امروزه در بازي هاي کودکان نيز اغلب از اين شخصيت ها استفاده مي شود و آن ها در فرصت هايي که يکديگر را ملاقات مي کنند درباره اين موضوع صحبت مي کنند و متاسفانه در خيلي از موارد مانند خريد وسايل مدرسه دست به رفتارهايي مي زنند که ريشه در چشم و هم چشمي نيز دارد.

پسر 6ساله اي دارم که امسال به کلاس اول مي رود، شخصيت کارتوني « ben10 » را خيلي دوست دارد آيا درست است که کيف مدرسه و لوازم تحريري که برايش تهيه مي کنم اين عکس را داشته باشد؟ چون خودش خيلي اصرار دارد ولي من فکر مي کنم اين کار باعث مي شود توجهش به درس کمتر شود. لطفا راهنمايي ام کنيد. متشکرم.
پاسخ:
از جمله لحظات شيرين براي والدين خريد لوازم التحرير براي کودکان به خصوص در سال اول تحصيل است. امروزه، تنوع موجود در بازار، انتخاب اين وسايل را از سويي آسان و البته از سويي ديگر دشوار ساخته است.
يکي از جنبه هاي گوناگوني که بر انتخاب اين وسايل تاثير مي گذارد زيبايي و مورد پسند واقع بودن آن ها براي کودک است. به خصوص آن که در سال هاي آغازين تحصيل، استفاده از لوازم التحرير مورد علاقه کودک مي تواند تا حدودي به افزايش انگيزه او نسبت به يادگيري دروس منجر شود.
در حال حاضر، يکي از روش ها براي جذاب بودن لوازم التحرير، چاپ تصاوير شخصيت هاي کارتوني روي اغلب اين وسايل است و در بسياري از مواقع، اصرار کودک والدين را بر آن مي دارد تا به تهيه اين لوازم اقدام کنند. اما همان گونه که در سوال مطرح شده است بسياري از والديني که به تاثيرات گوناگون اين موضوع بر کودک خود آگاه هستند به دنبال آن هستند که بدانند آيا اين گونه وسايل مضراتي نيز براي کودکان دارد يا خير.

وسايل شخصي کودک چطور بر سلامت روان او تاثير مي گذارد؟
در پاسخ به اين پرسش بايد توضيح داد که نه تنها لوازم التحرير، بلکه وسايل گوناگون از جمله لباس، اسباب بازي و به طور کلي تمامي اشيايي که يک کودک با آن ها ارتباط دارد از منظر روان شناختي بر سلامت روان فرزندان تاثير مي گذارد. اين امر به خصوص در سنين پيش دبستاني اهميت ويژه اي دارد، زيرا در اين دوران کودک به آساني جذب رنگ ها و اشکال گوناگون مي شود همچنين وجود تصاوير اين شخصيت ها روي لوازمش مي تواند نقش مهمي را در جهت دهي شخصيت او ايفا کند.
در واقع، کامل نبودن رشد تفکر کودک باعث مي شود تا نتواند در مواجهه با رويدادهاي روزمره به خصوص وقايعي که در آن زمينه آموزش نديده است، تصميمات آگاهانه و مستقلي بگيرد به همين دليل گرايش دارد که براي تشخيص درست از نادرست به مراجع قابل قبول خود نگاه و بر آن اساس انتخاب کند که چه موضوعي مناسب و چه مسئله اي نامطلوب محسوب مي شود.
در سنين پيش دبستاني و بالاتر معمولا کودک، والدين و رسانه ها را مراجعي مي داند که تمامي کردار و گفتار آن ها درست است. همچنين کودکان گرايش دارند که به تقليد از آن ها بپردازند و آن ها را به عنوان الگوي خود برگزينند. به همين دليل زماني که والدين وسايلي را با تصاوير خاص تهيه مي کنند به کودک مي فهمانند که ويژگي هاي اين شخصيت ها نيز مورد تاييد آنان است و اين موضوع باعث مي شود کودک به تقليد تمامي خصوصيات شخصيت هاي کارتوني علاقه بيشتري بيابد. همچنين اين علاقه از سوي دوستان و هم سالان که آن ها نيز از مراجع مورد توجه کودکان هستند تقويت مي شود.

امروزه در بازي هاي کودکان نيز اغلب از اين شخصيت ها استفاده مي شود و آن ها در فرصت هايي که يکديگر را ملاقات مي کنند درباره اين موضوع صحبت مي کنند و متاسفانه در خيلي از موارد مانند خريد وسايل مدرسه دست به رفتارهايي مي زنند که ريشه در چشم و هم چشمي نيز دارد.
بنابراين تهيه اين ابزار علاوه بر آن که تقليد از رفتار اين شخصيت ها را تشويق مي کند باعث مي شود کودک وقت زيادي را براي به روز بودن در اين زمينه صرف کند. در نتيجه گرايش بيشتري نيز پيدا مي کند تا به اين شخصيت ها متعهد شود! به همين دليل در محيط مدرسه نيز ممکن است وقت بيشتري را به صحبت در اين باره اختصاص دهد و مقايسه با هم کلاسي هايي که ابزارهاي بيشتري از يک شخصيت کارتوني دارند نيز بيشتر مي شود.
سرانجام محيط کلاس به مکاني تبديل مي شود که هدف اوليه آن يعني تحصيل به حاشيه رانده شده است و عوامل اين چنيني اهميت بيشتري مي يابد. حال تصور کنيد که کودک نتواند در اين رقابت برتري مورد نظرش را کسب کند، آنگاه است که مشکلات ديگري از جمله کاهش اعتماد به نفس يا تلاش مفرط براي رقابت برايش پيش مي آيد.

به دنبال راه حل يک شبه نباشيد
با اين حال نمي توان يک روزه نگرش کودکي را که به ديدن کارتون خاصي علاقه مند است تغيير داد يا در حالي که تمامي هم کلاسي هايش از اين نوع لوازم التحرير استفاده مي کنند او را از خريد اين لوازم منصرف کرد.
به اين منظور بايد در طول زمان با جايگزين کردن کارتون هاي مناسب، همچنين تلاش براي جلب توجه او نسبت به اموري که از اهميت بيشتري برخوردار است و ارائه پاداش به اين گونه رفتارها، گرايش او نسبت به شخصيت هاي نامطلوب يا گرايش بيش از حد او به شخصيت هاي کارتوني را کاهش داد. البته اين امر به دقت نظر والدين در انتخاب کارتون ها و توجه خاص آن ها به تک تک رفتارهاي کودک نيازمند است.