✅ مسئله اصلی:
در دوران غیبت صغری، چهار نفر به عنوان نواب خاص امام زمان (عج) معرفی شدند که حقانیتشان از سوی امامان پیشین و خود امام زمان مورد تأیید بود. با این حال، برخی در عصر حاضر، سعی در تضعیف آنها و حمایت از مدعیان دروغین دارند.
🟩 چهار نائب خاص امام زمان (نواب اربعه):
عثمان بن سعید عمری
محمد بن عثمان (فرزندش)
حسین بن روح نوبختی
علی بن محمد سمری
📌 دلایل اثبات حقانیت نواب اربعه:
۱. نصوص و تأیید مستقیم امامان معصوم
در کتاب کافی و غیبت شیخ طوسی، امام هادی و امام حسن عسکری صراحتاً عثمان بن سعید و پسرش محمد را تأیید کردهاند.
هر نائب، جانشین خود را به دستور امام زمان معرفی کرده است.
۲. تقیه شدید در زمان غیبت صغری
نواب برای حفظ جان و شیعه، در خفا فعالیت میکردند. (مثلاً عثمان بن سعید روغنفروش بود و وجوهات را در مشک روغن میبرد)
۳. معجزات رخداده بهواسطه نواب
آگاه شدن از اموال، مرگ افراد، و اجرای کارهایی که تنها با اتصال به امام معصوم ممکن بود. (مثلاً بازگرداندن قوطی انداختهشده در دجله توسط حسین بن روح)
۴. پذیرش گسترده میان علما و شیعیان آن دوران
حتی مخالفان نواب نتوانستند آنها را انکار کامل کنند.
علمای بزرگی مانند کلینی، صدوق و طوسی به این توقیعات استناد کردهاند.
۵. سقوط مدعیان دروغین و افشای فسادشان
افراد منحرفی مانند احمد بن هلال، محمد بن نصیر و شلمغانی که ادعای دروغین وکالت داشتند، با لعن امامان و فساد اخلاقی و عقیدتی رسوا شدند.
🟥 پاسخ به شبهات رایج:
✅ «چرا توقیعات در کافی نیست؟»
کلینی بهدلیل شدت تقیه، توقیعات را در کتابی غیر معروف به نام رسائل الائمه ثبت کرده است.
✅ «وصیت امام حسن عسکری به مادرش یعنی سوسن چطور؟»
این وصیت فقط برای مقابله با فتنه جعفر کذاب بود. بانو سوسن نقشی حمایتی داشت، نه جایگاه نیابت. توقیعات نیز فقط از نواب صادر شده است.
✅ «حدیث مدینه چطور؟»
آن حدیث (ارجاع به مدینه) یا ضعیف است (چون از احمد بن هلال نقل شده)، یا تفسیری غیر از نادیده گرفتن نواب دارد.
🧠 نتیجهگیری:
نواب اربعه بر اساس نصوص معتبر، تأیید امامان، معجزات و پذیرش علما، حقانیت قطعی دارند. در مقابل، مخالفان امروز اغلب طرفدار مدعیان دروغین یا فرق انحرافی مانند نصیریه هستند. انگیزۀ اصلی آنان، گرایش به غلو، اباحهگری و انکار نظم دینی است.
منبع: اسلام پاسخ