خرید به خودی خود و در حد معقول نظام اقتصادی یک جامعه را رشد می دهد اما اگر از اصول و چارچوب در زندگی شهری فاصله گرفته شود تبدیل به یک معضل می شود و ساختار خانوادگی را دچار آسیب مصرف گرایی می کند
با گسترش فناوری و پیچیده شدن زندگی ، افراد برای پر کردن بخشی از زندگی خود اسیر زرق و برق های مراکز خرید شده و تحت تاثیر تبلیغات قرار گرفته اند و هر روز سعی دارند تا ساعاتی از وقت خود را صرف تماشای مغازه ها و خرید کنند. خرید به خودی خود و در حد معقول نظام اقتصادی یک جامعه را رشد می دهد اما اگر از اصول و چارچوب در زندگی شهری فاصله گرفته شود تبدیل به یک معضل می شود و ساختار خانوادگی را دچار آسیب مصرف گرایی می کند
از این رو تعادل در رفتارهای خرید نظام اقتصادی جامعه و درآمد خانواده را در یک سطح قرار می دهد. خرید از دیدگاه جامعه شناسی از گذشته تا به امروز مرسوم بوده و به عنوان یک ضرورت تلقی می شود افراد برای برطرف کردن نیازهای ضروری خود خرید می کردند .
دکتر افسر افشار نادری جامعه شناس و مدرس دانشگاه با اشاره به صنعتی شدن جوامع و تغییراتی که در زندگی رخ داده است می گوید: بعد از گسترش سرمایه داری خرید کردن به یک رفتار تبدیل شد و این رفتار باعث شد تا افراد احساس کنند با این شیوه می توانند به شان، جایگاه و یا شخصیت خاصی دست یابند این باوراشتباه به تدریج در جامعه کنونی نهادینه شد.زمانی که خرید به عنوان یک رفتار تعریف شد افراد اقدام به خرید کالاهای غیر ضروری کردند و این نیاز برایشان به صورت یک تفریح و روزمرگی درآمد.
در دنیای سرمایه داری افراد سودجو برای روی آوردن هر چه بیشتر مردم به خرید سعی کردند تا از سلاح های متفاوتی استفاده کنند تا افراد وادار به خرید شوند و این تبلیغات در قالب تخفیف ها ، حراج ها و... در مراکز خرید دیده می شود. این جامعه شناس در ادامه به خرید به عنوان سلاح تشویقی اشاره کرده و می گوید: وقتی اندکی به مقوله خرید توجه بیشتری می شود می بینیم که مردم جامعه دچار یک عادت رفتاری شده اند و گرایش به خرید لوازمی دارند که غیر ضروری به حساب می آید و هیچ کاربردی در زندگی شان ندارد.اما به دلیل شرایط تبلیغاتی وادار به خرید می شوند. همچنین با گسترش مراکز خرید، پاساژها و حتی مغازه هایی در کنار مترو و رستوران ها باعث شده است تا مردم بیشتر به خرید کردن تمایل پیدا کنند.
وی با بیان این مطلب که خرید افراطی یکی از ویژگی های کلان شهرها به شمار می رود می افزاید: چون در کلان شهرها تولید کم است و تقریبا همه مردم مصرف کننده هستند شهرها تبدیل به مراکز مصرفی شده اند پس نتیجه می گیرند که مدام باید در بازارها به خرید بپردازند.
وقتی که تبلیغات در این زمینه گسترده شود خرید بیشتری از سوی مردم صورت خواهد گرفت افراد سودجو تصمیم می گیرند از هر نوع صدا، تصویر و فرمت استفاه کنند تا خریداران مجبور به خرید شوند. حتی در جوامع امروزی دیده می شود برای گروه سنی کودکان نیز تبلیغات خاصی در نظر گرفته می شود تا آنها والدین خود را وادار به خرید کنند .
با اشاعه این روند افراد به مرور زمان یاد می گیرند فقط خریدار باشند و همین امر باعث گسترش مصرف گرایی در جوامع شهری می شود. دکتر افشار نادری می افزاید: خریدهای افراط گونه مردم را ترغیب می کند تا پول بیشتری به دست بیاورند و جامعه به ، جامعه پول گرا تبدیل می شود و مردم در این جوامع تصور می کنند که همه چیز را می توانند با پول به دست بیاورند. از این رو افراد در ارتباطات انسانی با یکدیگر نیز ارزش و اعتبار افراد را با پول و خرید مقایسه می کنند . بدیهی است که در چنین شرایطی جوامع شهری خرید را اعتبار شهروندان می داند .
از سوی دیگر روابط انسانی کم کم به بازار خرید و فروش تبدیل می شود و خانواده تصور می کند که شان اجتماعی با این مسئله افزایش پیدا می کند. وی در ادامه با بیان این مطلب که چرخه اقتصادی با خرید رونق می گیرد می گوید: هر چه میزان تولیدات بالاتر رود افراد بیشتری به بازار کار برای فعالیت معرفی می شوند و پول به دست آمده در جامعه دوباره به چرخه اقتصادی کشور باز می گردد و این شیوه باعث حرکت در جامعه می شود و نظام سرمایه داری روز به روز پربار تر می شود. اما باید این نکته را مد نظر قرار داد که در این میان سرمایه داران روز به روز به ثروت شان افزوده می شود و از سوی دیگر خریداران بی پول تر می شوند .
در گذشته ارتباطات عاطفی و انسانی نقش تعیین کننده ای در زندگی خانوادگی داشت در حالیکه امروزه از طریق امکانات است که معیارها سنجیده می شود و مهر و محبت جای خود را به بازار خرید از طریق وسائل مصرفی داده است .
نظرت چیه؟