نقش مـادران در بیمـاری روانی کودکـان

[R e z a]

فرزندان مادران افسرده از نظر اجتماعی کمتر درگیر هستند، بیشتر کناره­ گیری می­کنند و مهارت وارد شدن در تعاملات میان اعضای خانواده­ هایشان را ندارند. هم چنین، آن‌ها سطوح پایینی از همدلی را نسبت به درد و اندوه غریبه ­ها نشان می­دهند.

فرزندان مادران افسرده در معرض خطر بالای بروز اضطراب و اختلال سلوک هستند، اما کارکرد خوب سیستم اکسی­توسین ممکن است این خطر را کاهش دهد. افسردگی پس از زایمان تا 15 درصد از زنان را تحت تأثیر قرار می­دهد که بسیاری از آن‌ها تشخیص داده نمی­ شوند و تأثیر بلندمدتی بر روی فرزندان آن‌ها خصوصاً رشد اجتماعی و عاطفی آن‌ها دارد.

پژوهشگران دریافتند فرزندانی که در ۵ سال اول زندگی در معرض افسردگی مزمن مادران خود، قرار می­گیرند، تا زمانی­که به سن مدرسه ­برسند، به احتمال بیشتری دچار اختلالات روانپزشکی می­شوند. حدود 60% این فرزندان دچار اختلال اضطرابی و یا اختلال سلوک می­شوند. در مقایسه با این کودکان، فقط 15% فرزندانی که مادران آن‌ها از سلامت روانی برخوردارند، تا زمانی­که به سن مدرسه برسند دچار یک اختلال روانپزشکی می­شوند.

پژوهشگران نوارهای تصویری زیادی از تعامل خانواده­ ها تهیه کردند و مشاهده کردند که فرزندان مادران افسرده از نظر اجتماعی کمتر درگیر هستند، بیشتر کناره­ گیری می­کنند و مهارت وارد شدن در تعاملات میان اعضای خانواده­ هایشان را ندارند. هم چنین، آن‌ها سطوح پایینی از همدلی را نسبت به درد و اندوه غریبه ­ها نشان می­دهند.

علاوه بر این، مادران افسرده و فرزندان آن‌ها سطوح پایین­تری از اکسی­توسین را در بزاق دهان داشتند. این یافته جالبی است، چون سیستم اکسی­توسین یک سیستم زیست­شناختی است که از توانایی و ظرفیت ما برای شکل­دهی ارتباطات اجتماعی، روابط نزدیک، اعتماد کردن و همدل بودن با دیگران پشتیبانی می­کند.

کارکرد سیستم اکسی­توسین به مصون نگاه‌ داشتن بعضی از فرزندان در برابر تأثیرات افسردگی مزمن پس از زایمان کمک می­کند. سیستم اکسی­توسین به عنوان یک حلقه پسخوراندی رفتاری ـ زیستی عمل می­کند و اقداماتی مانند لمس کردن، تماس نزدیک، و خیره شدن در چشم­ها می­تواند سیستم اکسی­توسین را فعال کند. اگر بدانیم که عملکرد این سیستم مختل شده است، مداخلاتی مرتبط با اکسی­توسین وجود دارد که می­تواند تا زمانی­که فرزندان کم ­سن هستند، کمک­ کننده باشد. این مداخلات امکان ایجاد یک محدوده حمایتی را برای مشکلات اجتماعی و عاطفی و هم چنین پیشرفت آسیب­ شناسی روانی فراهم می­کند.


منبع: انجمن روانشناسی ایران

[R e z a]

اختلال افسردگی در صورت عدم درمان می تواند عواقب مادام العمری داشته باشد که این عواقب فرد را از زندگی معمول خارج می کند . بررسی ها نشان داده که سطح تحصیلات پدر هیچ تاثیری بر میزان ابتلای فرزندان به افسردگی نداشته است .

تحقیقات اخیر نشان داده است فرزندان مادرانی که تحصیلات دبیرستان خود را تمام نکرده اند نسبت به مادرانی که تحصیلات خود را به پایان رسانده اند به احتمال بیشتری به اختلال افسردگی اساسی در اوایل بزرگسالی مبتلا می شوند. خطر بالای ابتلا به افسردگی در کودکانی که مادرانشان تحصیلات کمتر از دبیرستان دارند ، را نمی توان به سابقه خانوادگی وجود اختلال در خانواده نسبت داد .

این مطالعه برای اولین بار در کانادا برای تشخیص تاثیر تحصیلات مادر و پدر بر افسردگی کودکان در دوران بلوغ انجام شد . برای این تحقیق 1267 نفر از انجمن جمعیت سلامت ملی در کانادا مورد بررسی قرار گرفت . در سال 1994 اولین گروه که بین 12 تا 24 سال که با آنها مصاحبه شد ، این گروه با والدین خود زندگی می کردند . سپس به مدت 12 سال بر روی این گروه بررسی هایی انجام دادند ، میزان ابتلا آنها به افسردگی در سنین 22 تا 36 سالگی را نشان داد . اوایل بزرگسالی زمان بحرانی ابتلا به افسردگی اساسی می باشد .

اختلال افسردگی در صورت عدم درمان می تواند عواقب مادام العمری داشته باشد که این عواقب فرد را از زندگی معمول خارج می کند . بررسی ها نشان داده که سطح تحصیلات پدر هیچ تاثیری بر میزان ابتلای فرزندان به افسردگی نداشته است .

هم چنین این بررسی ها نشان داد که میزان مهارت فرزند پروری مادران در میزان خود کارآمد و ابتلای آنها به افسردگی تاثیر گذار است . دکتر الیسون پارک در بررسی های خود نشان داده است که تحصیلات مهارت های عملی برای افراد فراهم می کند از جمله مهارت های ارتباطی ، مهارت های حل مساله و بهبود مهارت های مدیریتی . مادری که با تحصیلات بالا باشد اعتماد بنفس زیادی در پرورش کودکان خود و انتقال این اعتماد بنفس به آنها دارد .
این افزایش اعتماد بنفس و بهبود مهارت های مدیریتی ، به عنوان یک مدل تربیتی برای کودکان در می آید .