پژوهشهاي متعدد نشان مي دهد که همسالان نوجوانان بيشترين تاثير را بر روي فاکتورهاي رفتاري آنان دارند. نوجوانان وقت خود را بيش از آنکه در کنار خانواده شان سپري کنند، با دوستان خود مي گذرانند.




دوره نوجواني ،سنيني است که در آن روابط دوستي با همسالان شکل گرفته و اهميت آن در زندگي فرد روز به روز بيشتر مي شود. در اين سال ها نوجوانان اغلب ساعات روز را با دوستانشان سپري مي کنند.
دوران نوجواني، مرحله رشد و گسترش روابط است. در اين دوران، نوجوانان به دنبال دوستان و معاشراني هستند که بخواهند اوقات خود را با او بگذرانند، رازهاي خود را با او در ميان گذارند، بگويند و بشنوند و با دوستي ها براي خود شور و نشاطي آني فراهم سازند.
برخي از نوجوانان روش بيان استقلالشان عضويت در گروههايي است که خانواده با آنها مخالف است و برخي ديگر هم بدون هيچ دليل خاصي به همسالان خود گرايش مي يابند.


نوجوان داراي ارتباطي صميمي و يک دل با دوستان و همسالان است، آن ها را دوست دارد و نمي خواهد به گونه اي عمل کند که پيوندشان از هم بگسلد. نوجوان خلاء زندگي را به وسيله معاشرت با دوستان پر مي کند. اوقات فراغت خود را با آنان مي گذراند و سخنان و رازهاي خود را با آن ها در ميان مي گذارد.
پژوهشهاي متعدد نشان مي دهد که همسالان نوجوانان بيشترين تاثير را بر روي فاکتورهاي رفتاري آنان دارند. نوجوانان وقت خود را بيش از آنکه در کنار خانواده شان سپري کنند، با دوستان خود مي گذرانند. اين تعامل دايم و مستقيم باعث مي گردد همسالان تاثيرات قوي تر و موثرتري نسبت به والدين و معلمان داشته باشند و نکته بسيار مهم تر آنکه فشار همسالان بر نوجواناني با عزت نفس پايين، تاثير گذارتر خواهد بود و حتي براي اينکه همسالان وي را در گروه خود بپذيرند


حاضرند دست به کارهايي بزنند که بر خلاف عقايد خود و يا خانواده شان باشد. براي مثال فشار همسالان باعث تجربه استفاده از سيگار يا مواد مخدر، فرار از مدرسه و يا رفتارهاي پر خطر رايج در دوران نوجواني مي گردد.
لذا هرگاه در رفتار نوجوانتان شاهد تغييرات ناگهاني در لباس، نگرش،رفتار و .. شديد و يا رفتارهايي مشکوک و مرموز از وي سر زد، به اين نکته توجه کنيد که ممکن است او تحت تاثير همسالان خود قرار گرفته باشد.
شما فکر مي کنيد چگونه مي توان کاري کرد تا نوجوانان کمتر تحت تاثير رفتارهاي مخرب دوستان و همسالان خود بوده و در ازاي آن بيشتر در کنار خانواده خود بوده و تحت تاثير والدين خود قرار گيرند؟
براي رسيدن به اين هدف لازم است که توقعات رفتاري روشني از آنها داشته باشيد، براي ارتباطات او قوانين روشني وضع کنيد و مجازات مشخصي را در ازاي دروغگويي يا ساير فعاليتهاي نامتعارف وي تعيين کنيد.

با درميان گذاشتن انتظارات خود با نوجوانتان، ديگر او نمي تواند ادعا کند که"چيزي نمي دانسته " و يا از توقعات شما آگاهي کافي نداشته است.
همسالان خلافکار

يکي از سخت ترين موقعيت ها زماني است که يک نوجوان تصميم به داشتن رابطه با گروههاي خلاف کار بگيرد. والدين اغلب کنترل چنين رفتاري را در نزد نوجوانان بسيار سخت تر ارزيابي مي کنند. اغلب والدين اظهار تاسف مي کنند که وقتي نوجوان شان را از ارتباط با گروههاي خلافکار باز مي دارند اين گروهها و افراد جاذبه بيشتري براي فرزندشان پيدا مي کنند و مانند آهن ربا به طرف اين گروهها جذب مي شوند. گاهي اوقات با وضع يک سري مقررات در خصوص ارتباط با افرادي که پيرامون نوجوان ديده شده اند مي توان اثرات نامطلوب اين گروهها بر نوجوان، جلوگيري کرد.
اما چنانچه ملاحظه کرديد که تاثير گروههاي مذکور بر فرزند شما فراتر از محدوديتهايي است که وضع کرده ايد و به اصطلاح "حريف " فرزندتان نمي شويد لازم است که به دنبال فهم دلايلي باشيد که چرا فرزند شما تا اين حد علاقمند به اين گروهها شده است؟در اولين اقدام علت شناسي و بررسي منشا بروز اين مشکل کمک شاياني به کنترل و حتي قطع اين روابط مي کند.
نوجوانان بنا به دلايل مختلفي جذب گروه همسالان مي شوند
براي مثال ممکن است فرزندتان در زمينه اعتماد به نفس و يا خودکارآمدي مشکل و کمبود احساس کند و سعي کند به هر طريقي که ممکن است حتي به قيمت عضويت در گروههاي بزهکار اين کمبود را جبران کند. در اين وضعيت والدين نمي توانند با محدود کردن ارتباط فرزندشان با گروههاي مذکور باعث تغيير نگرش آنها شوند. والدين تنها در صورتي که بتوانند به موقع و به درستي با نخستين بحث هاي مربوط به اين گروهها برخورد کنند خواهند توانست باعث ايجاد تغيير نگرش فرزندان نسبت به اين گروهها و يا دوستان شوند.
جذب شدن يک نوجوان توسط يک سري از دوستان خاص و يا گروههاي ويژه به دليل" تغذيه يا خوراک " فکري است که اين گروهها به روشهاي مختلف براي آنها فراهم مي کنند.
و نتيجه آنکه...


در هر صورت بايد به خاطر سپرد که نوجوانان بنا به دلايل مختلفي جذب گروه همسالان مي شوند. برخي از اين دوستان نقش حمايتي دارند، برخي به منظور صميمت بيشتر به همسالان خود جذب مي شوند، تعدادي در صدد پذيرشي هستند که در خانواده بدست نياورده اند و عده اي ديگر داراي مشکلات ارتباطي بوده و ازاين طريق مي خواهند دامنه ارتباطي خود را گسترش دهند و يا عده اي از آنها در جستجوي اعتبارند.
ولي برخي از نوجوانان روش بيان استقلالشان عضويت در گروههايي است که خانواده با آنها مخالف است و برخي ديگر هم بدون هيچ دليل خاصي به همسالان خود گرايش مي يابند.
به طور کلي مي توان گفت که نوجوانان ما به هر بهانه اي که همنشين همسالان خود شود، برخي از آنان تاثير مثبتي دارند ولي برخي ديگر ممکن است داراي آثار منفي باشند . با وجود اينکه تاثيرات اين گروههاي همسال متفاوت هستند، بايد در انتخاب دوست نوجوانتان سهيم باشيد و اين کار بايد از زمان کودکي فرزندان آغاز شده و تا اوايل نوجواني او به طور جدي ادامه يابد. اين امر بخشي از مسئوليت والديني شماست.