اسثتمار و سوءاستفاده در طول تاریخ همیشه باعث مناقشه و حتی جنگ های خونین بوده است. نوعی از این استثمار که در ابعاد خانواده و زندگی افراد اثر می گذارد، باج گیری عاطفی است. شاید تا به حال از شما هم باجگیری عاطفی شده باشد؛ کسی که دوستش دارید از احساس شما برای سوءاستفاده یا اعمال نظرش استفاده کرده باشد و شما بخاطر علاقه و وابستگی خود نتوانسته اید با او مبارزه کنید. در این مقاله کاری را که باجگیران عاطفی با شما می کنند را شرح داده و در انتها راه هایی برای مقابله با آن ها ارائه شده است.
باج گیری عاطفی چیست؟
برای واژه باج گیری، می توانیم واژه هایی مثل استثمار، بهره کشی یا سوءاستفاده را نیز هم طراز قرار دهیم. اما باجگیری عاطفی، یعنی فردی با استفاده از موضع برتر عاطفی خود، فرد مورد نظرش را کنترل کند و منافعش را به دست بیاورد. افراد باجگیر، از ترس، تعهد و احساس گناه طرف مقابل برای بهره کشی استفاده می کنند. فرد قربانی نیز به خاطر احساس گناه، از دست دادن توجه و یا هر فقدان دیگری مجبور است که به خواسته های طرف مقابلش تن بدهد.
این رفتار ممکن است به طور پررنگ در زندگی زناشویی و در مورد مسائل جنسی، مالی و توجه به وجود بیاید. معمولا شخصیت های وابسته به راحتی در دام باجگیران عاطفی می افتند.
فرد باج گیر را چگونه بشناسیم؟
فرد باجگیر، می تواند از ضعف شما علیه شما و برای دستیابی به چیزی که می خواهند استفاده کند. آنها می دانند که چه چیزی برای شما مهم است و همان ها را از شما طلب می کنند. آنها به طور کلی 4 دسته هستند:
تنبیه گر: خواسته خود و پیامد عدم پذیرش آن را می گویند. مثلا اگر فلان کار را بکنی ترکت خواهم کرد.
تهدید کننده ها: تهدیدشان علیه خودشان است. افرادی وابسته و بدون تواناییِ مسئولیت پذیری هستند. مثلا اگر این کار را نکنی خودم را می کشم. برای شناسایی احتمال خودکشی کلیک کنید.
سرزنش کننده ها: برای اطمینان از توجه شما، می خواهند که شما خواسته شان را حدس بزنید و اگر در آن ناتوان باشید، شدیدا بهم می ریزند.
وسوسه گر ها: آنها در ازای خواسته خود، وعده های جذاب و عجیب می دهند و معمولا پس از رسیدن به هدفشان به آن عمل نمی کنند. همچنین آنها به احساسات و درخواست های شما توجه نمی کنند و هر بار چیز بیشتری از شما می خواهند.
نشانه های افراد باجگیر عاطفی
فردی که از شما باجگیری عاطفی می کند، می تواند هرکسی باشد. از اعضای خانواده گرفته تا همسر و حتی فرزندان شما؛ اما لازم است که شما هوشیار بمانید و اقدامات لازم را انجام دهید. افراد مبتلا به اختلالات شخصیت دسته b بیشتر از دیگر افراد احتمال دارد از این ترفندها برای رفع نیازهایشان استفاده کنند.
_ این افراد معمولا تصمیمات خود را با واکنش منفی نسبت به انتخابات شما، اداره می کنند.
_ آنها معمولا از ترساندن شما برای دستیابی به چیزی که می خواهند بهره می برند.
_ شما دائما از سوی این افراد به دلیل کارهایی که انجام نمی دهید یا زمان هایی که آنها را تایید نمی کنید، سرزنش می شوید.
_ آنها از اینکه شما را در عذاب قرار دهند تردیدی ندارند.
_ ممکن است یک فضای دراماتیک یا عاطفی شدید برای تشویق کردن شما به اطاعت ایجاد کنند.
روش باجگیران عاطفی چگونه است؟
باجگیران عاطفی از خشم برای ایجاد احساس مسئولیت و وظیفه در شما استفاده می کنند. سپس سعی می کنند با استفاده از حیله، شما را وادار به پذیرش اشتباه کنند. در ادامه آنها از احساسات خود برای جابجایی توجه شما از واقعیات استفاده می کنند تا شما واقعیت را فراموش کنید.
هنگامی که شما از موضع خود پایین آمدید، آنها به شما احساس گناه تزریق می کنند و اگر از خود دفاع نکنید، در مقابل آنها سقوط خواهید کرد و حتی اگر هیچ اشتباهی نکرده باشید تسلیم می شوید. احساس شرم کرده و عذرخواهی می کنید.
سپس آنها شما را به راه راست هدایت می کنند. راهی که منفعتشان در آن تامین می شود. بعد از اینکه به خواسته خود رسیدند با شما بسیار مهربان برخورد می کنند و با این ابزار، شما را آن طور که می خواهند بازی می دهند.
با باج گیری عاطفی چگونه مقابله کنیم؟
باید بدانید که هیچ نوع باجگیری، بدون کمک و همکاری شما صورت نمی گیرد. این یک فرایند دو طرف است. شما باید بدانید که وقتی هدف یک باجگیر قرار گرفته اید، نقشتان چیست.
1- نباید با نقاط حساس خود وارد روابط شوید. نقاطی که از تجربه ها یا ضعف های شما ناشی می شود. احساساتی مثل ترس، عدم امنیت، ترک شدن، پشیمان و غم های انباشته شده، نقاط حساس و دردناک زندگی شما هستند، باید تا زمانی که لازم است برای خودتان باقی بماند.
2- باجگیری زمانی اتفاق می افتد که شما این نقاط را به دیگران نشان می دهید و در واقع خودتان اجازه ورود می دهید. دیگران نیز بنابر تیپ شخصیتی خود، روی آن نقاط فشار می آورند. بنابراین باید متوجه شده باشید که خودتان، متهم ردیف اولید.
3- برای مقابله لازم است که این افراد را براساس مطالبی که گفتیم یا به کمک یک روانشناس بشناسید و سپس برای خارج کردن خودتان از این چرخه مبارزه کنید. باید شجاعت نه گفتن و به جان خریدن فشارهای فرد باجگیر را به دست بیاورید و مقاومت کنید.
4- واقعیت این است که سازش و تسلیم شدن شما، راه باجگیری را به فرد مقابل یاد می دهد. شخص باجگیر، معمولا به دلیل ضعف های شخصیتی و روانی خود و نیاز به تایید و توجه، آزار می بیند ولی شما نیز عزت نفس و غرور خود را با سازش کردن زیر سوال می برید.
نظرت چیه؟