شرکت در مراسم‌های مذهبی و خدمات مربوط به آن می‌تواند به خانواده‌ها کمک کند با ارزش‌های معنوی خود ارتباط برقرار کنند اما این تنها راه موجود نیست. راه‌های غیرسنتی‌تر هم می‌تواند به بچه‌ها و والدین آنها برای یافتن معنا و مفهوم معنویت کمک کند.
آیا معنویت می‌تواند سلامت جسمی بهتری برای شما و خانواده‌تان به ارمغان بیاورد؟ تحقیقات جدید پزشکی نشان می‌دهد که افراد معنوی‌تر، رفتارهای خودتخریب کمتری دارند (مثل خودکشی، سیگار کشیدن و اعتیاد)، کمتر دچار استرس می‌شوند و رضایت عمومی بیشتری نیز از زندگی خود دارند.
بیشتر تحقیقاتی که سلامت جسمی و معنوی را به هم مرتبط می‌کنند روی بیماران سالخورده انجام گرفته است؛ اما، این اطلاعات می‌تواند ارتباط بین یک زندگی معنوی و سلامت خوب جسمی را برای همه سنین نشان دهد.
بااینکه معنویت نشان داده است که می‌تواند موجب کاهش افسردگی، بهبود فشارخون و تقویت سیستم ایمنی بدن شود، باورهای مذهبی را نباید در مراقبت‌های پزشکی کودکان دخالت داد.
حال ببینیم معنویت چیست و چطور می‌تواند سلامت خانواده را تقویت کند؟
معنویت و سلامت جسمانی
زمانی پزشکان و دانشمندان از مطالعه معنویت در ارتباط به پزشکی خودداری می‌کردند اما یافته‌های 10 سال اخیر باعث شد برخی از آنها بیشتر به این مسئله فکر کنند. تحقیقات نشان داده است که مذهب و ایمان می‌تواند از طرق زیر به ارتقای وضعیت سلامت کمک کرده و با بیماری‌ها مقابله کند:
• ارائه حمایت و پشتیبانی اجتماعی بیشتر مثل گروه‌های مذهبی
• تقویت مهارت‌های سازگاری از طریق دعا و فلسفه اینکه همه چیز هدفمند است.
بااینکه در این زمینه هنوز روی کودکان تحقیق نشده است اما مطالعات مختلفی که بر روی بزرگسالان انجام گرفته، تاثیرات مثبت معنویت بر نتایج پزشکی را به اثبات رسانده است:
• یک تحقیق 7 ساله که بر روی شهروندان بزرگسال انجام گرفت، دخالت مذهبی را با ناتوانی جسمانی و افسردگی کمتر مرتبط دانست. میزان مرگ و میر قبل از مناسبت‌های مذهبی مهم کمتر می‌شود که می‌تواند نشاندهنده این باشد که ایمان ممکن است مرگ افراد را در این موارد به تاخیر انداخته باشد.
• افراد سالخورده‌ای که به طور مرتب در خدمات مذهبی شرکت داشته‌اند، سیستم ایمنی قوی‌تری نسبت به آنها که در این خدمات شرکت ندارند، داشتند. فشارخون این افراد نیز پایین‌تر بوده است.
• بیمارانی که تحت جراحی قلب باز قرار داشتند و از مذهب خود قدرت و آرامش می‌گرفتند، نسبت به آنها که وابستگی مذهبی نداشتند، سه برابر بیشتر از سایرین از عمل جان سالم به در می‌بردند.
معنویت و سلامت روانی
باورها و اعتقادات مذهبی و معنوی نقش مهمی در نحوه سازگاری افراد با لذت‌ها و سختی‌های دنیا دارد. ایمان می‌تواند حس هدفمندی در افراد ایجاد کرده و زندگی آنها را هدایت کند.
وقتی خانواده‌ها با موقعیت‌ها و شرابط سخت روبه‌رو می‌شوند، مثل مشکلات جسمانی و بیماری‌ها، اعتقادات مذهبی آنها می‌تواند برای مقابله با حس ناامیدی و بی‌پناهی کمکشان کرده، به زندگیشان نظم و معنای دوباره بخشیده و کنترل زندگی را به آنها برگرداند. برای بعضی از خانواده‌ها، معنویت می‌تواند یک منبع قدرت فوق‌العاده مهم و قوی باشد.
تحقیقات پزشکی تایید کرده‌اند که معنویت می‌تواند تاثیری شگرف بر وضعیت روانی افراد داشته باشد. در تحقیقی که روی مردانی که در بیمارستان بستری بودند، انجام گرفت، مشخص شد که تقریباً نیمی از آنها مذهب را برای سازگار شدن و کنار آمدن با بیماری خود مفید می‌دانند. یک تحقیق دیگر مشخص کرد که بیماران مذهبی‌تر ریکاوری سریعتری از بعضی بیماری‌ها داشته‌اند. در تحقیق دیگری مشخص شد که میزان بالایی امید و خوش‌بینی که فاکتورهای لازم برای مقابله با افسردگی هستند، در میان افراد مذهبی دیده می‌شود.
آیا باورهای معنوی می‌تواند در بزرگ کردن بچه‌ها نقش داشته باشد؟
شرکت در مراسم‌های مذهبی و خدمات مربوط به آن می‌تواند به خانواده‌ها کمک کند با ارزش‌های معنوی خود ارتباط برقرار کنند اما این تنها راه موجود نیست. راه‌های غیرسنتی‌تر هم می‌تواند به بچه‌ها و والدین آنها برای یافتن معنا و مفهوم معنویت کمک کند.
برای شکوفا کردن معنویت در خانواده، بد نیست که ارزش‌های خودتان را ارزیابی کنید. از خودتان سوال کنید: چه چیزهایی برای من مهم است؟ فعالیت‌های روزانه من به چه شکل ارزش‌هایم را منعکس می‌کند؟ آیا بخاطر مشغله روزانه چیزهایی که برایم اهمیت دارند را فراموش کرده و نادیده می‌گیرم؟
در زیر توصیه‌هایی برای شروع یک فرایند معنوی در خانواده ارائه می‌کنیم:
• ریشه‌هایتان را بشناسید. در ارزیابی و بررسی گذشته خود و خانواده‌تان، می‌توانید ارزش‌های قدیم خود را به یاد آورده و تاریخ خانوادگیتان را زنده کنید.
• مشارکت اجتماعیتان را بسنجید. اگر در گروهی عضو هستید، شاید بد نباشد که نقش بزرگتر و برجسته‌تری در آن بگیرید—اول بخاطر خودتان و بعد بخاطر الگو شدن برای فرزندانتان. اگر هنوز در یک گروه اجتماعی عضو نشده‌اید، می‌توانید از همین امروز اقدام کنید.
• احساسی که موقع به دنیا آمدن فرزندتان داشتید را به خاطر بیاورید. سعی کنید ذهنتان را به عقب و به آن لحظه برگردانید و امیدها و آرزوهایی که داشتید را به خاطر بیاورید. این می‌تواند شروعی برای پیدا کردن احساساتی مشابه در زندگی روزمره‌تان باشد.
• زمانی را به سکوت کنار فرزندانتان سپری کنید. سعی کنید به تنهایی یا به اتفاق بچه‌ها زمانی را به مدیتیشن و تفکر بگذرانید. به زندگی فردی خود و زندگی خود بعنوان پدر یا مادر فکر کنید. درمورد این افکار با فرزندانتان صحبت کنید و به ایده‌های آنها درمورد معنا و مفهوم معنویت گوش دهید.
• برای پیاده‌روی به دل طبیعت بروید. طبیعت از دیرباز منبع الهام و معنویت بوده است. چنین پیاده‌روی آرامتان کرده و باعث می‌شود به دنیای اطرافتان تعمق کنید.
• به همراه فرزندانتان کتاب‌هایی درمورد ایده‌های معنوی مطالعه کنید و درمورد افکار کتاب با هم بحث کنید.
شروع یک فرایند معنوی در خامواده می‌تواند به شما کمک کند زندگی سالم‌تر داشته باشد، چه از دیدگاه جسمانی و چه روحی و روانی.
نظرت چیه؟