همـه چیز در مورد خـواب و رویـاهای شبــانه

[R e z a]

آدم‌های که در کودکی از نظر عاطفی و وابستگی به والدین در مضیقه بودند در زندگی بزرگسالی تجربه خواب دیدن شان بیشتر است. محققینی که بر روی این نظریه کار کردند به نوعی ثابت کرده اند که آدم های که حس امنیت و اعتماد کمتری دارند با دیدن خواب بیشتر، امنیت نداشته شان را با رویا پر می کنند.

همه ما و حتی بعضی از حیوانات خواب می‌بینیم. به همین خاطر قافله بزرگ تعبیر خواب و رویا، از قدیم جزو تخصص‌هایی بوده است که می توانست منشا قدرت و حتی ثروت باشد. با آمدن روانشناسی و بویژه روانکاوی، بر اهمیت خواب و رویا به عنوان نشانه‌های سلامت روح و روان و حتی جسم بشر افزوده شد.
فروید در یک تعریف خلاصه شده، معتقد بود که دیدن خواب و رویا، در حقیقت بازتاب ِ شکل فشرده و گاهاً درهم پیچیده امیالی است که در زندگی عادی امکان وقوع آنها مشکل ساز خواهد بود. برای همین، تمناها ها و آرزوی های سرکوب شده به صورت رویا، در زمانی که، وجدان و خودآگاه ما به خواب رفته است سر باز می کند.
نظریه های جدیدی هم هستند که مثلا اذعان می کند آدم های تنها و افسرده بیشتر خواب می بینند. بر طبق این نظریه، آدم‌های که در کودکی از نظر عاطفی و وابستگی به والدین در مضیقه بودند در زندگی بزرگسالی تجربه خواب دیدن شان بیشتر است. محققینی که بر روی این نظریه کار کردند به نوعی ثابت کرده اند که آدم های که حس امنیت و اعتماد کمتری دارند با دیدن خواب بیشتر، امنیت نداشته شان را با رویا پر می کنند.
در همین راستا، نظر دیگری هم وجود دارد که معتقد است خواب دیدن، در حقیقت، تجربه های کوتاه شیزوفرنی در آدم ها است. بر طبق این دیدگاه، به همان دلائلی که سیکل ارتباطی عصب‌های مغز به خاطر به هم خوردن میزان هورمونها و مواد شیمیایی مغز در بیماری شیزوفرنی به هم می خورد، بدن انسانِ در حال خواب نیز، به طور تصادفی، مشابه با آنچه بر آدم شیزوفرنی اتفاق می افتد مغز را به دیدن تصاویر و صداهایی ناشی از اختلالات عصبی شیمیایی می کشانند.
بشر به این حقیقت کمابیش علمی هم رسیده است که دیدن خواب می تواند، اصلاح و منظم کردن گنجه های مختلفِ اطلاعات و خاطرات بشر باشد. بر طبق این نظریه، افراد در طی ساعاتی که هشیاری شان را با خواب تعطیل می کند به مغز فرصت می دهند تا به منظم کردن امور ِ ذهن بپردازد. در این بین، ترمیم و جابجایی پرونده ها، تجربیات و اتفاقات گذشته در آرشیو ذهن، گاهی تحت الشعاع ماجراهای مهم روزِ قرار می گیرند. به همین دلیل، ناخواسته بین آرشیوِ لایه های پنهان مغز و اتفاقات جاری ترکیبی صورت می گیرد که غیرعادی، مخلوط و حتی متناقض به صورت رویا متجلی می شود.

[R e z a]

واقعیت این است که مغز ما در دوره‌هایی از خواب حتی از زمان بیداری هم فعال‌تر است! لذا اینکه گفته شود در هنگام خواب مغز استراحت می‌کند، اصلا باور درستی نیست!

رویاها و خواب های شبانه از دیرباز مورد توجه بشر بوده و پادشاهان همواره مفسرانی را برای تعبیر خواب هایشان داشته اند، اما حقایق جالبی در مورد رویاها وجود دارد كه دانستن آنها خالی از لطف نیست. برخی افراد فقط خواب های سیاه و سفید می بینند.
در حالیكه ۷۰% مردم خواب های رنگی می بینند، ۳۰% باقیمانده خواب هایشان را در فضایی كاملا سیاه و سفید می بینند. البته رنگی یا سیاه و سفید بودن این خوابها ربطی به نوع خواب افراد ندارد و خواب های معمولی مانند دیر رسیدن به امتحان، دیدن مرگ فردی كه در زندگی واقعی زنده است و سایر خواب هایی از این دست، برای هر دو دسته این افراد است.


_ بسیاری از دانشمندان ابتدا اختراع خود را در رویا دیده اند
اگرچه ما حدود ۹۰% خواب هایمان را فراموش می كنیم، اما بسیاری از دانشمندان بنام و مشهور، كشفیات خود را در رویاهایشان دیده و به محض بیدار شدن، آنها را یادداشت كرده اند. از آن جمله می توان به نیوتن، گراهام بل و حتی بسیاری از شاعران معروف كه الهامات خود را در رویاهایشان دریافت می كردند، اشاره كرد.

_ فلج موقت هنگام خواب دیدن
شاید بسیاری از ما ندانیم كه در هنگام خواب دیدن بدنمان به طور موقت دچار فلج می شود. مطالعات نشان داده كه این امر پاسخ طبیعی بدن به حركات ناگهانی در هنگام رویا و خواب های پرهیجان است كه ممكن است باعث افتادن یا آسیب به فرد می شود، بنابراین به طور طبیعی از نظر فیزیكی غیرفعال می شود.


_ خوابها قابل كنترل هستند
همانطور كه می دانیم، خواب مراحل مختلفی دارد تا به عمیق ترین سطح خود برسد. در فاز خاصی كه به آن "رویای شفاف" می گویند، می توان مراحل خواب را كنترل كرده و حتی نتیجه آن را تغییر داد.


_ خوابها با زبان غیر مستقیم صحبت می كنند
اگرچه تحقیقات زیادی در زمینه تعبیر خواب انجام شده و كتابهای زیادی نیز در این زمینه نوشته شده، اما واقعیت این است كه روها به زبان نشانه ها صحبت نمی كند كه قابل تفسیر و تعبیر باشند. رویاها در واقع معانی عمیقی دارند كه تنها ضمیر ناخودآگاه قادر به فهم آن است.

_ یادآوری رویاها معمولا سخت است
اغلب زمانی كه از خواب بیدار می شویم، تنها قسمت های كمی از رویای خود را به یاد می آوریم. بنابراین رویاها تقریبا همیشه فراموش می شوند، مگر اینكه در مراحل خاصی از خواب بیدار شویم.


_ رویای انجام كارهایی كه در واقعیت از آنها منع می شویم
واقعیت جالب دیگر درباره رویاها، این است كه ما معمولا خواب كارهایی را می بینیم كه در بیداری از آنجام آنها منع می شویم، به عنوان مثال شخصی كه خوردن شیرینی جات برایش ممنوع است، معمولا خواب خوردن شكلات و شیرینی را می بیند. علاوه بر این، شرایط پزشكی و اختلالات روانی نیز می تواند تاثیر مستقیمی روی رویاها داشته باشد.

_ رویاها و خواب های آشفته، می تواند به بیماری های روانی منجر شود
خواب و رویای عمیق در مرحله ای به نام "آر ای ام" نقش مهمی در سلامتی فرد دارد. مطالعه ای كه روی تعدادی دانش آموز انجام شده بود، نشان داد كه گروهی از آنها كه در شروع مرحله "آر ای ام" بیدار می شوند، حساس تر و عصبی تر می شوند و در صورت ادامه این روند، دچار مشكلات روحی و روانی نیز خواهند شد.

_ افراد نابینا هم خواب می بینند
نكته جالب درباره خواب افراد نابینا این است كه افرادی كه از نابینایی مادرزادی رنج می برند، رویاهایی می بینند كه در عالم واقع آنها را حس می كنند، اما افرادی كه پس از تولد و بر اثر حادثه نابینا شده اند، خواب های عادی می بینند.


_ حیوانات نیز خواب می بینند
مطالعات نشان می دهد كه حیوانات نیز دقیقا مشابه انسانها، خواب می بینند.


_ كودكان بیشتر از افراد بالغ كابوس می بینند
مطالعات آماری، تعداد كابوس های شبانه كودكان نسبت به بزرگسالان را تائید می كند.


روان‌شناسی جالبی درباره ی خواب دیدن
همه ما تقریبا یک‌سوم از زندگی‌مان را در خواب به‌سر می‌بریم. اما این‌قدر که از واقعیت‌های بیداری‌مان آگاهی داریم، از خواب‌مان کمتر می‌دانیم. دکتر حسین ابراهیمی مقدم، روان‌شناس و مدرس دانشگاه، با ظرایف و دقایق این دنیای راز آلود ما را بیشتر آشنا می کند ...
آقای دکتر! آیا این درست است که مغز ما در هنگام خواب استراحت می‌کند؟
واقعیت این است که مغز ما در دوره‌هایی از خواب حتی از زمان بیداری هم فعال‌تر است! لذا اینکه گفته شود در هنگام خواب مغز استراحت می‌کند، اصلا باور درستی نیست!
در انسان، هنگام تولد، مدت خواب حداکثر میزان خود را دارد و بین 20 تا 22 ساعت در شبانه‌روز است، سپس به تدریج از میزان آن کاسته می‌شود و در هنگام بلوغ به کمی بیش از 8 ساعت می‌رسد. متوسط مقدار خواب در بزرگسالان 5/7 ساعت است. البته اختلافات انفرادی زیادی نیز در نیاز به خواب و مدت آن مشاهده می‌شود.



مکانیزم عصبی به خواب رفتن چیست؟
در هنگام خواب به تدریج از سطح هوشیاری کاسته می‌شود. سطح هوشیاری با فعالیت‌ نورون‌های کورتکس مخ مربوط است. فعالیت نورون‌های کورتکس هم به نوبه‌ خود تحت تاثیر پیام‌های تحریک کننده و باز دارنده‌ای قرار دارد که از تشکیلات مشبک به کورتکس می‌رسد. ضمنا در هنگام خواب سیناپس‌های بازدارنده‌ای که به خصوص از تشکیلات مشبک، پل مغز و بصل‌النخاع سرچشمه می‌گیرند و انتقال‌دهنده شیمیایی آنها سرتونین است،به کار می‌افتند. به همین جهت است که در هنگام خواب به سروتونین مغز افزوده می‌شود و اگر در مغز جانوران بیدار هم سروتونین تزریق کنیم به خواب می‌روند.



خواب چه آثاری دارد؟
برای جواب به این سوال اجازه بدهید ابتدا مثالی مطرح کنم. فرض بفرمایید که شما پشت فرمان خودروی خود نشسته و استارت می‌زنید. چه اتفاقی می‌افتد؟ انرژی از باتری برای روشن شدن ماشین بسیج می‌شود و خودرو شما روشن می‌شود. اگر اعمالی از این دست مثل روشن شدن خودرو، استفاده از کولر یا روشن کردن چراغ‌ها و برف‌پاک‌کن را در نظر بگیریم، متوجه می‌شویم که باید خیلی زود باتری خودرو خالی و شارژ شود ولی واقعیت این است که دینام خودرو وظیفه شارژ دوباره باتری را به عهده دارد و تا وقتی دینام سالم است باتری شما به راحتی خالی می‌کند و خودروی شما خوب استارت می‌زند ولی اگر دینام خراب باشد،مشکلات شروع می‌شود.در بدن ما هم خواب نقش همان دینام را بازی می‌کند و باعث می‌شود پرانرژی باشیم. قطعا با کسانی برخورد کرده‌اید که صبح‌ها برای انجام امور انرژی لازم را ندارند یا افراد افسرده‌ای که انگیزه‌ انجام فعالیت را ندارند، معمولا کم انرژی هستند و به طور عمده مشکل خواب دارند یا به عبارتی خوب شارژ نمی‌شوند.



این شارژی که شما می‌گویید بدنی است یا روانی؟
خب، خواب مراحل متعددی دارد که توضیح آن از حوصله این مقاله خارج است ولی به طور کلی 2 نوع خواب داریم: REM و NonREM. مرحله REM زمانی اتفاق که می‌افتد که همان‌طور که فرد خوابیده و چشم‌ها بسته‌اند ولی چشم در چشم خانه (حدقه) حرکت می‌کند، حتی با چشم غیر مسلح هم می‌توان دید که چشم فردی که خوابیده حرکت می‌کند. اگر فرد را در این مرحله از خواب بیدار کنیم، به طور عمده گزارش می‌دهد که داشته خواب می‌‌دیده است. این مرحله بیشتر شارژ روانی بدن را در پی دارد. درمرحله دیگر خواب یا NonREM یعنی خوابی که چشم‌ها حرکتی ندارند، فرد کمتر گزارش خواب دیدن را دارد.این مرحله بیشتر شارژ بدنی را بر عهده دارد.



کدام خواب مهم‌تر است؟
البته هر دو مهم هستند ولی پژوهش‌هایی که انجام داده‌ایم نشان داده است که محرومیت از خواب REM تاثیرات و پیامدهای ناگوارتری را در پی داشته است.در آزمایشی روی یک استخر آب جزایر کوچکی درست کردیم که روی هر یک گربه‌ای می‌توانست به صورت ایستاده قرار بگیرد ولی جای کافی برای دراز کشیدن نداشت. لازم به یادآوری است که گربه‌ها می‌توانند به صورت ایستاده در خواب NonREM باشند ولی به محض رفتن به خواب REM به آب افتاده و بیدار ‌شدند. در چنین گربه‌های خانگی که از خواب REM محروم شدند به سرعت نشانه‌های بیماری‌های روان تنی، لاغری، بی‌اشتهایی و تحریک‌پذیری غیرعادی ظاهر شد و این گربه‌های دست‌آموز خانگی به گربه‌های وحشی تبدیل شدند.اگر آزمایش ادامه یابد گربه‌ها بر اثر لاغری شدید می‌میرند. در پژوهش‌ دیگری که روی عده‌ای داوطلب انجام شده با محروم ساختن آنها از خواب REM و مقایسه آنها با افراد دیگری که از خواب NonREM محروم می‌شدند نشان داد که در افرادی که از خواب REM محروم شده بودند
به تدریج نشانه‌های بیماری‌های روان ‌تنی همراه با بی‌اشتهایی، تحریک‌پذیری غیرعادی و اختلالات دستگاه گردش خون و گوارش و نشانه‌های اسکیزویید مانند بی‌توجهی به محیط به وجود آمد، مسلما ادامه آزمایش غیراخلاقی بود!
پس همان ‌طور که می‌بینید حذف یا محرومیت از خواب مخصوصا خواب REM به سرعت اختلالاتی را به وجود می‌آورد و مقاومت کامل در برابر بی‌خوابی کامل، حداکثر 6 روز است! بنابراین مقاومت انسان در برابر بی‌خوابی کمتر از مقاومت در برابر بی‌غذایی است!



چرا خواب REM این قدر مهم است؟
ببینید؛ در خواب REM ما خواب می‌بینیم و خواب دیدن در روان‌شناسی از اهمیت زیادی برخوردار است. ما معتقدیم که خواب حل تعارض‌های دوران گذشته فرد است.لذا فرد در خواب و با خواب دیدن سعی در تنظیم و تعدیل مسایل فکری، روحی، تعارضات و مشکلات خود دارد. به همین خاطر است که تعبیر خواب در روان‌‌شناسی از اهمیت خاصی برخوردار است. البته تعبیر خواب روان‌شناسی با تعبیر خواب یک معبر خواب‌گذاری، فرق دارد چرا که بعد از خواب‌گذاری قصد پیش‌گویی آینده فرد را از روی خواب او دارد ولی یک روان‌شناس از روی تعبیر خواب به ریشه‌های برخی ناکامی‌ها و تعارض‌های زندگی گذشته فرد پی می‌برد و به عبارتی شخصیت فرد را مورد بررسی قرار می‌دهد.
بین خواب دیدن زن و مرد هم تفاوتی وجود دارد؟
بله؛ به عنوان مثال، فرض بفرمایید که بین خواب زن‌ها و مردها تفاوت‌هایی وجود دارد؛ مثلا خانم‌ها بیشتر خواب‌های سریالی می‌بینند! حتی در یک شب چند قسمت خواب و یا در چند شب پشت‌سر هم دنباله‌ خواب‌های قبلی خود را بیشتر می‌بینند و البته از این بابت خوشبخت‌ترند چرا که مردها معمولا خواب‌های یک قسمتی می‌بینند و متاسفانه در این خواب‌های کوتاه عمدتا به ناکامی هم می‌رسند و حتی در خواب هم به خواسته خود دست نمی‌یابند!



آیا می‌توان ادعا کرد که از روی خواب می‌توانیم به شخصیت افراد پی ببریم؟
البته جواب صریح به این سوال کمی سخت است ولی می‌توان گفت که از روی خواب می‌توان به مشکلات و دغدغه‌هایی که فرد با آنها درگیر بوده است پی برد. بالطبع مشکلات فرد، نوع زندگی، سبک شناختی و شیوه کنار آمدن با مسایل را مشخص می‌کند. مثلا فرض بفرمایید عده‌ای از برخی خواب‌های تکراری گله دارند. احتمالا این افراد تعارض حل نشده‌ای دارند که به کرات در خواب خود را نشان می‌دهدیا افراد افسرده بیشتر خواب مرده، قبرستان، تاریکی و... می‌بینند. برعکس افراد شنگول خواب‌هایی با زمینه‌های جنسی یا شهوانی بیشتر می‌بینند. اگر فردی خواب بسیار در هم بر هم و به هم ریخته‌ای ببیند نشان‌دهنده فکر بسیار به هم ریخته و نامنظم اوست. معمولا وسواسی‌ها خواب را با جزییات ریز می‌بینند و با همان جزییات هم تعریف می‌کنند. پس می‌بینند که تا حدی می‌توان به دنیای درونی فرد پی ببرد.



پس تعبیر خواب روان‌شناسی نباید کار سختی باشد؟
دقیقا بر عکس؛ بسیار سخت است، چرا که کار به همین جا ختم نمی‌شود! مثلا از طرفی برخی خواب‌ها معنای سمبولیک یا نمادین دارند. به عبارتی دیدن یک چیز خاص در خواب می‌تواند معنای چیز دیگری را بدهد. مثلا دیدن برگ درخت یا کاغذ می‌تواند نشانه‌ای از زنانگی تلقی شود.برخی خواب‌ها را هم خیلی ارزشمند تلقی نمی‌کنیم. مثلا فرض کنید خواب‌هایی که با شرایط لحظه‌ای و گذرای فرد در ارتباط است؛ مثلا من مراجعی داشتم که تعریف می‌کرد که خواب می‌دیده در سرمای قطب اسیر است و وقتی با لرز و سرما از خواب می‌پرد متوجه می‌شود که در سرمای زمستان پنجره اتاق بازمانده و سرمای سختی وارد اتاق شده است. مسلما این خواب‌ها خیلی ارزش تفسیری ندارند.
چرا در زمان‌های معینی بیداریم و در زمان‌های دیگر، خواب؟
مدلی تحت عنوان مدل پردازش متضاد خواب و بیداری این پدیده را توضیح می‌دهد. مطابق این مدل دو فرآیند متضاد در مغز بر تمایل آن برای به خواب رفتن یا بیدار ماندن زمان می‌رانند.
این دو فرآیند عبارت‌اند از سایق اعتدالی خواب (حالت‌هایی که در جاندار وجود دارد و جاندار را به طرف آن سوق می‌دهد مانند سایق تشنگی) و فرآیند بیدار باش ساعت‌مدار.
سایق (سوق‌دهنده) اعتدالی خواب فرآیندی شناختی است که می‌کوشد مقدار خواب لازم برای داشتن سطح پایداری از بیدار باش در طول روز را تامین کند. این سایق در تمام طول شب فعال است ولی در طول روز هم عمل می‌کند. در سراسر روز نیاز به خوابیدن دم به دم شکل می‌گیرد. اگر شب قبل خیلی کم خوابیده باشیم، در طول روز تمایل قابل‌توجهی برای به خواب رفتن خواهیم داشت.
فرآیند بیدار باش ساعت مدار فرآیندی در مغز است که باعث می‌شود هر روز در زمان معینی از خواب بیدار شویم. این فرآیند تحت کنترل ساعت زیستی است و چرخه‌های شبانه‌روزی 24 ساعته را در کنترل دارد. از تعامل این دو فرآیند متضاد چرخه روزانه خواب و بیداری ما به وجود می‌آید. خواب یا بیدار بودن ما در هر لحظه به قدرت این دو فرآیند نسبت به هم بستگی دارد. در طول روز فرآیند بیدار باش ساعت مدار معمولا بر سایق خواب غلبه دارد ولی از سرشب به بعد با بیشتر شدن قدرت عزم خوابیدن، گوش به زنگی و بیدار باش ما رو به کاهش می‌گذارد. در اواخر شب ساعت زیستی ما را به خواب دعوت می‌کند.



آیا می‌توانیم محتوای رویاهای خودمان را کنترل کنیم؟
روان‌شناسان نشان داده‌اند که امکان کنترل محتوای رویا تا حدودی وجود دارد. به این صورت که محیط آنها را عوض می‌کردند یا به افراد، پیش از خواب القاهایی می‌کردند و بعد محتوای رویاهایی را که در پی آن به وجود می‌آمد، تحلیل می‌کردند.
در یک مطالعه، پژوهشگران تاثیر زدن عینکی با شیشه‌های قرمز به مدت چند ساعت پیش از خواب را آزمایش کردند. گرچه پژوهشگران هیچ گونه القای واقعی صورت نداده بودند و شرکت‌کنندگان نیز هدف آزمایش را نمی‌دانستند، گزارش بسیاری از شرکت‌کنندگان حاکی از آن بود که محتوای دیداری رویای‌شان ته رنگ قرمزی داشت.
آزمایش هم در مورد تاثیر تلقین آشکار پیش از رویا انجام شد: از شرکت‌کنندگان خواستند تا سعی کنند در مورد آن ویژگی شخصیتی که دوست دارند از آن آنها باشد، رویایی ببینند. بیشتر آنها لااقل یک رویا دیده بودند که می‌شد صفت محبوب‌شان را در آن تشخیص داد. با وجود این یافته‌ها در بیشتر مطالعات شواهد چندانی دال بر اینکه محتوای رویا را بتوان واقعا کنترل کرد، به چشم نمی‌خورد.

[R e z a]

مقدار خوابي كه شمانيازمنديد متفاوت خواهد بود . ممكن است نياز شما به خواب كاهش يابد وتوانايي شما در خوابيدن زمانيكه بطور منظم ورزش مي كنيد و كارهايي را با لذت و به سادگي انجام مي‌دهيد، بهبود يابد.

خواب به اندازه غذا، هوا، آب براي شما ضروري است. با اين حال ممكن است كه شما در زندگي خود اختلال در خواب را تجربه كنيد. يك سوم بزرگسالان گاهگاهي درجاتي از بيخوابي را گزارش مي‌دهند.

اگر در خوابيدن مشكل داريد، چندين تغيير در روش زندگي ميتواند در كسب مجدد رضايت در الگوي خواب شما كمك كند.

روشهاي مفيد ارائه شده در زير را امتحان كنيد.

-
پنج راهكار اساسي

1. هرگز بيش از اندازه نخوابيد

هرگز به دليل كمبود خواب شب، بيش از اندازه نخوابيد. اين مهمترين قانون است. هر روز در ساعت مشخصي بيدار شويد، مخصوصا در صبح شبهايي كه دچار كم خوابي بوده‌ايد. تا دير وقت خوابيدن، ‌فقط براي يكي، دو روز مي تواند ساعت فيزيولوژيك شما را در چرخه ديگري قرار دهد. اين مسئله شما را متعاقبا خواب آلوده ( كسل ) خواهد كرد و ديرتر بيدار خواهيد شد.

2. ساعت فيزيولوژيك خود را ميزان كنيد.

نوربه شروع مجدد ساعت فيزيولوژيك شما به حالت فعال روزانه اش كمك مي‌كند. بنابراين وقتيكه بيدار مي‌شويد، بيرون برويد و كمي از نور آفتاب استفاده كنيد . يا اگر اين مشكل است، تمامي چراغها را دراتاق خود روشن كنيد. سپس دور اتاق براي چند دقيقه‌اي قدم بزنيد. ساق پاهاي شما همچون پمپي عمل مي‌كنند كه خون رابه گردش در مي‌آورند و به منظور كمك به پيشبرد كارهاي روزانه، اكسيژن بيشتري به مغز شما مي‌رساند.

3.ورزش

در طول روز از لحاظ فعاليت‌هاي بدني فعال باشيد. اين عمل مخصوصا در روز بعد از شب همراه بابد خوابي مهم است. زمانيكه كمتر مي‌خوابيد، بايستي در طول روز فعالتر باشيد. فعاليت كمتر داشتن يكي از بدترين چيزهايي است كه يك شخص بيخوابي كشيده مي‌تواند انجام دهد. بنظر مي‌رسد كه ورزشهاي پر تحرك ( پياده روي سريع، شنا، راهپيمايي، اسكواش و غيره ) در لحظات پاياني بعد از ظهر به خواب راحت تر كمك كند. همچنين ، افرادي كه دچار بيخوابي هستند تمايل به عدم تحرك در يكي دو ساعت قبل از خواب دارند. مقداري نرمش انجام دهيد. نرمش روزمره به افرادزيادي كمك كرده است.

4.چرت نزنيد

در روز بعد از بيخوابي اصلا چرت نزنيد.وقتيكه احساس خواب آلودگي كرديد، بلند شويد و كاري انجام دهيد. راه برويد، تختخواب را درست كنيد يا كارهاي عقب افتاده را انجام دهيد.

در هنگام مطالعه ، مرتبا بلند شويد( هر سي دقيقه يكبار يا حتي بيشتر لازم بود) دور اتاقتان قدم بزنيد. كمي نرمش انجام دهيد. اين كار به هدايت اكسيژن به مغز شما و به هوشياري بيشتر كمك خواهد كرد.

5.با استفاده از دو نكته زير ، برنامه به رختخواب رفتن خود را تنظيم كنيد :

اولا سعي كنيد در حدود همان ساعت هميشگي هر شب به تختخواب برويد.منظم باشيد بيشتر افراد در ساعت هفت صبح ، ظهر و شش بعد از ظهر گرسنه مي شوند، چرا كه براي سالها در اين ساعات غذا خورده‌اند. رفتن به موقع به رختخواب در حدود همان زمانيكه هر شب مي‌رويد مي‌تواند خواب را مثل گرسنگي منظم كند.

ثانيا، زمانيكه مشكل خواب داريد، ديرتر به رختخواب برويد. چنانچه ، در طول دوراني كه دچار بيخوابي هستيد وفقط پنج ساعت خواب شب داريد به تختخواب نرويد تا اينكه پنج ساعت به زمان بيدارشدن شما باقي مانده باشد. براي مثال: اگر ساعت هفت صبح از خواب بيدار مي‌شويد، قبل از ساعت دو صبح به تختخواب نرويد. چرت نزنيد ! زماني را كه در رختخواب مي‌گذرانيد آن زماني باشد كه مي‌خواهيد بخوابيد. هنوز هم دچار بيخوابي هستيد؟‌خيلي ديرتر به رختخواب برويد. سپس، همينطور كه زمان شما در رختخواب صرف خواب راحت شد، زمان رفتن به رختخواب را هر شب از 15 الي 30 دقيقه عقب بكشيد و اين عمل را براي يك هفته يا بيشتر ادامه دهيد. نكته زير برخلاف آن چيزي است كه مي خواهيد انجام دهيم. ما مي خواهيم به تلافي خواب از دست رفته زودتر به تخت خواب برويم. آنچه را كه بعضي از آزمايشگاههاي خواب يا روانشناسان تعليم مي‌دهند ياد بگيريد تا بتوانيد انجام دهيد. شب بعد از شبي كه دچار بيخوابي بوده‌ايد، ديرتر به تختخواب برويد.

ـ راهكارهاي ديگر

ـ هميشه ساعت خواب ثابتي داشته باشيد

سي دقيقه يا يك ساعت قبل از خواب، مطالعه را كنار بگذاريد و وارد بحثها يا فعاليت‌هاي محرك نشويد. كاري انجام دهيد كه باعث آرامش شود. كتابي كه نياز به فكر ندارد، بخوانيد به آهنگي كه آرام است گوش دهيد، تماشاي يك برنامه تلويزيوني احمقانه را كنار بگذاريد. بعضي افراد در محيط پاكيزه ومرتب بهتر مي‌خوابند، ‌بنابراين آنها لحظه قبل از رفتن به تختخواب، ‌دوست دارند اتاقشان را تميز و مرتب كنند پس خودتان آنچه را كه هميشه باعث پيشبرد خواب شما مي‌شود كشف كنيد.

ـ حمام گرم بله، دوش نه

قبل از رفتن به تختخواب، يك حمام طولاني با آب بگيريد. اين عمل به آرامش شما كمك مي‌كند و عضلات شمار را تسكين مي‌دهد. ولي از طرف ديگر، دوش گرفتن شما را به بيدار ماندن متمايل مي‌سازد. افرادي كه دچار بيخوابي هستند بايستي از دوش گرفتن در بعداز ظهر اجتناب كنند.

ـ فهرستي از آنچه مي خواهيد انجام دهيد بنويسيد

يك دسته كاغذ و يك قلم را دردسترس بگذاريد. اگربه چيزي فكر مي‌كنيد كه مي‌خواهيد آنرا به خاطر بسپاريد يادداشت كنيد. سپس همان چيز را كه به آن فكر مي‌كرديد از ذهنتان خارج كنيد به دليل نگراني از فراموش كردن آن مسئله لازم نيست در جاي خود بيدار بمانيد.

ـ نرمش كردن و آرامش

بعضي از افراد پيبرده‌اند كه اگر هميشه، قبل از رفتن به تختخواب، براي چند دقيقه به نرمش كردن بپردازيد درايجاد خواب مؤثر واقع مي‌شود. بعضي ديگر روشهاي آرامش بخش را تمرين مي‌كنند. بطور معمول كتا بخانه‌ها يا كتاب فروشيها، كتابهايي راجع به گسترش نرمش كردن و آرامش يافتن دارند. بخش مشاوره دانشگاه مطالبي درباره اين دو موضوع دارد: سعي كنيد در هنگام مطالعه تنش ( فشار رواني) را كنار گذاريد؟ " دكتر به من گفت كه فشار رواني ( تنش ) باعث ...من شد "

ـ خوردن يا نخوردن

بعضي از مراكز خواب درماني به منظور كمك به هوشياري شما در طول روز، يك صبحانه و ناهار سبك توصيه مي‌كنند. آنها معتقدند كه غذاي سرشب را بعنوان غذاي اصلي هر روزه خود در نظر بگيريد. اين برنامه غذايي را حداقل چهار ساعت قبل از رفتن به رختخواب تنظيم كنيد، به اين ترتيب دستگاه گوارش بطور معقولانه‌اي تازمان آماده شدن شما براي خواب ‌، آرام خواهد شد.

ـ شير گرم ؟

يك ليوان شيرگرم هنگام خواب به بعضي از افراد كمك مي‌كند . شير حاوي آمينو اسيد و ترپيتو فان ضروري مي‌باشد كه سروتونين، ماده شيميايي، مغز را تحريك مي‌كند كه يك نقش كليدي در ايجاد خواب را بازي مي‌كند. يك قطعه نان گندمي خالص به تاثير آن مي‌افزايد يا مي‌توانيد آنرا با خوردن قبل از خواب امتحان كنيد. يك قطعه نان گندمي به جذب ترپيتقان كمك خواهد كرد.

ـ از كافئين وغذاهاي حاوي تيروزين زياد از لحظات پاياني بعد ازظهر به بعد اجتناب كنيد

كافئين، ماده‌اي شيميايي در قهوه، چاي، شكلات، ... ايجاد تحريك زياد و بيداري مي كند. بعضي از آزمايشگاههاي خواب، مردم را تشويق به اجتناب از خوردن غذاهاي حاوي تيروزين مي‌كنند، براي مثال پنير‌هاي حاصل از تخمير شير ( پنير چدار بدترين نوع آن است ولي ماست مناسب مي باشد ) و كالباس . مواد الكلي باعث دوره هاي خواب غير طبيعي، نامنظم و بيداري مكرر در صبح زود مي‌شود.

ـ قرصهاي خواب

دلايلي كه براي اجتناب از خوردن قرصهاي خواب مطرح مي‌شوند عبارتند از: الگوهاي خواب آشفته، ‌فراموشي كو‌تاه‌مدت، صدمه به مهارتهاي حركتي، تحقيقات نشان مي‌دهند كه رايجترين قرصهاي خواب تجويز شده به حافظه كوتاه مدت، ‌زمان عكس العمل، تفكر و هماهنگي بينايي ـ حركتي ( همچون رانندگي كردن ) صدمه مي زنند.

ـ آيا محيط اطرافتان به ايجاد خواب كمك مي‌كند؟

ـ دماي اتاق

در يك اتاق خنك ( حدود 20 درجه سانتي گراد ) بخوابيد. پتوي اضافه نرمي را رويتان بيندازيد يا يكي زير تشك اضافه كنيد، بجاي اينكه حرارت اتاق را بالا ببريد. پزشكي آن زمان كه در دانشگاه پزشكي بود ازاين قاعده پيروي مي‌كرد؛ ‌او يك دستگاه تهويه هوا را در تمام طول سال در اتاقش نگه مي‌داشت. او مي‌گفت كه اين كار كمك مي‌كند كه بهتر بخوابد و به اين ترتيب به خوا ب كمتري نياز داشت . لزومي ندارد كه شما هم تمام كارهاي اين پزشك را انجام دهيد ولي سعي كنيد كه اتاق خود را خنك نگهداريد.

ـ رطوبت

حتي يك مسئله جزيي همچون خشك شدن گلو ممكن است خوابيدن را مختل كند. بيشتر دستگا ههاي حرارتي، هوا را در اتاق شما خشك مي‌كنند، پس يك دستگاه بخور قرض كنيد تا ببينيد كه به شما كمك خواهد كرد يا نه. حرارت را پايين نگه داريد، يك پنجره باز مي‌تواند رطوبت را بالا نگهدارد.

ـ سروصدا

بنظر مي‌رسد كه بعضي از افراد در سرو صداي يكنواخت بهتر مي‌خوابند ـ براي مثال: صداي كولر در حياط پشتي .براي بعضيها، سرو صدا مي‌تواند مانع خوابشان شود. علاوه بر صداي يكنواخت كولر، انواع بخصوصي از آهنگها را بمنظور از بين بردن صداهاي مزاحم امتحان كنيد. از آهنگي استفاده كنيد كه در آن كلام ( شعر ) نباشد، ملودي خاصي داشته باشد و ميزان صدا تغييرات زيادي نداشته باشد. نوار كاستهاي زيادي هستند كه با صدايشان به آرام كردن مغز، احساسات و بدن در هنگام خواب كمك مي‌كنند. اگر اين روشها نتيجه ندادند گوشيهاي صدا گير كه كارگران در شغلهاي پر سرو صدا استفاده مي‌كنند را امتحان كنيد. اگر از پنبه استفاده مي‌كنيد، از اندازه بزرگي گلوله‌هاي پنبه اطمينان حاصل كنيد كه داخل مجراي گوش نشود كه در اين صورت يك پزشك بايستي آنرا خارج سازد.

ـ آيا براي بيخوابي نگرانيد ؟

ممكن است فكر كردن بيش از حد به مسئله بيخوابي آنرا بدتر كند . بهر حال اينرا بدانيد كه شما از بي خوابي نخواهيد مرد ! بيخوابي غالبا نشانه مسئله‌اي همچون نگراني زياد يا اضطراب درباره نمرات،پول، ارتباطات و.... مي‌باشد. اگر فكر مي‌كنيد كه نگراني راجع به مسئله مشخصي ممكن است شما را بيدار نگه دارد، بلند شويد، يك ورق و كاغذ بياوريد وآنچه را كه فكر مي‌كنيد فردا مي‌توانيد راجع به آن نگراني انجام دهيد، بنويسيد. يادداشت را جايي بگذاريد كه هنگام بيدارشدن آنرا ببينيد. به اين ترتيب نگرانيتان را كنار بگذاريد واز باقيمانده شب براي خواب راحت استفاده كنيد. در صورت لزوم، ‌از راهكارهايي كه تا به اين جا شرح داده شد. براي برگشتن به الگوي خواب منظم استفاده كنيد.

ـ آيا در رختخواب ناتوان از خوابيدن هستيد؟

اگر در رختخواب هستيد ولي قادر به خوابيدن نمي‌باشيد به پيشنهاد بعضي از كارشناسان‌، كاملا از رختخواب بيرون بياييد، روي يك صندلي بنشينيد و مطالعه كنيد، نامه‌هايي بنويسيد يا كارهايي كه نياز به فعاليت زياد ندارند انجام دهيد. وقتيكه خواب آلوده شديد به رختخواب برگرديد ويك فن آرامش را براي به خواب رفتن بكار ببريد. از تختخوابتان فقط براي خوابيدن استفاده كنيد نه جايي براي انجام كارهاي ديگر.

از دست خودتان عصباني نشويد!‌سعي كنيد نگراني راجع به بيخوابي نداشته باشيد. توانايي بدن شما موفق به كنترل خواهد شد و شما شروع به خواب منظم خواهيد كرد ماداميكه از پنج روش اساسي كه قبلا شرح داده شد استفاده كنيد.

ـ آيا ورزش مي كنيد ؟

نقش ورزش نمي تواند ناديده گرفته شود!‌ بطورمنظم ورزش كردن ،‌پياده روي تند ، ركاب زدن يك دوچرخه ثابت ( شايد وقتيكه تلويزيون تماشا مي كنيد ) ، شنا كردن ،‌براي بهتر خوابيدن بعضي از افراد مؤثر مي باشد. هر چه بدن شما درطول روز فعالتر باشد ، هنگاميكه زمان استراحت بدن شما رسيده باشد احتمال بخواب رفتن شما بيشتر خواهد بود.زمان آرامش براي خواب نياز به اين دارد كه بايك روز پر از فعاليت در تضاد باشيد. ( تا روزي پر از فعاليت نداشته باشيم ، خواب آرامي در شب نخواهيم داشت ، مترجم )

ـ آيا در شب بيدار مي شويد؟

درست وقتيكه دو ، سه يا چهار ساعت بعد از خوابتان بيدار شديد، چه كار بايد بكنيد؟ زمانيكه بيدار شديد ، چيزي ننوشيد، نخوريد، سيگار نكشيد. اگر دست به اين كارها زديد به مدت 3يا 4 شب ، ناخودآگاه براي نوشيدن و خوردن وسيگار كشيدن ، خود را بيدار خواهيد يافت . در صورتيكه بيدار شديد ، از جايتان بيرون بياييد، كتاب بخوانيد، نامه‌هايي بنويسيد يا فعاليتهاي آرامي انجام دهيد. عكس العملها نسبت به تنشهاي هر روزه زندگي مي‌تواند حاصل مرحله‌اي از خواب باشد كه در آن وقفه ايجاد شده است. يك برنامه كنترل فشار رواني مي‌تواند مؤثر واقع شود. با بخش مشاوره براي چنين برنامه‌اي تماس بگيريد.

ـ آيا ساعت چها رتا پنج صبح بيدار مي شويد ؟ حالا چي ؟

بلند شويد و روزتان را شروع كنيد،‌ چنانچه استراحت كامل كرده باشيد، احتمالا به اندازه كافي خوابيده‌ايد ومي‌توانيد جلوتر از ديگران به كارهاي روزانه خود بپردازيد. اگر هنوز احساس خستگي مي‌كنيد، با اين حال باز هم از جايتان خارج شويد و روز را شروع كنيد، از چرت زدن اجتناب كنيد. راهكارهاي اساسي پيشنهاد شده را شروع كنيد. يك برنامه ورزشي و تمرين براي كنترل فشار رواني در زندگيتان پياده كنيد. به كمك يادگيري براي كمتر عصبي شدن در طول روز ،‌شما خواهيد آموخت كه چگونه شبها بهتر بخوابيد.

ـ آيا فشار رواني را خيلي خوب كنترل مي‌كنيد ؟

كنترل طبيعي ومؤثرهر روزه فشار رواني درزندگي، يك مشكل مشترك بين همه مي باشد. يك عكس العمل دائمي به تنشهاي روزانه، بيخوابي مي باشد كه يا بصورت بيخوابي دائمي و طولاني مدت در شب و يا بصورت از خواب پريدن مداوم خود رانشان مي دهد.يك برنامه خوب براي كنترل فشار رواني به شما در زمينه يادگيري چگونگي كنترل فشار رواني پياپي ونيز چگونگي گذرانيدن روزهاي خود به نحو عالي ياري مي‌دهد. شما مي‌توانيد براي برنامه‌هاي كنترل تنش از مراكز مشاوره و مراكز سلامت رواني كه در اين زمينه فعاليت مي كنند و پزشك خانواده اطلاعاتي بدست آوريد. بيشتر بيمارستانها چنين برنامه هايي را براي كمك به مردم و به منظور افزايش سلامتي بيشتر در روش زندگي پيشنهاد مي‌كنند.

- شما به چه ميزان خواب ، نيازمنديد؟

ميزان نياز به خواب از فردي به فرد ديگر متفاوت است. بعضي از افراد فقط به چهار ساعت خواب در شب نياز دارند، اما بعضي ديگر به نظر مي‌رسد كه به ده ساعت خواب نياز داشته باشند.

بعضي افراد از اينكه فقط پنج يا شش ساعت در شب مي‌خوابند شكايت دارند. اين در حالي است كه بعضي از همين افراد صبح بيدار مي‌شوند در حاليكه خستگي‌شان برطرف شده و در طول روز بخوبي كار مي‌كنند .پنج يا شش ساعت خواب تمام آن چيزي است كه آنها بيشتر مواقع نياز دارند. آنها دچار بيخوابي نيستند.

بعضي ديگر از مردم، ‌بعد از هشت ساعت خواب باز هم احساس خستگي مي كنند. آنها نياز به بيش از متوسط هفت يا هشت ساعت خواب " طبيعي " دارند. فقط يك ساعت خواب اضافه تر به آنها در برطرف شدن خستگي كمك ميكند .

امتحان كنيد تا بفهميد به چه ميزان خواب نياز داريد.

همچنين به خاطر داشته باشيد كه مقدار خوابي كه شمانيازمنديد متفاوت خواهد بود . ممكن است نياز شما به خواب كاهش يابد وتوانايي شما در خوابيدن زمانيكه بطور منظم ورزش مي كنيد و كارهايي را با لذت و به سادگي انجام مي‌دهيد، بهبود يابد. ممكن است در زمانيكه دچار فشار رواني بيشتري هستيد يا زمانيكه كمتر فعاليت داريد ( براي مثال، انتقال از يك كار پر تحرك به كار كم تحرك همچون دانش آموزي كه بعد از داشتن يك تابستان پر تحرك به مسئوليت كم تحرك خود باز مي‌گردد) در حاليكه به خواب بيشتر نياز داريد،‌ بيخوابي بيشتري را نيز تجربه كنيد.

ـ منابع ياري دهنده

ورزش

كلاسهاي شنا غالبا در اردوها و گروههاي اجتماعي پيشنهاد مي‌شوند. كلاسهاي بدنسازي ، كه داراي خصوصيات بهترين اشكال ورزشي هستند، ممكن است براي ظهرها و نيز براي زمانهاي ديگر پيشنهاد شوند. دانش آموزان براي پياده روي، راهپيمايي، ركاب زدن، دوچرخه‌هاي ثابت، دستگاههاي بدنسازي درساعات برنامه‌ريزي شده دسترسي بهتري به اين فعاليت دارند.

آموزش كنترل فشار رواني

اين آموزش در بخشهاي مشاوره دانشگاهي و مراكز بهداشت رواني پيشنهاد مي‌شوند

مشاوره كردن

باتوجه به زمينه‌هاي تحصيلي، شخصي يا اجتماعي در بخشهاي مشاوره دانشگاهي قابل دسترسي مي‌باشد.

ـ با پزشكتان مشورت كنيد .

شايد شما مبتلا به آلرژيها ( حساسيتها) يا مشكلات جسماني ديگري هستيد كه از خواب شما جلوگيري مي كند. اگر راهكارهاي ارائه شده در بالا مؤثر نبودند با مركز مشاوره دانشگاه يا پزشكتان تماس بگيريد. چنانچه بيخوابي باعث مي‌شود كه شما براي چندين ساعت در شب و به مدت يكي دو ماه بيدار بمانيد. اگر شما دانشجوي دانشگاه هستيد با يك روانپزشك يا روان شناس در مركز مشاوره و يا پزشك مركز بهداشت دانشگاه ملاقاتي داشته باشيد.

[R e z a]

محققين مي‌گويند توجه به روياهاي افراد مي‌تواند بينش بيشتر در مورد مشکلات سلامت رواني آن‌ها را به همراه داشته باشد و احتمالا به درمان آن‌ها هم کمک کند.

همه ما در خواب،‌ روياهايي مي‌بينم که اغلب هم آن‌ها را فراموش مي‌کنيم. اما همين روياها، مي‌توانند کليدي براي کشف ناهشيار ما و حتي درمان مشکلات و اختلالات رواني ما باشند. پس به آن‌ها بيشتر اهميت بدهيد.

روياهاي شبانه، پديده‌اي اسرارآميز در زندگي بشر هستند که قرن‌ها تئوري‌ها و فرضيه‌هاي مختلف،‌ کوشيده‌اند آن‌ها را توضيح دهند، اما همچنان، هاله‌اي از ابهام آن‌ها را در بر گرفته و توضيح چندان مشخصي براي آن‌ها وجود ندارد. روياها از هر جنسي که باشند و هر دليل و پايه‌اي که داشته باشند،‌ ظاهرا به هر حال مي‌توانند نشانگر وضعيت رواني ما باشند.
محققين مي‌گويند توجه به روياهاي افراد مي‌تواند بينش بيشتر در مورد مشکلات سلامت رواني آن‌ها را به همراه داشته باشد و احتمالا به درمان آن‌ها هم کمک کند.

به گزارش ديسکاوري، لنس استورم از دانشکده روانشناسي دانشگاه ادلايد،‌ مقاله خود در اين زمينه را در نشريه بين‌المللي مطالعات يونگين‌ها، منتشر کرده است. همان‌طور که از اسم نشريه پيدا است، اين نظريه به ديدگاه‌هاي روانشناس و روانپزشکي به نام کارل يونگ برمي‌گردد. در سال‌هاي آغازين قرن بيستم،‌ يونگ چنين عنوان کرد که بسياري از تصاويري که انسان‌ها در روياهاي شبانه خود مي‌بينند، ريشه در ناهشيار جمعي آن‌ها دارد. وي باور داشت که نشانه‌هايي که در روياها ديده مي‌شوند، حامل معاني خاصي در مورد وضعيت هيجاني افراد هستند، وضعيتي که مي‌تواند درک ما از آن فرد را افزايش دهد و نيز، به درمان او کمک کند.


حالا لنس استورم در مطالعه جديد خود به اين نتيجه رسيده که حق با يونگ بوده است. بنابراين، شايد بهتر باشد شما هم کنار تخت‌خواب خود،‌ دفتر ياداشت و قلمي بگذاريد تا بتوانيد وقتي از خواب بيدار مي‌‌شويد و هنوز،‌ تصوير روشني از روياي خود داريد،‌ سريع آن را يادداشت کنيد.


استورم در اين زمينه مي‌گويد: «يونگ بسيار به تصوير‌هايي که در طيف گسترده‌اي از تمدن انساني تکرار مي‌شد،‌ علاقمند بود، در هنر،‌ مذهب، اسطوره‌ها و روياها. او متداول‌ترين تصاوير کهن‌الگوها را چنين توضيح داده است: قهرمان، يعني کسي که به دنبال رسيدن به اهداف است، سايه، که اغلب به عنوان وجه منفي شخصيت دسته‌بندي مي‌شود، انيما، که تصوير زنانگي در ذهن يک مرد را عنوان مي‌کند، انيموس، که بازنماي تصوير مردانگي در ذهن زن است، مرد پير دانا و مادر بزرگ.»

چنان که استورم توضيح مي‌دهد، صدها تصوير و نماد ديگر وجود دارند که در روياها خود را نشان مي‌دهند و بسياري از آن‌ها، معناهايي را با خود به دنبال دارند، مانند تصوير تپيدن قلب که به معناي نيکوکاري و خوش‌قلبي است، يا اوروبروس که نوعي مار است که دم خود را مي‌خورد، به معناي بقا و جاودانگي. استورم در ادامه مي‌گويد: «همچنين، نمادها و تصاويري در روياها وجود دارند که با ترس، نيرومندي، احساس قدرت، نياز به رهايي و مانند آن در ارتباط هستند».

در تئوري يونگ، اين نمادها، بازنمايي ذهن ناهشيار انسان هستند. آن‌ها مانند يک نگاه اجمالي به درون کدهاي ناهشيار مغز انسان عمل مي‌کنند که به اعتقاد افرادي مانند استورم‌، مي‌توان آن‌ها را رمزگشايي کرد و درک کرد.

در مورد اين که چه‌طور روياها مي‌توانند به درمان مشکلات رواني افراد کمک کنند، استورم توضيح مي‌دهد: «مطالعه ما نشان مي‌دهد که به جاي تفسير تصادفي نمادهايي که در خواب ديده مي‌شوند، آن هم بر اساس کارهاي حدسي که آموزش داده مي‌‌شود، مي‌توان از نمادهاي وابسته به کهن‌الگوها و معناي مرتباط با آن‌ها به عنوان منبعي معتبر استفاده کرد. اين اطلاعات در کارهاي باليني مفيد و کارا هستند.ما بر اين باوريم که به عنوان مثال، تحليل روياها مي‌تواند در درمان اختلال افسردگي مفيد باشد. اين،‌ حوزه‌اي در سلامت روان است که به سرعت در حال رشد و پيشرفت است،میگنا دات آی آر.چون افراد مبتلا به اختلال افسردگي، دوره‌هاي طولاني‌تري از خواب مرحله حرکات سريع چشمي يا به اختصار آر.ايي.ام را تجربه مي‌کنند، مرحله‌اي که مستقيما با پردازش هيجاني و رويابيني در ارتباط است.»

همه ما رويا مي‌بينيم. عليرغم همه بحث‌هايي که در مورد آن وجود دارد، شايد بتوان گفت حوزه‌اي فراموش‌شده به عنوان بخشي از زندگي روزمره ما است. ظاهرا، نبايد روياهاي شبانه خود را دور بريزيم و آن‌ها را راحت فراموش کنيم. بنا بر اين مطالعات، بهتر است زمان بگذاريد و به محض بيدار شدن،‌ آن‌ها را با جزييات ثبت کنيد، با اين کار،‌ احتمالا مي‌توانيد در مورد خودتان،‌ بيشتر بدانيد. همچنين بر اساس آن‌چه اين مطالعات نشان مي‌دهد، ‌براي حل مشکلات خود و حتي درمان اختلالات رواني خود،‌ مي‌توانيد از آن‌ها بهره ببريد.

[R e z a]

شیوه عملکرد دیگر سلول های پشتیبان در سیستم عصبی نیز در زمان خواب و بیداری حیوانات به طور چشمگیری تغییر می کند. محققان می گویند یافته های آنها حاکی است که کمبود خواب می تواند بیماری ام اس را بدتر کند.

خواب تولید سلولی را افزایش می دهد که در ساخت ماده عایق میلین که از مدارات مغزی محافظت می کند، دخیل است. محققان دانشگاه ویس************سین می گویند این یافته ها که از مطالعه روی موش ها به دست آمده است، می تواند به چشم اندازی در مورد نقش خواب در ترمیم و رشد مغز و همچنین شکل گیری بیماری ام اس منجر شود.
دکتر "کیارا سیرلی" و همکارانش دریافته اند نرخ تولید سلول های میلین ساز یا همان الیگودندروسیتهای نابالغ، در زمانی که موش ها می خوابند، دو برابر می شود. این افزایش تولید در طول نوعی خواب که با دیدن رویا یا خواب "حرکت سریع چشم" مرتبط است و توسط ژنها هدایت می شود، بسیار قابل توجه بود. در مقابل، وقتی موش ها مجبور بودند بیدار بمانند، ژنهای دخیل در مرگ سلولی و واکنش های استرسی در آنها روشن می شد. اینکه دقیقا چرا به خوابیدن نیاز داریم ذهن دانشمندان را طی قرون گذشته به خود مشغول داشته است. آشکار است که برای رفع خستگی، تازه شدن افکار و بهبود عملکرد ذهن به خواب نیاز داریم اما شناخت فرایندهای زیستی دخیل در خواب به تازگی آغاز شده است.
دکتر سیرلی می گوید مدتهای مدید، محققان خواب، بر روی چگونگی تغییر فعالیت سلول های عصبی در زمان خواب خواب و بیداری حیوانات متمرکز بودند. وی افزود: اکنون مشخص است شیوه عملکرد دیگر سلول های پشتیبان در سیستم عصبی نیز در زمان خواب و بیداری حیوانات به طور چشمگیری تغییر می کند. محققان می گویند یافته های آنها حاکی است که کمبود خواب می تواند بیماری ام اس را بدتر کند. در بیماری ام اس سیستم ایمنی بدن با یورش به پوشش میلینی سلول های عصبی در مغز و نخاع آنها را از بین می برد.

به گفته سیرلی تحقیقات بیشتر روی این موضوع متمرکز خواهد بود که آیا خواب نشانه های ام اس را تحت تاثیر قرار می دهد یا خیر. این پژوهشگران همچنین علاقمندند دریابند آیا کمبود خواب به ویژه در نوجوانی می تواند تاثیرات بلند مدت برای مغز به جا بگذارد یا خیر. بر اساس اعلام موسسه ملی اختلالات عصب شناختی و سکته مغزی آمریکا (NINDS) خوابیدن برای عملکرد مناسب سیستم عصبی ما ضروری است. خواب عمیق با آزاد سازی هورمون رشد در کودکان و نوجوانان مرتبط است.
بسیاری از سلولهای بدن نیز در طول خواب عمیق شاهد افزایش تولید و کاهش تجزیه پروتئین ها هستند. بر اساس اعلام NINDS از آنجا که پروتئین ها اجزای سازنده لازم برای رشد سلول و ترمیم آسیب دیدگی ناشی از عواملی مانند استرس و پرتوهای فرابنفش هستند خواب عمیق می تواند "خواب زیبایی" باشد. نتایج این تحقیقات در نشریه Neuroscience منتشر شده است.