اشتاینر نظریهای جالب به نام «اقتصاد نوازشی» ارائه کرده است که به تنهایی میتواند به حل مشکلات زیادی کمک کند. اشتاینر از این نظریه استفادههای اجتماعی-سیاسی هم میکند که به آنها نمیپردازم. اشتاینر معتقد است که انسانها در دوران کودکی تحت تلقینات پدر و مادر ناآگاهانه از پنچ قانون محدود کننده در تبادل نوازش پیروی میکنند.
این پنج قانون عبارتند از:
1) زمانی که دوست داری نوازش بدهی، این کار را نکن.
2) اگر دوست داری نوازشی دریافت کنی، آنرا طلب نکن.
3) نوازشهایی را که دوست داری، حتی اگر به تو دادند قبول نکن.
4) نوازشهایی را که نمیخواهی رد نکن.
5) به خودت نوازش نده.
اشتاینر میگوید پدر و مادر با تلقین این قوانین به فرزندان خود به نحوی آنها را تحت کنترل خود حفظ میکنند. به کودک یاد میدهند که میزان نوازش مثبت بسیار پایین است و بیشتر این نوازشها را تنها از پدر و مادر میتوان گرفت، اگر مطابق میل آنها رفتار کنی. اما ما به عنوان افراد بزرگسال، هنوز هم تحت سیطرهی این قوانین نادرست و دست و پا گیر زندگی میکنیم. در نتیجه به راحتی در محرومیت نوازشی به سر میبریم. با کنار گذاشتن این قوانین میبینیم که نوازشها در سطحی نامحدود در اختیار ما قرار دارند.
1) هر زمان که بخواهیم میتوانیم نوازش بدهیم. میتوانیم به خود و دیگران نوازش مثبت مجانی بدهیم. نوازشها تمام نمیشوند، پس مشکلی برای نوازش دادن وجود ندارد.
2) ارزش نوازشی که پس از طلب شدن دریافت میشود به هیچ وجه کمتر از نوازش طلب نشده نیست. پس اگر دوست داری نوازشی را دریافت کنی، میتوانی آنرا طلب کنی.
3) فیلترهای نوازشی خود را کنار بگذار. ما یاد گرفتهایم که بسیاری از نوازشها را دریافت نکنیم، یا به اصطلاح آنها را فیلتر کنیم، حتی اگر نوازش مثبتی باشد که دوست داریم دریافت کنیم. «چه موهای قشنگی داری» «نه بابا کلی دردسر داره، هر روز باید بشورمشون!» «چقدر لباسهات بهت میان» «جدی؟ هر چی دم دستم اومد رو پوشیدم!».
4) مجبور نیستیم نوازشهایی را که دوست نداریم قبول کنیم.
5) میتوانیم با «خویشتن نوازی» لذتی بیکران به دست آوریم.
خویشتن نوازی یعنی چه؟
در کودکی به ما یاد دادهاند که اشکالی ندارد دیگران از تو تمجید کنند، اما خودت هرگز این کار را نکن. باید فروتن باشیم و فخرفروشی نکنیم. عادت میکنیم که پیشرفتهای خود را کوچک و کم اهمیت ببینیم. اما ما میتوانیم ویژگیهای مثبت خود را ببینیم و در هر زمانی که خواستیم به خودمان نوازش بدهیم. میتوانیم هر وقت که خواستیم چیزهایی را دوست داریم برای خود فراهم کنیم. نه به عنوان پاداش بلکه تنها به خاطر وجود خودمان. استخر آب گرم، غذایی که دوست دارید، موسیقی مورد علاقه، سفر و ...
تمام اینها را میتوانیم برای خود و تنها به خاطر وجود خودمان فراهم کنیم. میتوانیم با تعریف و تمجید از خود و ذکر تواناییها و خصوصیات مثبت به خودمان احساس خوب بودن بدهیم. امتحان کنید!