاه بیاید و تقصیر را گردن بگیرد، اما کم کم باعث کمرنگ شدن رابطه تان می شود و مشکلاتتان بارها و بارها تکرار می شود و هیچوقت از بین نمی رود.
روش جدید: می توانید هم تقصیرتان را قبول کنید و هم حرف خودتان را به کرسی بنشانید. بابت اشتباهتان از طرف مقابل عذر خواهی کنید، اما به او هم گوشزد کنید که دوست ندارید کسی مدام اشتباهاتتان را به رختان بکشد. هرچه شما بیشتر گذشت کنید، دیگران هم راحت تر از خطاهای شما خواهند گذشت.
۴٫ مظلوم نمایی
چنین فردی هم از قبول مسئولیت شانه خالی میکند، اما به جای اینکه بخواهد خود را پیروز میدان کند، می خواهد طرف مقابل به او رحم کند. وقتی چنین فردی به گستاخی یا تکبر محکوم می شود، با گریه و زاری می خواهد به طرف مقابل بفهماند که چنین کارهایی را نکرده است. اینها افرادی هستند که هیچوقت در دعوا و بحث مقصر شناخته نمی شوند و هیچوقت گناهکار نیستند. اما به مرور زمان این روش اعصاب نزدیکان و دوستان او را خرد می کند و دیگر گول حرفها و مظلوم نمایی های او را نخواهند خورد.
روش جدید: جرات داشته باشید و اشتباهتان را قبول کنید. تقصیراتتان را گردن بگیرید و خود را برای تغییر آماده کنید. اگر در موقعیت هایی خودخواهانه رفتار کرده اید، به اطرافیانتان اطمینان دهید که خودتان متوجه مسئله شده اید و قصد جبران دارید.
۵٫ فحش دادن و ناسزا گفتن
ناسزا گفتن حین دعوا، نشانه ناپختگی، از دست دادن کنترل و غیر حرفه ای بودن شماست. فحش دادن و ناسزا گفتن هیچوقت فشار و تنش دعوا را کم نمی کند، بلکه با اینکار شان و شخصیت فرد مقابل را هم خرد می کنید. این کار یک اختلاف عقیده جزئی را به دعوای شخصی بدل می کند و حتی اگر دعوا هم حل شود، فرد مقابل هیچوقت فراموش نخواهد کرد که شما چه ناسزاهایی به او حین دعوا گفته اید.
روش جدید: بحث و جدل هایتان را همیشه در کمال ادب و نزاکت انجام دهید. روی رفتار ناشایست طرفتان تمرکز کنید نه خودِ او. اگر حرف هایتان را معقولانه و مؤدبانه بزنید، طرف مقابل بیشتر روی حرفهایتان حساب خواهد کرد.
۶٫ متوسل شدن به رفتارهای خشونت آمیز
این شیوه مخصوص آندسته از افرادی است که حین دعوا در را به هم می کوبند، ظرف و ظروف اطرافشان را پرت می کنند، مشت روی میز می کوبند و….همه ی این رفتارها ما را یاد جنگ و دعواهای بچگانه بین خواهر و برادرها می اندازد. این رفتارها نه تنها به هیچ جایی نمی رسد، بلکه طرف مقابل را عصبانی تر هم می کند. باید بتوانید عصبانیتتان را کنترل کنید، به ویژه در محل کار. همه حق دارند عصبانی شوند، اما باید بتوانند این عصبانیت را کنترل کنند. اگر موقع دعوا اشیاء را پرت کنید، یعنی برای اهل آن خانه یا اتاق احترامی قائل نیستید. فکر نمی کنم دوست داشته باشید اطرافیانتان تصور کنند هنوز بچه هستید و رفتارهایتان کودکانه است.
روش جدید: اگر می بینید که حین دعوا انگیزه زیادی برای پرت کردن اشیاء دارید، راه دیگری برای بیرون ریختن عصبانیتتان پیدا کنید. مثلاً سعی کنید روی یک تکه کاغذ دلیل عصبانیتتان را بنویسید، یا به باشگاه یا پیاده روی بروید. تنها چاره کار این است که خود را از آن موقعیت دور کنید.
۷٫ فرار از موقعیت
هر وقت بحثی پیش می آید، فکر می کنید قبل از اینکه بیشتر عصبانی شوید، بهتر است سریع شال و کلاه کرده و از معرکه فرار کنید. البته اگر این کار را برای این می کنید که بعد از کمی آرام تر شدن، مشکل را بررسی کنید، روش بسیار خوبی است چون می توانید عاقلانه تر فکر کنید و تصمیم بگیرید و چیزی از دهانتان بیرون نمی آید که بعدها به خاطر آن پشیمان شوید. اما اگر این کار را از ترس رودررو شدن با فرد مقابل و قبول مسئولیت دربرابر اشتباهاتتان انجام می دهید، روش خوبی به شما نمی رود. اما ماندن در موقعیت و خالی کردن عصبانیت هم گهگاه بد نیست، بااینکه معایبی هم دارد. از قدیم گفته اند، هیچوقت عصبانی به بستر نروید.
اگر حتی یکی از طرفین حین دعوا روش خود را عوض کنند، ممکن است دعوا به کلی خاتمه یابد. یادتان باشد که طرف مقابلتان هم به اندازه خود شما عصبانی و ناراحت است، حتی اگر حق با شما باشد.
روش جدید: به جای اینکه عصبانیتتان را بر سر طرف مقابل خالی کنید، یک قدم به عقب بردارید، نفسی عمیق بکشید و از طرفتان بخواهید که کمی آرامتر پیش رود. این کارها به هر دو شما فرصت می دهد کنترل خودتان را دوباره به دست آورید، بیشتر فکر کنید و به کمک هم مشکل را حل کنید. اگر لازم می بینید که موقعیت را ترک کنید، به طرف مقابلتان بگویید که این کار را به خاطر این انجام می دهید که عصبانیتتان فروکش کند و بعداً درمورد مشکل صحبت خواهید کرد.
بانزاکت دعوا کنید!
وقتی دعوا و بحثی برایتان پیش می آید، باید باملاحظه رفتار کنید و کنترلتان را حفظ کنید. باید سعی کنید نقطه نظرات طرف مقابل را خوب درک کنید و ببینید آیا حرف هایتان اوضاع را بدتر می کند یا بهتر. مهمتر اینکه، یادتان باشد بعضی وقت ها لازم است غرورتان را زیر پا بگذارید—می دانم کار مشکلی است. بعضی وقت ها هم خوب است بگذارید گذر زمان خودش مشکلات و مسائل را برطرف کند. با استفاده از روشهایی که در این مقاله گفته شد، می توانید معقولانه تر و خوشایندتر جدل کنید!
نظرت چیه؟
