نظریه پرداز مکتب وجودی بوجنتال، بیماران افسرده را مایوس می نامد. منظورش از یأس هم این بود که هدفمندی و خواستن در آنها مسدود است. آدم افسرده، کسی است که احساس می کند هیچ کار ارزشمندی وجود ندارد و هیچ چیز آنقدر ارزشمند نیست که بخواهد وجودش را برای آن به زحمت بیندازد.






اصطلاح افسردگی در صحبت های معمولی برای توصیف یک حالت احساسی، واکنش نسبت به یک موقعیت و یک سبک اختصاصی مشخص مورد استفاده قرار می گیرد. افسردگی و افسردگان هر دو معمولا با غم و اندوه شناخته شده اند.


هیچ صفت شخصیتی واحدی نیست که فردی را مستعد افسردگی سازد. این به آن معناست که افراد با هر الگوی شخصیتی ممکن است دچار افسردگی شوند.

آخرین وقایع پراسترسی که هر فرد از سر می گذراند (چه وقایع فردی و چه جمعی) می توانند قوی ترین عامل برای شروع افسردگی باشند.

کمبود و رنج، اجزای اجتناب ناپذیر زندگی هستند؛ وقتی دچار این دو موقعیت می شویم ـ یعنی با کمبودی روبه رو می شویم و رنج می کشیم ـ اغلب مکدر، غمگین، ناامید، بی علاقه و منفعل هستیم؛ این احساس ها در اغلب افراد بعد از سپری شدن رویداد و عادت کردن به موقعیت جدید نا پدید می شوند، اما برخی دیگر این گونه نیستند، در افسردگی بالینی، فراوانی، شدت و مدت نشانه های افسردگی با موقعیت زندگی فرد تناسب ندارند.

مطالعه روانشناختی افسردگی از یوی زیگموند فروید و کارل آبراهام شروع شد. هر دو افسردگی را واکنشی پیچیده در قبال از دست دادن چیزی توصیف کرده اند. فروید معتقد بود شخص افسرده، وجدانی (فراخودی) قوی و تنبیه کننده دارد؛ او بر گناهی که وجدان به وجود می آورد، تاکید و فکر می کرد علت این که وجدان تا این اندازه قوی می شود به دلیل کنترل احساس عصبانیت و پرخاشگری است.

وی معتقد بود افراط و تفریط در ارضای نیازهای مرحله شیرخوارگی باعث می شود که یک شخصیت وابسته شکل بگیرد. در کسانی که بیش از اندازه وابسته اند این فرآیند به خود سرزنشگری و خود تنبیهی و در نتیجه افسردگی منجر می شود. فروید افسردگی را بازگشت پرخاشگری به خود قلمداد می کند.

یکی از زمینه های تاریخی افسردگی، اختلالی است که در روابط اوایل کودکی پیش می آید. این اختلال ممکن است به علت از دست دادن واقعی یا خیالی والدین باشد. الکساندرهیگ در سال ۱۹۰۰ می گوید: «در شرایط افسردگی جدی، اتکای به نفس به کلی از بین می رود، شکسته نفسی و فروتنی شدید متداول و حتی عادت می شود. فشاری به اندازه وزن یک پر برای له کردن بیمار کافی است و حتی شادی آورترین رویدادها باعث نشاط نمی شوند.»


ملانی کلاین، افسردگی را متضمن ابراز پرخاشگری به محبوب می دانست و از این نظر بسیار شبیه فروید بود. از دیگر سو به نظر ادوارد بیبرینگ پدیده افسردگی زمانی شکل می گیرد که فرد از فاصله [بعید بودن] آرمان های بسیار کمال طلبانه خود و ناتوانی اش در رسیدن به این اهداف آگاه می شود. سیلوانوآریتی دیده بود بسیاری از افراد افسرده نه برای دل خود که برای دیگران زندگی می کنند.

افسردگی زمانی رخ می دهد که بیمار درمی یابد فرد یا آرمانی که او برایش زندگی کرده، هرگز چنان نبوده است که انتظارات او را برآورد. در این باره گلاسر می گوید: «انسان ها، افسردگی را انتخاب می کنند و رفتار افسردگی را نشان می دهند. درگیر شدن در یک عمل فعالانه به انسان ها کمک می کند، رفتارهای افسرده و احساس بدبختی آنها جای خود را به احساس کنترل بیشتر دهد که با احساس مثبت تر، افکار مثبت تر و آرامش جسمی بیشتر همراه است.»

آرون بک هم افسردگی را نوعی اختلال تفکر می داند تا اختلال خُلق و آن را به صورت مثلث افکار منفی درباره خود، موقعیت و آینده توصیف می کند؛ یعنی فرد افسرده خود را ناقص، فاقد صلاحیت، ناکام و نامطلوب ادراک می گرداند؛ دنیا برای او یک مکان منفی، پرتوقع و بی رحم به نظر می رسد و انتظار دارد که در آینده هم نیز با شکست، مجازات، درد، رنج و محدودیت مواجه شود.

نظریه پرداز مکتب وجودی بوجنتال، بیماران افسرده را مایوس می نامد. منظورش از یأس هم این بود که هدفمندی و خواستن در آنها مسدود است. آدم افسرده، کسی است که احساس می کند هیچ کار ارزشمندی وجود ندارد و هیچ چیز آنقدر ارزشمند نیست که بخواهد وجودش را برای آن به زحمت بیندازد.


آنها دوست دارند ساکت و تنها باشند و در دنیا شرکت نکنند. در روان تحلیلگری یونگ، افسردگی در حقیقت دعوتی به تغییر است. گفته می شود ساتورن، خدای کشاورزی و زمان که داسی در دست دارد آرزوهای آدمیان را مثل گندم درو می کند و این استعاره از این است که وقتی آرزوهایمان بر باد می رود فرصتی داریم که در دنیای سرد و بی احساس افسردگی از دور تماشایشان کنیم و ببینیم چقدر آنها را می خواهیم؟ آیا مناسب ما هستند و حاضریم برای به دست آوردنشان بها بپردازیم.


یونگ می گوید به دنبال هر فروپاشی، نوزایی است و این دو مثل شب و روز به دنبال هم می آیند و همان طور که وقتی شب می شود، تلاش نمی کنیم آن را به روز برگردانیم و فقط فعالیت هایمان را با شرایط شبانه هماهنگ می کنیم تا بگذرد، در حالت افسردگی هم بهتر است ظاهر و سبک زندگی مان را با حال درون مان هماهنگ کنیم.

اشکالی ندارد، اگر دوست ندارید رنگ شاد بپوشید و حال رسیدگی به سر و وضع تان را ندارید هر طور که راحتید باشید با این روش جهان درونتان را به رسمیت شناخته اید؛ جنگیدن و در خلاف جهت رودخانه شنا کردن انرژی زیادی می برد.

بیشتر تنها بمانید و با صدای درونی خود صحبت کنید، این فرصت بی نظیری برای شنیدن صدای درون است که به ما چه می گوید و چه می خواهد! به تغییراتی که در درونتان اتفاق می افتد، توجه کنید و در موردش بنویسید (لازم نیست حتما برنده جایزه نوبل ادبیات باشید تا دست به قلم ببرید، می توانید خیلی ساده احساساتتان را روی کاغذ بیاورید و بعدها آنها را از بین ببرید) هدف روشن شدن احساسات و خواسته های خود واقعی ماست که در هیاهو و هیجانات زندگی روزمره و انتظارات دیگران گم شده.

از این فرصت سکوت و خلوت شبانه با خود نهایت استفاده را ببرید که روز در راه است. هوا دوباره آفتابی خواهد شد و دوباره آدم ها به چشمتان جذاب می شوند، یونگ می گوید هر گاه چنین شد حتما با آیین خاصی این اتفاق را جشن بگیرید.

این زمانی است که به مسافرت و مهمانی بروید، آرایشگاه بروید و لباس های زیبا بخرید تا به این شکل تمام شدنش را هم به رسمیت شناخته باشید، ولی وقتی به روز برگشتید حرف هایی که صدای درونتان در سکوت شب پیش، با شما نجوا کرده بود، فراموش نکنید. ساموئلز می گوید: «از نظر یونگ افسردگی یعنی مسدود شدن انرژی که در صورت آزاد شدن، مسیر مثبت را پیش خواهد گرفت.

یونگ معتقد بود بیماران باید کاملا افسرده شوند تا بتوانند احساساتشان را روشن کنند. اورهان ولی، شاعر ترک شعری دارد با این مضمون: از اندوه عشقی کهن رسته ام/ هوا آفتابیست و دوباره زنان زیبایند

چند هشدار:


۱ ـ افسردگی یک بیماری پزشکی است که در ارتباط با تغییرات بیوشیمیایی مغز اتفاق می افتد.

۲ ـ افسردگی ضعف شخصیت نیست.

۳ ـ درمان افسردگی مثل درمان بقیه بیماری ها مانند درمان سرماخوردگی و زخم معده براحتی امکان پذیر است.

۴ ـ درمان افسردگی با جلسات سایکوتراپی نیز انجام می شود.