کودکی و نوجوانی دو سن بسیار پر اهمیت در رشد شخصی به حساب میآید .
برای اینکه زندگی شخصی در دورههای آینده زندگی با موفقیت و شادی همراه باشد باید شخص در این دوره از برنامه و تربیت هدفمندی برخوردار باشند.
تربیت کردن در دوران نوجوانی به مثابه ساختمانی رفیع می باشد که بر روی پایه عظیمی کودکی واقع می باشد .
که کودکی در روانشناسی در حقیقت دوره یادگیری بهترین و عمیقترین و همینطور ساده ترین و اساسی ترین اصول حیات شخص به حساب میآیند .
روانشناسی کودک و روانشناسی کودک و نوجوان و تربیت کردن در کودکی معمولا تا یک سالگی به طور غیرمستقیم
و پس از آن به طور مستقیم همراه با شیوههای غیرمستقیم صورت میگیرد .
که روانشناسی کودک و نوجوان از پیچیدگی فراوانی برخوردار می باشد .
در این دوره پر اهمیت شخصیت اصلی شخص و ناخودآگاه شخص شکل خواهد گرفت.
و به همین خاطر شالوده عقیده ها در این دو دوره به مرور زمان به اعماق ذهن خواهد رفت.
و شخص تا مدت ها با این عقیده ها به زندگی خود ادامه خواهد داد.
برای تربیت کردن بهتر کودک و کمک کردن به رشد و بالندگی شخصی در آینده راهنمایی های مشاوره روانشناسی کودک و نوجوان بسیار تاثیرگذار میباشد.
و تربیت کردن و شکل دهی در سطح کودکان یک نوع هنر زندگی به حساب میآید که همه باید آن را یاد بگیرند.
بدون تردید یکی از پر اهمیت ترین و موثرترین دوران زندگی آدمی دوران کودکی به حساب میآید.
دورانی که در آن شخصیت شخص پایه ریزی شده و شکل خواهد گرفت که در دنیای امروز این واقعیت انکارناپذیر به ثبت رسیده است .
کودکان در سنین پایین فقط به توجه و مراقبت جسمانی احتیاج ندارند.
بلکه این توجه باید تمام بُعد وجودی آنها را که شامل رشد اجتماعی و شخصیتی و هوشی را در بر بگیرد.
این بُعدها عوامل مشخص کننده و اساسی یک انسان می باشد که از دوران کودکی شکل گرفته است.
روانشناسی کودک اهمیت خود را از کودک خواهد گرفت به دلیل اینکه دوران کودکی انسان اهمیت فوق العاده دارا می باشد.
که شاید نگاهی به دوران کودکی و مهارتهای نوزاد انسان در مقایسه کردن با دیگر موجودات اهمیت این دوران را آشکارتر ساخته است.
نوزاد انسان در بین دیگر موجودات عالم طولانی ترین زمان را احتیاج دارد که قابلیت ها و مهارت های خود را پرورش دهد.
که در حقیقت انسان حدود ۱۸ سال اول زندگی خود در حال رشد کردن و تکامل در بُعد های متعدد میباشد.
و این زمان طولانی و با اهمیتی در زندگی انسان به حساب می آید .
از طرفی دیگر نوزاد انسان با کمترین مهارت ها و امکانات به دنیا خواهد آمد و به مراقبت فراوان و شدیدی نسبت به دیگر موجودات احتیاج دارد.
این مراقبت توسط پدر و مادر در وهله اول و توسط اطرافیان و همینطور جامعه و در وهله دوم اعمال می شود.
اما این مواظبت بدون اطلاع و دانش و آموزش شیوه های فرزندپروری در سطح ممکن نمی باشد.
و اهمیت روانشناسی کودک از این دو مسئله زمان طولانی رشد کودکی و روش های درست فرزندپروری ناشی خواهد شد.
هدف روانشناسی کودک
- روانشناسی کودک به عنوان یکی از زیر مجموعه های روانشناسی رشد کودک و با داشتن هدف نگاه دقیق و علمی به کودک.
- و احتیاج های او و یافتن روشهای درست پرورشی و آموزشی کودک از اولین سالهای تأسیس روانشناسی علمی مورد اهمیت قرار گرفته.
- که البته مسئله کودک و مسئله های مربوط به آن همیشه مورد توجه بوده است.
- که در طول این سالها روانشناسان فراوانی به مطالعه و پژوهش در رابطه با جنبه های متعدد رشد کودک پرداخته اند.
موضوعات مورد مطالعه روانشناسی کودک
- رشد یک رویکرد چند بُعدی به حساب میآید که شامل رشد جسمی ، روانی ، عاطفی ، شناختی و شخصیتی می باشد.
- و توجه کردن به مطالعه در رابطه با همه این جنبه ها یکی از هدفهای روانشناسی رشد می باشد .
- که اهمیت این توجه به همه بُعدهای رشدی موجب آگاهی و شناخت متعادل و چند بُعدی در رابطه با کودک خواهد شد.
- و والدین و دیگر اشخاص مرتبط با کودک را در درک کردن و برخورد درست با کودک کمک خواهند کرد.
احتیاج های کودکان در سنین متعدد
- کودکان دارای احتیاج های متعدد می باشند.
- و در سن های متعدد یک یا چند مورد از این احتیاج ها در مقایسه کردن با دیگر احتیاج ها در اولویت می باشد.
- به طور مثال در مرحله نوزادی احتیاج های جسمانی در اولویت قرار گرفته اند.
- در صورتی که در دوران نوجوانی احتیاج به استقلال فردی در اولویت قرار دارد.
روش های درست فرزند پروری
روش های صحیح فرزندپروری نحوه تعامل و ارتباط مطلوب با فرزندان از پر اهمیت ترین مسئله ها برای روانشناسان کودک به حساب می آید .
که بیشتر والدین فرزند پروری را کار ساده به حساب می آورند و به این عقیده دارند که هر فردی میتواند از عهده این امر بر بیاید.
ولی فرزند پروری احتیاجی به آگاهی و آشنا شدن با طرز رویکرد و اصول آن دارد و پژوهش های حوزه روانشناسی کودک اصول .
و شیوه های متعددی را متناسب با سن های متعدد یافته است.
مقابله کردن با بعضی از مشکل های رفتاری و روانی دوران کودکی
- کودکان مانند بزرگسالان دچار آشفتگی های روانی و رفتاری خواهند شد .
- و این موضوع موجب پژوهش های دامنه داری در رابطه با انواع این آشفتگی ها.
- و فرق آن ها با آشفتگی های رفتاری و روانی بزرگسالان و همینطور روشهای درمانی این آشفتگیها شده است.
- که بعضی از این مشکلات و آشفتگی های رفتاری روانی کودکان مانند اوتیسم و اختلالات یادگیری و حرفه ای و غیره می باشد.
منبع: کودک و نوجوان