میزو فوبیا یا آلودگی هراسی عبارت از ترس بیش از حد از میکروب ها و کثیفی ها می باشد، و می تواند باعث شود که افراد بیش از حد به دنبال تمیزی باشند، دست خودشان را به صورت وسواسی بشویند، و حتی از موقعیت هایی که در آن آلودگی وجود دارد، دوری کنند.

در برخی موارد، این فوبیا می تواند منجر به اختلال وسواس فکری و عملی شود.


همچنین این فوبیای غالب، در افرادی ایجاد می شود که یک ارتباط فیزیکی با افرادی دارند که هیچ ترسی از آلودگی ندارند، از مواد ضد عفونی کننده بیش از حد استفاده می کنند، و اشتیاق بیش از حدی به پیگیری اخبار رسانه ها در مورد شیوع بیماری ها دارند.


همچنین افرادی که چنین ترسی را دارند از مکان هایی که میکروب در آن وجود داشته باشد، همانند اداره های پزشکی، هواپیماها، مدارس و آزمایشگاه ها دوری می کنند.


توصیه های کلی درمانی


فوبیاها یکی از رایج ترین اختلالات روان پزشکی می باشند و می تواند اختلال قابل توجهی را در عملکرد و بهزیستی فرد به دنبال داشته باشد.


خوشبختانه، روش های درمانی امن و تاثیر گذار در دسترس می باشند که شامل روان درمانی و تجویز دارو، و یا ترکیبی از این دو مورد هستند.


روش درمان مناسب، بستگی به عوامل متنوعی دارد که شامل علائم و شدت فوبیا می باشد؛

همچنین بهترین روش مشورت با یک پزشک و یا درمانگر می باشد تا فرد درمانجو بتواند از یک برنامه درمانی استفاده کند که برای موقعیت خاص وی مناسب و تاثیر گذار باشد.



dsm معیاری برای تشخیص فوبیا خاص


یک فوبیای خاص، عبارت از ترس شدید و غیر منطقی از یک شئی یا موقعیت خاص می باشد. این اختلال اضطرابی تقریبا بر روی 19 میلیون فرد بالغ تاثیر گذار است و احتمال ایجاد یک فوبیای خاص در زنان، دو برابر مردان است. برخی از افراد به طور همزمان، از چندین فوبیای خاص رنج می برند.


فوبیای خاص دارای چهار مشخصه اصلی می باشد که عبارتند از:

1. طبیعی، شامل ترس از رعد و برق (استروفوبیا) یا آب (اکوافوبیا)

2. نقص، شامل ترس از دندان پزشک (دنتو فوبیا) یا تزریقات (ترپانو فوبیا)

3. حیوانات، شامل ترس از سگ ها (سینو فوبیا)، مار ها (اوفیدیو فوبیا) و حشرات (انتومو فوبیا)

4. موقعیتی، شامل شست و شو (آبلوتو فوبیا) و محیط های محصور (کلاسترو فوبیا)


معیار مربوط به تشخیص فوبیاهای خاص


ترس و فوبیا یکسان نیستند، بنابراین شناخت تفاوت آنها مهم می باشد. درمانگر شما نمی تواند برای تشخیص از آزمون آزمایشگاهی استفاده کند، بنابراین او و سایر متخصصان سلامت روان، از dsm-v (راهنمای آماری و تشخیص، پنجمین ویرایش، 2013) استفاده می کنند.


این راهنما، یک سری از معیار های تشخیصی خاصی را برای فوبیای خاص و از دیدگاه انجمن روان پزشکی آمریکا ارائه می دهد:


• ترس غیر منطقی و بیش از حد:

فرد یک ترس افراطی یا غیر منطقی، ثابت و شدیدی را از خودش نشان می دهد که از طریق یک مورد یا موقعیت خاصی تحریک شده است.


• واکنش اضطرابی فوری:

واکنش ترس باید خارج از اندازه خطر واقعی باشد و در زمانی که فرد در معرض یک مورد یا موقعیت خاص قرار می گیرد، تقریبا به صورت آنی ایجاد می شود.


• هیچ نیازی به تشخیص ترس غیر عقلایی وجود ندارد:


در ویرایش های قبلی dsm، افراد بزرگسال دارای فوبیاهای خاص، به این شناخت دست می یافتند که فوبیاهای آنها خارج از حد تناسب است، ولی کودکان چنین برداشتی را نداشتند.

چاپ فعلی و 2013 این راهنما بیان می دارد که افراد بزرگسال، برای دستیابی به تشخیص، نیازی به شناخت غیر عقلایی بودن رفتارها خود ندارند.


• .اجتناب یا اختلال بیش از حد:

فردی که دارای فوبیای خاصی می باشد، از مسیر طبیعی خود فاصله می گیرد تا با موارد و موقعیت های ایجاد کننده فوبیا برخورد نکند، و یا اینکه مسیر طبیعی خود را ادامه می دهد و ناراحتی بیش از حدی را تجربه می کند.


• محدود کننده زندگی:

فوبیا تاثیر قابل توجهی بر فردی دارد که در محیط مدرسه، کار و یا زندگی شخصی خودش اذیت می شود.


• دوره شش ماهه:

در افراد بالغ و کودکان، دوره علائم باید حداقل شش ماه به طول بکشد.


• عامل ایجاد آن یک اختلال دیگری نباشد:

بیشتر اختلالات اضطرابی دارای علائم مشابهی هستند. از این رو، درمانگر شما باید قبل از تشخیص یک فوبیای خاص، مانع از بروز اختلالات دیگر شود.


مصاحبه ورودی برای آمادگی مربوط به فوبیای خاص


آیا تصمیم گرفته اید که الان زمان مناسبی است که به خاطر ترسی که دارید، به یک متخصص مراجعه کنید؟ در صورتی که فوبیا یا ترسی را دارید، به منظور اینکه بیشترین موفقیت را داشته باشید، و به درمانگر در حین تشخیص کمک کنید، می توانید موارد زیر را آماده کنید:


1. علائم:

یک لیستی را از علائم روان شناختی و فیزیکی تهیه کنید که شامل عوامل محرک شما، نحوه مقابله شما با ترس و مواردی باشد که منجر به بدتر یا بهتر شدن عصبانیت شما می شود.


2. زندگی شخصی:

یک لیستی را در مورد عوامل استرس زای موجود در زندگی خودتان تهیه کنید، این لیست شامل جدایی یا مشکل در محل کار می باشد.

توجه به موقعیت های جدیدی که شبیه موارد مثبت است، و شامل گسترش و یا ایجاد یک رابطه عاطفی می شود، یک عامل مهمی می باشد؛

همچنین گوش دادن به اخبار خوب هم می تواند منجر به ایجاد اضطراب شود.


3. تجویز دارویی و موارد مکمل:

یک لیست از دارو ها و مکمل هایی که به طور مرتب مصرف می کنید، همانند ویتامین ها و نوشیدنی های گیاهی (همانند چای)، را تهیه کنید.

این مواد می تواند بر روی وضعیت ذهنی شما تاثیر گذار باشد و در رویه درمانی موثر باشد.


سوالاتی که از درمانگر پرسیده می شود


زمانی که در یک اداره درمان قرار دارید و می خواهید وجود داشتن یک ترس یا فوبیای خاصی را مشخص کنید، از زمان خود به صورت هوشمندانه استفاده کنید و هر سوالی را که دارید به صورت کامل بپرسید.

در صورتی که ترس داشته باشید، قادر به تفکر خوب و در نظر گرفتن همه موارد نخواهید بود. در ادامه چند مورد بیان می شود که می توانید از آن استفاده کنید:

• کدام یک از گزینه های درمانی را توصیه می کنید؟

• در طول درمان، به چه نحوی می توانم سایر شرایط سلامت روانی ام را کنترل کنم؟

• در صورتی که از توصیه های مربوط به برنامه درمانی استفاه کنم، چه مقدار پیشرفت را می توانم انتظار داشته باشم؟


گزینه های درمانی برای فوبیا ها


تا به حال محققان نتوانسته اید که به صورت دقیقی، علت ایجاد فوبیا ها را مشخص کنند.


آخرین مطالعات نشانگر این است که برای درمان فوبیا ها از اقدامات درمانی پیچیده ای استفاده می شود که شامل عواملی از قبیل ژنتیک، مواد شیمیایی در مغز، محرک های محیطی و رفتار یاد گرفته شده می باشد.


در نتیجه، موفق ترین اقدامات درمانی معمولا شامل بیش از یک عامل می باشد.

در حال حاضر دو نظریه مهمی در رابطه با بهترین روش درمان فوبیا ها وجود دارد که بر مبنای عقاید متفاوت در مورد ماهیت بیماری های روانی می باشد.


تجویز دارویی


مدل تجویز دارویی بر روی مولفه های ژنتیک و محتویات شیمیایی ذهن در فوبیاها متمرکز است.

تجویز دارویی برای ایجاد توازن در محتویات شیمیایی ذهن استفاده می شود. در حال حاضر چند نوع تجویز دارویی وجود دارند که برای فوبیا ها تجویز می شوند.


در اکثر ایالت های آمریکا، روان شناسان هیچ نوع مجوزی برای تجویز دارویی ندارند، هر چند که این قوانین به تدریج در حال تغییر است.


با این وجود، هیچ یک از درمانگران سلامت روانی که درجه آنها پایین تر از دکتری می باشد، در هیچ یک از ایالت ها نمی توانند از تجویز دارویی استفاده کنند.

بنابراین افرادی که ترجیح می دهند برای درمان از تجویز دارویی استفاده کنند، حتی در صورتی که به یک درمانگر دیگری مراجعه کرده باشند، برای مدیریت دارویی باید به روان پزشک و یا دکتر دیگری مراجعه کند.


معالجه


بیشتر متخصصان بر این باور هستند که مهمترین عامل فوبیا ها، محرک های محیطی و یا رفتارهای یاد گرفته شده می باشند.

آنها استدلال می کنند که فوبیا یک واکنش آموزش دیده شده نهایی است که مربوط به یک محرک می باشد.

با عدم یادگیری واکنش ها و اقدامات عقلایی جایگزین می توان فوبیا را درمان کرد. این مدل معالجه به عنوان روش درمانی مرجح محبوبیت دارد.


بهترین درمان فوبیا در صورتی انجام می گیرد که ترکیبی از تجویز دارویی و معالجه مورد استفاده قرار بگیرد.

بیشتر روان پزشکان از روش های درمانی که مناسب ترین روش برای درمان فوبیا است، استفاده نمی کنند.

از این رو، اغلب روان پزشکان و درمانگران یک شبکه ارجاعی را برای کمک به رفع نیازهای درمانگران ایجاد می کنند.

اغلب مراکز سلامت روانی، متخصصان سلامت روانی را به کار می گیرند که بهترین راه حل درمانی را به درمانگران ارائه می دهند.


روش های درمانی جایگزین


متخصصان سلامت روان و درمان جوها، به صورت پیشرونده ای به درمان های جایگزین گرایش پیدا کرده اند که این امر منجر به تقویت روش های درمانی مرسوم برای درمان فوبیا ها شده است.

هر چند که این روش های درمانی منجر به ایجاد مشکلات زیادی برای درمانجو ها نمی شوند، ولی برای تایید شدن این روش توسط انجمن پزشکی باید آزمایش های کنترل شده صورت بگیرند؛

بیشتر افرادی که از روش های جایگزین درمانی استفاده می کنند، به یک بهبود از علائم قبلی دست می یابند.

نکته حائز اهمیت این مورد می باشد که هر یک از روش های درمانی، فقط باید تحت راهنمایی و نظارت یک متخصص سلامت روان صورت بگیرند تا بهترین کاربر ممکن را داشته باشد.


ترجمه و گردآوری : دکتر یاسر دادخواه