مشکل با نماز خوندن همسر

[fati hk]

با عرض سلام و خسته نباشید.
ببخشید من دوستی دارم که ازدواج کرده بهم گفت مشکلشو منم گفتم از شما بپرسم.
مشکلش این بود که میگفت هرکاری میکنم شوهرم نماز نمیخونه و روزه هم نمیگیره و هر بارم بهش میگم میگه گیر نده به نطرتون چیکار کنه چی بگه که خودش شرمنده بشه و علاقه پیدا کنه به نماز خوندن.
ممنون میشم جواب بدین

[farokh]

اولين و بهترين گام براي استحكام پايه هاي زندگي، درك متقابل و پي بردن به ويژگيهاي شخصيتي و ريشه يابي مسائل و مشكلات طرف مقابل مي باشد. عمل هر انساني محصول يك سلسله عوامل تربيتي , فرهنگي , تحصيلي, وراثتي , ديني و اعتقادي است. درباره همسرتان خوب است زياد از خود حساسيت نشان ندهيد؛ براي ترغيب و تشويق به انجام فرائض ديني ، ابتدا بايد زيربناهاي فكري افراد را مورد بررسي قرار داده و در اصلاح آن كوشيد. ديدگاه فرد در مورد خداوند، جهان هستي، انسان، معاد و ... اموري است كه نتيجه مستقيم بر ايمان فرد و تقيّد وي در انجام اعمال مذهبي دارد . تقويت و اصلاح اين مباني تأثير زيادي بر ايمان انسان مي گذارد.

اما موضوع بي توجهي به نماز معلول عوامل فراواني است. ممكن است اين امر به دليل عدم تربيت صحيح و ديني والدين در خانواده باشد, چرا كه بايد كودكان از همان ابتداي كودكي, حدود شش يا هفت سالگي به نماز خواندن عادت كنند, در غير اين صورت اگر شخص بزرگ شود و به سن تكليف برسد و بخواهد به نماز خواندن عادت كند, تاحدود زيادي دشوار خواهد بود. يا امكان دارد كه شخص نماز خوان هست, ولي در اثر شبهه اي كه از ناحيه شياطين به ذهن او وارد شده, اعتقاداتش خدشه دار و نسبت به عبادت خداوند بي تفاوت شده است و يا در اثر عدم رعايت حضور قلب از آن لذت نمي برد و به همين خاطر آن را عبث و بي فايده مي داند و يا .....

اما ما معتقديم كه اغلب جوانان ما دين باورند و مشكل آنان بيشتر از ناحيه غفلت است. مردم ما مشكل ايماني ندارند, ولي متاسفانه در جامعه و فرهنگ ما عوامل غفلت فراوان است, مانند برنامه هايي كه تا نيمه شب ادامه دارد و باعث مي شود شخص نماز صبح مثلا خواب بماند و يا توجه روزافزون به لذت طلبي هاي افراطي و گرايش به دنيا است كه زمينه اصلي غفلت انسان از حركت به سوي كمال و خداي متعال را فراهم كرده است. در اين راستا بايد توجه كرد كه حب افسار گسيخته به دنيا و علاقه ي قلبي به تمايلات نفساني , قوي ترين عاملي است كه انسان را دچار غفلت نموده و نيز ريشه ي بسياري از خطاها و گناهان مي شود.

اما معمولا مشكل كساني كه نسبت به نماز بي توجه هستند بيشتر در ارتباط با ضعف شناخت و ايمان است. اگر كسي بداند كه آفريده خدا است و تمام نيازمندي او در ارتباط با خداوند تامين مي شود، رشد و شكوفايي او در زندگي وابسته به خدا است و هدف زندگي انسان نزديك شدن به خداوند است، دين راه رسيدن به قرب الهي است و نماز از ميان اعمال ديني مهمترين عمل قربي به حساب مي آيد، اگر آدمي بداند كه بدون نماز و ارتباط با خداوند زندگي اش در دنيا و آخرت با چالش روبرو است و سامان نمي يابد، ضرورت پيوند عبادي با خداوند را احساس خواهد كرد و ديگر با تنبلي و سستي در نماز روبرو نخواهد بود. بنابراين راهكار اصلي اين است كه مطالعه كنند و آگاهي خود را نسبت به دين و عبادت و نماز افزايش دهند.
اما اگر كسي آگاهي دارد و باز در نماز سستي مي كند بايد بداند كه اين موضوع نشانگر بروز مشكل و موانع در زواياي وجودي انسان است كه بايد به صورت اساسي برطرف شود .


بعضي از اين مشكلات و عوامل مهم سبك شمردن نماز عبارتند از:
1 ـ نداشتن انگيزه قوى براى خواندن نماز.
2 ـ عادت نداشتن به نماز از دوران كودكى .
3 ـ نشناختن نماز و اهميت و اسرار نهفته در آن. (كه بايد در فلسفه نماز مطالعه و تفكر كرد).
4 ـ ترجيح دادن تفريح و سرگرمى (به علت جاذبه بيشتر در نزد اينان).
5 ـ داشتن سؤال و ابهام نسبت به بعضى از مسائل اعتقادى مانند خدا، معاد و...
6- حب نفس و دوست داشتن بيش از حد خود.
7- جاي گيري حب دنيا و زرق و برق آن در دل آدمي.
8- استفاده از غذاي حرام و ناپاك.
9- تكرار گناه به حدي كه دل سياه گردد و شوق عبادت گرفته شود كه ايشان با تفحص در نفس خود بايد علت را پيدا كرده و مداوا نمايند.
10- نشناختن نياز انسان به نماز و نقشي كه نماز در تكامل و سعادت انسان دارد.
11- عدم شناخت و توجه كافي نسبت به معبود; يعني , همو كه در نماز با او سخن مي گوييم. (راه حل آن تفكر در نعمت ها و عظمت خداوند است)
12- اشتغال ذهن و فكر و انديشه و تعلق قلب به دنيا و مسائل مادي.


با توجه به موارد بالا به اين نكات توجه داشته باشيد:
1. ايجاد تغيير و اصلاح رفتار به صورت ناگهاني بسيار دشوار است بنابراين بايد صبر و تحمّل خود را افزايش دهيد تا به تدريج و آهسته رفتار او را نسبت به نماز اصلاح كنيد.
2. در حق او دعا كنيد و از خداوند بخواهيد كه به او كمك كند و موجبات اصلاح و هدايت او را فراهم نمايد.
3. رفتار شما با وى بايد به گونه‏اى باشد كه تحت تأثير اخلاق، عواطف و نحوه برخوردتان قرار گيرد تا جايي كه به افكار و انديشه‏هاي شما - به عنوان يك فرد نماز خوان علاقه‏مند شود و با نفوذ در قلب و دل او بتوانيد تغييري در فكر وانديشه وي ايجاد كنيد؛ بنابراين ابتدا با عمل خود او را تشويق به نماز اول وقت و اعمال عبادي كنيد يعني خودتان نمازتان را سر وقت بخوانيد و ساير احكام واجب را به همين صورت انجام دهيد و با عمل به دستورات الهي او را دعوت به كارهاي خوب و انجام وظايف شرعي كنيد.
4. مناسب است از افرادى كه بر روى ايشان نفوذ بيشتري دارند استفاده كنيد.در اين راستا معاشرت با خانواده هاي متدين و ايجاد روابط خانوادگي با آنها و ارتباط دادن شوهرتان با دوستان مذهبي بسيار مفيد خواهد بود.
5. يكى از چيزهايى كه باعث مى‏شود انسان در خواندن نمازهايش احساس تنبلى كند و آن را به تأخير بيندازد، اين است كه فلسفه خواندن نماز برايش جا نيفتاده است و هيچ نيازى براى خواندن نماز احساس نمي‏كند . از او بخواهد با مطالعه كتابهايى كه در زمينه معارف اسلامى و از جمله نماز نوشته شده است، آگاهى و شناخت خود را درباره فلسفه نماز و مفهوم نماز خواندن و... افزايش دهد.
6. آيات يا احاديثي كه در مورد اهميّت نماز است در معرض ديد او نصب كنيد.
7. در صورت همكاري با شما ولو يك گام، ايشان را مورد تشويق قرار دهيد. براي اين كار مي توانيد علاوه بر كتاب هايي كه معرفي خواهد شد از هر چيزي كه احتمال مي دهيد در تشويق او براي خواندن نماز مفيد است به عنوان هديه استفاده كنيد. مثل سجاده, مهر و تسبيح كربلا، و ...
همچنين شما مي توانيد براي اصلاح و هدايت همسرتان از ابزار احساس و عاطفه استفاده كنيد خصوصا كه گفته ايد ايشان علاقه بسياري به شما دارد.
براي بكارگيري از اين ابزار بايد موارد ذيل را مورد توجه قرار دهيد :
1- از پيوند عاطفي كه در روابط زناشويي داريد استفاده نمائيد .
2- براي بيان نظرات خود از والدين و يا خواهر و برادر ايشان كه ارتباط عاطفي قوي تري با همسرتان تان دارند استفاده كنيد .
3- از والدين و كسانيكه به عنوان الگو مي باشند بخواهيد كه آنها اهميت بيشتري به نماز داده و حتما نماز خود را در اول وقت ها به جا آورند .
4- از اتفاقات پيراموني خود جهت راهنمايي وي استفاده كنيد به عنوان مثال شنيدن خبر مرگ ناگهاني دوستان و آشنايان و فاميل معمولا بسيار بر روي افراد تاثير مي گذارد و شما مي توانيد در چنين موقعيت هايي متذكر شويد كه مرگ معلوم نيست چه موقع به سراغ ما بيايد و چه بسا فرصت جبران گذشته را به ما ندهد و اگر ما دست خالي به آن دنيا برويم سرنوشت بسيار بدي پيدا خواهيم كرد ؛ پس چه خوب است تا زنده ايم فرصت را غنيمت شمرده و براي خود ره توشه اي ذخيره نمائيم .
5- از داستانهاي عبرت آموز بهره بگيريد كه در اين مورد مي توانيد به كتابهاي ذيل مراجعه نمائيد .
* داستانها و حكايتهاي نماز (يك) - مؤلف : رحيم كارگر محمدياري- ناشر : ستاد اقامه نماز
* داستان نماز عارفان - مؤلف : سيد مهدي شمس الدين - ناشر : ستاد اقامه نماز
* بهترين پناهگاه - مؤلف : رحيم كارگر محمدياري - ناشر : ستاد اقامه نماز
* داستانهاي نماز - مؤلف : مرتضي عطائي - ناشر : ستاد اقامه نماز خراسان
* پيش از نماز - مؤلف : مصطفي محمدي - ناشر : سازمان تبليغات اسلامي
* شكوه محراب (قصه هاي نماز) - مؤلف : لطيف راشدي - ناشر : حوزه علميه قم
6- از اصول و عقايدي كه تاكنون نسبت به آنها پايبندي خود را حفظ نموده بهره كافي را ببريد مثلا ممكن است وي ارادت خود را نسبت به امام حسين عليه السلام حفظ كرده باشد لذا شما مي توانيد با بيان داستان عاشورا بگوئيد كه ايشان در بدترين شرايط ، در اول وقت نماز خواند پس چه جوابي به امام خواهيم داشت اگر از ما بپرسد كه من در چنين شرايطي نمازم را ترك نكردم چرا تو كه ادعاي محبت من را داري با وجود آرامش و تمامي امكانات رفاهي نمازت را نمي خواندي ؟

و يا ممكن است كسي چون به شفاعت معصومين ( عليهم السلام ) اعتقاد دارد بگويد كه ما چون شيعه هستيم هر كار بكنيم بالاخره مورد شفاعت ائمه عليهم السلام قرار مي گيريم و بهشتي مي شويم ! در پاسخ به وي بگوئيد : امام صادق عليه السلام در آخرين لحظات مرگ خود دستور داد تمامي خويشاوندانش را جمع نمودند و به آنها فرمود «ان شفاعتنا لا تنال مستخفا بالصلاة» بشفاعت ما نخواهد رسيد كسى كه نماز خود را سبك شمارد. ( بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، ج‏47، ص: 8)

در پايان جهت رسيدن به نتيجه مطلوب و عملي شدن آنچه تاكنون گفته شد نكاتي را حتما بايد لحاظ نمائيد:
1- مطالب مندرج در اين نوشتار برنامه هايي عملي مي باشد كه پياده نمودن آنها نيازمند صبر ، حوصله و زمان مي باشد بنابراين تمامي آنچه گفته شد را به عنوان يك مقاله و يا مطلب علمي يكجا مطرح ننمائيد بلكه هر كدام از اين موارد را به تناسب موقعيت و در فرصتهاي مناسب به مرور زمان پياده نمائيد .
2- در هيچ يك از مراحل گفته شده از برخورد نيك و ملاطفت آميز و احترام نهادن دور نشويد. اين را بدانيد كه با فشار و اجبار كسى را نمى توان هدايت نمود و چه بسا تأثير منفى آن بيشتر از هدايت گردد. اگر رابطه شما با همسرتان اكنون به جبهه گيرى و حساسيت نشان دادن و صف آرايى منتهى شده است براى مدتى سكوت كرده و حرفى به او نگوييد و به دنبال اجراى روش غيرمستقيم باشيد و به شكلى از همكارى افراد ديگر بهره مند شويد.
3- مسئوليت بعضي برنامه هاي نماز را به وي بسپاريد مثلا از او بخواهيد تا وقت نماز را به شما ياد آوري نمايد .
4- از زور و تحميل و قهر و نارحتي خودداري نمائيد چراكه تحميل فطرت خداداد را منحرف مي سازد و او را از خواندن نماز منصرف مي كند.
5- خطا و اشتباه نمودن را انتظار داشته و بپذيريد و بعد آن را فراموش كنيد.
6- تمام انتظارات و خواسته هاي خود را در قالب محبت و دوستى بيان كنيد.
7- به شخصيت او به خصوص در جمع دوستان احترام بگذاريد.
8- توان روحى و جسمى و روانى او را در عمل به خوبى ها و ترك بدى ها مد نظر داشته باشيد و فراتر از توانش از او انتظار نداشته باشيد.
9- هرگز وى را سرزنش نكنيد و از طريق نكوهش و سرزنش نخواسته باشيد افكار و انديشه هاى خود را به وى منتقل و يا تحميل كنيد.
10- از سخت گيري و زياده روي پرهيز نموده و نماز را سهل و آسان جلوه دهيد و به او متذكر شويد كه ميزان وقتي كه انسان در طول 24 ساعت روز ، براي نماز صرف مي نمايد در مقايسه با وقتي كه انسان براي خواب و خوراك و حتي ديدن فيلم و يا اينترنت مي گذارد چيزي نيست.
11- همسر شما بايد اين موضوع را درك نمايد كه آنچه كه شما مطرح مي نمائيد از سر دلسوزي و شفقت و مهرباني ، همراه با رأفت و رحمت، و عشق و موعظه حسنه مي باشد و نيت ديگري نداريد .
12- در صورت اقدام به اقامه نماز ، ايشان را مورد تشويق قرار دهيد.
13- صفات پسنديده و نقاط مثبتي كه در ايشان هست را مد نظر قرار دهيد و همواره ايشان را به خاطر آن ويژگي هاي مثبت مورد احترام و تكريم قرار دهيد.
14- از بحث و جدل هاي بي فايده كه ثمره اي جز بي احترامي به يكديگر و بسته شدن راههاي ديگر ندارد جداً خودارى كنيد.
15- براى دستيابى به توفيق هدايت وي بسوي نماز به ائمه اطهار(عليهم السلام ) متوسل شويد و آنها را در پيشگاه خداوند واسطه كنيد كه خداوند توفيق چنين عملي را به شما عطا فرمايد.
16- نيت شما از بحث با وي محكوم كردن وي نباشد ، بلكه به قصد تبيين و روشن شدن مسأله به گفتگو بپردازيد و هر زمان كه احساس كرديد تا حدودى قانع شد و يا ساكت شد، بحث را تمام شده تلقى كنيد ولى تصريح نشود كه پس حق با من است و يا از اين نتيجه گيرى هاى صريح كه طرف مقابل احساس ضعف كنيد و خداى نكرده به گونه اى به لجبازى منتهى نشود.
17- در خصوص مسائل ديني ؛ از سوي خود اظهار نظر نكنيد بلكه مطالبي كه ارائه مي نمائيد مستند به روايات معتبر و يا فتاواي مراجع باشد .
18- هر شخصى يك نقطه پذيرش و به قول معروف «رگ خوابى» دارد، سعى كنيد اين رگ خواب و نقطه پذيرش را به دست آوريد و از اين كانال وارد شويد و هدف خود را تعقيب كنيد و لذا به صرف اين كه بايد شخصى را هدايت كرد بسنده نكنيد بلكه با مطالعه بر روى خصوصيات وى ؛ راه نفوذ در او و جلب نظر او را به دست آوريد سپس زير بناهاى فكرى وي را مورد بررسى قرار داده و در اصلاح آن بكوشيد. ديدگاه فرد در مورد خداوند، جهان هستى، انسان، معاد و امورى است كه داراى نتيجه مستقيم بر عملكرد افراد مي باشد. پس بايد به تقويت و اصلاح اين مبانى كوشيد.
19- بهترين روشي كه از سوي معصومين عليهم السلام براي جذب ديگران به راه خدا معرفي شده اين است كه خودمان با اشتياق و علاقه به احكام دينى اسلام عمل كنيم و هميشه به دستورات دينى پايبند باشيم و در واقع با عمل خود ديگران را به دستور دينى دعوت كنيم به عبارت ديگر احكام دينى را با عمل خود تبليغ كنيم.
قرآن در سوره بقره مى‏فرمايد: (أَ تَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَ تَنْسَوْنَ أَنْفُسَكُم) «آيا ديگران را به نيكى دعوت مى‏كنيد در حالى كه خودتان را فراموش كرده‏ايد». (البقرة : 44)
حضرت صادق عليه السّلام فرمود: مردم را با غير زبان خود (با اعمال و رفتار خود) براه حق دعوت نمائيد . بايد مردم از شما ورع و كوشش و نماز و اعمال خير ببينند ؛ كه اين روش كاملا جلب‏كننده است. (بحار الأنوار ج‏67 ص 303 )
البته علت اتخاذ چنين رويكردي نيز كاملا روشن است ؛ چراكه اگر اهل عمل نباشيد ولو به ظاهر خود را متعبد هم جلوه دهيد تأثيرگذارى شما خيلى كم مى‏شود. گذشته از اينكه چه بسا اگر حساسيت خاصى به شما پيدا كرده باشند دعوت زبانى شما نه تنها آنها را بيدار و هدايت نمى‏كند بلكه لجاجت و سرپيچى ديگران را ولو بخاطر ناراحت كردن شما بيشتر خواهند كرد .
20- سعى كنيد افرادى كه صحبت آنها بر روى وي نافذ است، پيدا كنيد و از آنان بخواهيد كه با مهارت و شگرد شايسته‏اى، با او درباره نماز صحبت كنند. اين كار را مى‏توان از طريق جلسه ميهمانى يا در طول مسافرت به انجام رساند.
مجددا تكرار مى كنيم كه دادن اين اطلاعات و تصحيح انديشه همسرتان درباره نماز ضرورى است و بايد انجام گيرد تا به كمك يك نيروى درونى و انگيزه شخصى در پى آن باشد و نيازمند تحريك خارجى و هول دادن و وادار كردن نباشد. اين اطلاعات را به دو روش مستقيم و يا غيرمستقيم مى توان منتقل كرد و انتخاب روش به روحيه مخاطب و توان روحى و علمى شما بستگى دارد. مانند اين كه خود، اين گونه مطالب را گوشزد كنيد و در صورت عدم پذيرش از طرف مخاطب ديگران بگوييد و يا كتاب هاى معرفى شده را در اختيار او بگذاريد.
* در خاتمه توصيه ما به شما اين است كه بدون اين كه نااميد باشيد با حوصله و به تدريج به تلاش خود ادامه دهيد. ان‏شاءاللَّه نتيجه جالبى در اين زمينه خواهيد گرفت. چرا كه قصد و نيت خوب و خالصانه و خداپسندانه شما به شما كمك خواهد كرد و تلاشتان پيش خداوند متعال محفوظ و مأجور است.