در قرآن از رنگ‌های آبی، زرد، قرمز، سبز، سیاه و سفید یاد شده است و تأثیر آنها بر انسان به طور مستقیم یا غیر مستقیم بیان شده است.
رنگ سفید و تأثیرات آن از منظر قرآن کریم
چکیده
همة انسان‌ها با محیط پیرامون خود در ارتباط‌اند. این ارتباط، گاهی با اندیشیدن، گاهی با لمس کردن، چشیدن، شنیدن، بوییدن و گاهی هم با دیدن است. انسان‌ها محیط پیرامون خود را رنگی می‌بینند و این رنگها در آنان اثری خواه مثبت و یا منفی بر جای می‌گذارد. این تأثیرها ممکن است فیزیکی یا روانی باشد که بعد روانی آن مهم‌تر و آشکارتر است.
علم روان‌شناسی رنگها، علمی نوین و نوپاست که تأثیرهای روانی رنگها را بر انسان‌ها مورد بررسی قرار می‌دهد. قرآن هم بشر را از این علم بی‌بهره نگذاشته و طعم این علم را از چهارده قرن قبل به ذائقه‌اش چشانده است.
در قرآن از رنگ‌های آبی، زرد، قرمز، سبز، سیاه و سفید یاد شده است و تأثیر آنها بر انسان به طور مستقیم یا غیر مستقیم بیان شده است. رنگ آبی مایه آرامش؛ زرد مایه شادی و روشنایی؛ قرمز، هیجان انگیز، سبز، رنگ تمدد اعصاب، سیاه رنگی دارای کراهت و سفید، رنگی شریف، لطیف، ملیح، پاک و... معرفی شده است که این مقاله به بررسی آنها پرداخته است.
واژگان کلیدی: قرآن، حدیث، روان شناسی، رنگ.
[/COLOR][/SIZE]
3. رنگ در قرآن کریم
هر اثر هنری از لحظه‌ای که ارائه می‌شود، منش ارتباطی می‌یابد (احمدی، حقیقت و زیبایی، 1383: 391). قرآن نیز با وجود اینکه یک کتاب هنری یا علمی صرف نیست، چه از جنبه هنری و چه از جنبه علمی، هم تأثیرات روان شناختی رنگها را بیان کرده و هم با نوع بیان هنری خود، از طریق نام رنگها بر مخاطب اثر می‌گذارد.
در قرآن کریم از شش رنگ سفید و سیاه (بقره/187؛ آل‌عمران/106؛ نحل/58؛ زمر/60؛ زخرف/17) زرد (بقره/69؛ روم/51؛ زمر/21؛ حدید/20؛ مرسلات/33)، سبز (انعام/99؛ یوسف/43و46؛ یس/80؛ کهف/31؛ حج/63؛ الرحمن/76؛ انسان/21)، کبود (آبی) (انعام/69) و قرمز (فاطر/27) یاد گردیده و به طور مستقیم یا غیر مستقیم به تأثیرات روان شناختی و بعضاً فیزیولوژیکی آنها اشاره شده است.
رنگ در قرآن کریم هم به شکل توصیفی و هم استعاره‌ای وجود دارد.کاربرد اصلی رنگ در تشریح قدرت آفرینش پروردگار بوده است که در حضور و تغییر رنگ‌های مختلف در جهان دیده می‌شود. البته ارزش‌های فرهنگی نیز در موارد کاربرد استعاری رنگها رؤیت‌پذیر است (Ri««in, EQ, 2/365-366).
در فصول سال که حاوی رنگ‌های مختلف است برای خردمندان نشانه‌هایی هست «أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَسَلَکَهُ یَنابیعَ فِی الْأَرْضِ ثُمَّ یُخْرِجُ بِهِ زَرْعاً مُخْتَلِفاً أَلْوانُهُ ثُمَّ یَهیجُ فَتَراهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ یَجْعَلُهُ حُطاماً إِنَّ فی ذلِکَ لَذِکْرى لِأُولِی الْأَلْبابِ» (زمر/21)؛ «آیا نظر نکرده‌اى که خدا از آسمان آبى فروفرستاد و آن را به چشمه‌هایى که در زمین است وارد نمود، سپس به وسیله آن زراعتى را با رنگ‌هاى متفاوتش بیرون می‌آورد؛ سپس خشک می‌گردد، پس آن را زرد می‌بینى؛ سپس آن را درهم شکسته می‌گرداند؟! قطعاً، در این (مطلب) تذکّرى براى خردمندان است».
مشاهده رنگارنگی در خوراکی‌ها نیز دیده و خوردن آنها را لذت بخش‌تر می‌کند؛ «أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَخْرَجْنا بِهِ ثَمَراتٍ مُخْتَلِفاً أَلْوانُها» (فاطر/27)؛ «آیا نظر نکرده‌اى که خدا از آسمان، آبى فرو فرستاد، به وسیله آن محصولاتى که رنگ‌هایش متفاوت است (از زمین) خارج ساختیم».
دگرگونی زبان‌ها و رنگ‌های مردم نیز آیتی برای دانشمندان دانسته شده است؛ «وَ مِنْ آیاتِهِ خَلْقُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافُ أَلْسِنَتِکُمْ وَ أَلْوانِکُمْ إِنَّ فی ذلِکَ لَآیاتٍ لِلْعالِمینَ» (روم/22)؛ «و از نشانه‌هاى او آفرینش آسمان‌ها و زمین و تفاوت زبان‌هایتان و رنگ‌هاى شماست. قطعاً، در آن[ها] نشانه‌هایى براى دانایان است».
نظرت چیه؟
نوشته اصلی توسط erfanplus
