ویژگی های افراد بیش از حد حساس
گرچه احساساتی بودن عیب و ایراد نیست، اما ممکن است به سبب بیش از حد حساس بودن در عذاب باشیم.
آیا به هر موضوعی بیش از دیگران واکنش نشان می دهید؟
وقتی کار زیاد در مدت زمان کم دارید بشدت پریشان می شوید؟
در برابر نور بسیار زیاد، بوهای تند، پارچه های زبر یا صدای آژیر بسرعت کلافه می شوید؟
برنامه های زندگی تان را به گونه ای تنظیم می کنید که هرگز با موضوعی ناراحت کننده روبه رو نشوید؟
ترجیح می دهید در محیطی آرام و کم سروصدا زندگی کنید؟
به درد، بیش از حد حساس هستید؟ تغییرات را نمی توانید تحمل کنید؟
اگر پاسخ تان نسبت به بیشتر پرسش های بالا مثبت بود باید گفت که شما فردی بسیار حساس هستید. اما یک فرد حساس چه خصوصیات دیگری دارد؟
بنابر گفته روان شناسان، افراد بسیاری در این ویژگی سهیم هستند و بین مرد و زن به طور برابر دیده شده است.
سال ها قبل حساسیت بیش از حد افراد با ویژگی هایی مانند خجالتی بودن، نگرانی و ترس اجتماعی و درونگرایی اشتباه برداشت می شد،
اما امروزه روان شناسان به دنبال تحقیقات شان توانسته اند رفتارهایی را که این نوع افراد از خود بروز می دهند دسته بندی کنند و آن ها را در گروه افراد بیش از حد حساس قرار دهند.
در یک جمله باید گفت:
"یک فرد حساس موضوعات حسی را بیش از حد و عمیق تر از حد معمول پردازش می کند"
اگر بیشتر برخوردهای زیر را از فردی دیدید بدانید که او فردی بیش از حد حساس است:
1. احساساتشان بسیار عمیق است
یکی از ویژگی های مهم این گونه افراد توانایی بسیار بیشتر آنها در درک عمیق تر مسائل گوناگون بویژه مسائل عاطفی است.
آنها همه چیز را در سطح عمیق تری پردازش می کنند. این افراد از درک حسی بسیار بالایی برخوردارند و به اعماق موضوعی چنان پیش می روند تا کاملا آن را بفهمند.
2. از نظر احساسی واکنش پذیرتر هستند
این افراد در یک موقعیت خاص بیش از دیگران از خود واکنش نشان می دهند.
مثلا اگر برای یکی از اعضای خانواده یا دوست شان مشکلی پیش بیاید بیش از دیگران نگران می شوند.
حتی ممکن است نسبت به این که آنها در خصوص مشکل شان چه واکنشی خواهند داشت هم نگران باشند.
3. ترجیح می دهند به تنهایی ورزش کنند
افراد بیش از حد حساس بیشتر مواقع دوست دارند در ورزش های تک نفره، مانند دوچرخه سواری، دو یا پیاده روی فعالیت کنند و معمولا وارد تیم ورزشی نمی شوند، زیرا از این که دائم حرکات شان زیر نظر باشد، احساس بدی دارند. البته اگر شرایط محیط ورزشی به گونه ای باشد که احساس امنیت روانی داشته باشند، می توانند وارد تیم شوند.
4. تصمیم گیری برایشان سخت است
از آنجا که افراد حساس تمام جزئیات هر موضوعی را درنظر می گیرند برایشان تصمیمگیری سخت می شود. حتی تصمیم گیری درخصوص موضوعی که نتیجه بد یا خوبی ندارد مانند انتخاب یک نوع بستنی با طعم خاص این افراد باز هم برای تصمیم گیری کلی وقت می گیرند و می خواهند هر احتمالی را پیش بینی کنند.
البته یک استثنا وجود دارد. آنها وقتی درخصوص نتیجه چیزی مطمئن شوند، در تصمیم گیری های بعدی شان در شرایط مشابه همان موقعیت بسرعت تصمیم درست را می گیرند.
5. اما اگر اشتباه کنند...
اگر در تصمیم گیری شان اشتباه کنند دنیا روی سرشان خراب می شود و از نظر احساسی بیش از حد واکنش نشان می دهند و ممکن است مدت زیادی برای درمان عاطفی وقت لازم داشته باشند.
6. جزئی نگر هستند
این افراد بسیار به جزئیات اهمیت می دهند. مثلا اگر در اتاقی باشند به جزئیات آنجا توجه می کنند. کوچک ترین تغییر در ظاهر یا روحیه اطرافیان شان را بسرعت می فهمند.
7. اگر شرایط محیط مناسب باشد در کارهای گروهی بسیار خوب هستند
از آنجا که این افراد به مسائل دید عمقی دارند، می توانند در کارهای گروهی ایده های ارزشمندی ارائه دهند. البته نباید مجبور باشند تصمیم نهایی را آنها بگیرند، بلکه بهترین حالت این است که مثلا جنبه های منفی یا مثبت کاری را شرح دهند و تصمیم نهایی را فرد دیگری از گروه بگیرد، زیرا همان طور که گفته شد آنها با تصمیم گیری مشکل دارند.
8. افراد بسیار حساس بیشتر مستعد افسردگی یا نگرانی هستند
اگر آنها از گذشته خاطرات و تجربه های منفی داشته باشند احتمال این که دچار اضطراب و افسردگی شوند بسیار زیاد است. درحقیقت این تجربه های منفی موجب می شود که احساس ناامنی در خانه یا محل کار در آنها تقویت شده و بشدت به دام افسردگی بیفتند و فقط زمانی که در محیطی قرار گیرند که احساس امنیت کنند، می توانند اندکی آرام شوند.
9. از سر و صدا بیزارند
این افراد معمولا از رفتن به مکان های پرسروصدا حتی جشن تولد یا عروسی پرهیز می کنند، چراکه نسبت به هر نوع صدای بلند و محیط شلوغی بشدت حساس هستند.
10. فیلم های خشن از همه بدتر است
به علت این که افراد بسیار حساس بیش از حد دلسوز هستند و نمی توانند رنج و درد دیگران را تحمل کنند، هنگام تماشای صحنه های خشن یا ترسناک فیلم ها بشدت واکنش نشان می دهند و نمی توانند براحتی از پس تماشای چنین صحنه هایی برآیند.
11. زود اشک شان درمی آید
آنها به دلیل این که بیش از حد حساس هستند و نمی توانند براحتی روی احساسات منفی شان تسلط داشته باشند خیلی زود در موقعیت های بد و ناراحت کننده، اشک شان درمی آید و حتی ممکن است این وضع نیز عذاب شان دهد، اما نمی توانند بر عواطف افراطی خود مسلط شوند.
12. رفتار بسیار خوبی دارند
افراد بسیار حساس بیش از حد باوجدان هستند و ملاحظه دیگران را می کنند. از آنجا که به جزئی ترین مساله هم توجه دارند
هرگز آنها را نمی بینید که در حق دیگران بی انصافی کنند و مهربانی یکی از ویژگی های بارزشان است.
13. خود انتقاد هستند
این افراد برای این که در معرض انتقاد دیگران قرار نگیرند ترفندهای خاصی به کار می برند. مثلا پیش از این که دیگران از آنها انتقاد کنند خودشان از خود انتقاد یا سعی می کنند اطرافیان شان را راضی نگه دارند. این افراد نمی توانند در برابر انتقادهای دیگران بی تفاوت باشند و به آن بسیار فکر میکنند و ممکن است نسبت به آن به شدت احساس اندوه کنند.
بهترین راهکار برای رهایی از حساسیت بیش از حد:
اگر شما فکر می کنید که بیش از حد حساس هستید و این وضع خسته تان کرده است چند راهکار زیر را امتحان کنید تا در مسیر کاهش احساسات افراطی قرار بگیرید:
• خواب منظم و کافی
کم خوابی (برای بیشتر مردم کمتر از هفت ساعت) موجب زودرنجی، کج خلقی و تمرکز و بازدهی کم می شود. برای خوابیدن برنامه ای منظم داشته باشید. مثلا حداقل نیم یا یک ساعت قبل از خواب تمام ابزارهای الکترونیکی تان را خاموش کنید و دست به فعالیت های آرامش بخش بزنید مانند خواندن یک کتاب روحیه بخش یا انجام مدیتیشن و یوگا.
• تنش زا ها ممنوع
مسائلی که باعث می شود شما نسبت به آنها بیش از حد واکنش نشان دهید شناسایی و تا جایی که می توانید از آنها دوری کنید. درضمن از سروصدا و حتی نور زیاد دوری کنید و تا جایی که امکان دارد اتاقی آرام برای خود درنظر بگیرید که هر زمان احساس اضطراب و آشفتگی کردید به آنجا پناه برده و ساعتی در آرامش باشید.
• برنامه ریزی صحیح
هرگز خود را در معرض کارهای زیاد در مدت زمان اندک قرار ندهید تا به این ترتیب مضطرب نشوید. همچنین از قبل برای بیشتر کارهای روزانه تان برنامه ریزی دقیق داشته باشید و با اختصاص وقت کافی برای انجام هر کدام از کارهایتان محیطی آرام برای خود ترتیب دهید تا کمتر دچار نگرانی شوید. با این وضع احتمال این که بتوانید از پس رخدادهای ناگهانی برآیید بسیار بالا می رود.
• شناسایی مشکلات و راه حل
اگر مشکلاتی وجود دارد که آزاردهنده است، دوباره نسبت به آنها بیندیشید و با کمک مشاوره های مناسب راه حل هایی برای آنها بیابید. مثلا اگر از محیط کارتان رضایت ندارید و تحملش برایتان سخت شده است پس به دنبال راه حلی برای تغییر آن باشید.
• توجه به استعدادها
یک راه حل این است که در کنار این ویژگی به ویژگی های دیگرتان نیز توجه کنید.
بسیاری از افراد احساساتی، بسیار خلاق و مستعد در کارهای هنری هستند. بیشتر این افراد بسیار باوفا و باوجدان و قابل اعتماد نیز هستند.
• ورزش
ورزش های منظم و سبک روزانه می تواند به کمک افراد بسیار احساساتی برود. با ورزش های روزانه البته کم سروصدا می توانید به آرامشی که نیاز دارید برسید.