کــودکــــان حســود

[*P s y C h e*]

خانم «الف» می گوید: «دختر چهارساله من زندگی را به کام خواهر بزرگ ترش تلخ کرده است. او بدون دلیل با خواهرش دعوا می کند و با او بر سر هر چیزی رقابت دارد. دیگر از دست آنها خسته شده ام! چرا دخترم این قدر به خواهر خود حسادت می کند؟»


حسادت یک احساس قدرتمند است، به ویژه در میان خواهران و برادران. فرزند کوچک تر خانواده غالبا می خواهد در کانون توجه باشد و این مسئله می تواند مشاجرات بی پایان را در میان خواهران و برادران ایجاد کند.
از سوی دیگر برخی از کودکان بیشتر از سایرین مستعد حسادت هستند.

دختر خانم «ب» با برادرش رقابت شدیدی دارد. خوشبختانه این امر به نفع او تمام می شود؛ زیرا انگیزه اش برای تلاش بیشتر است ولی حسادت می تواند مخرب باشد و باعث شود فرد حسود فقط نیمه خالی لیوان را ببیند.



با به کار بستن توصیه های زیر می توانید از میزان حسادت کودکان خود بکاهید:


۱) با هر کدام از کودکان خود به عنوان فردی منحصر به فرد برخورد کنید. اکثر والدین بر این باورند که باید با تمام فرزندان خود به طور یکسان برخورد کنند. هر چند آنها تلاش می کنند عشق، زمان و توجه یکسانی را نثار فرزندان خود کنند ولی این کار سوءظن کودکان را به دنبال دارد، نه رضایت شان را. یک کودک در این گونه موارد از خود می پرسد: «آیا هدیه من به خوبی هدیه خواهرم بود؟» یا «چرا برادرم همیشه بر روی بهترین صندلی می نشیند؟» بهتر است والدین با هر کدام از فرزندان خود رفتار متفاوتی داشته باشند.


۲) از مقایسه کردن فرزندان خود بپرهیزید. هرگز در برابر فرزندان خود از چنین جملاتی استفاده نکنید:«چرا تو نمی توانی به خوبی خواهرت اتاق را تمیز کنی؟» یا «چرا نمرات تو به خوبی نمرات برادرت نیست؟»

والدین با مقایسه کردن، حس حسادت را در فرزندان خود تشدید می کنند. هر چند والدین قصد بدی ندارند ولی فرزندان از سخنان آنها چنین نتیجه ای می گیرند: «مادرم، خواهرم را بیشتر از من دوست دارد» و این رفتار رنجش و کینه دائمی را به همراه خواهد داشت.


۳) صفات مثبت هر کدام از فرزندان خود را تقویت کنید. شناسایی استعدادهای خاص هر کودک باعث می شود او از خواهران و برادران خود متمایز شود و اعتماد به نفس بیشتری پیدا کند.


۴) به هر کدام از فرزندان خود زمانی را اختصاص دهید. کودکان ارزش زمانی را که با والدین خود سپری می کنند می دانند. کاری کنید در آینده از اینکه به حد کافی در کنار فرزندان تان نبودید افسوس نخورید.


۵) به مرزبندی بپردازید. کودکان باید احترام گذاشتن به یکدیگر را یاد بگیرند. کودکان بزرگ تر نباید خواهران و برادران کوچک تر از خود را مورد ریشخند قرار دهند و کوچک ترها هم باید رفتار مودبانه ای با بزرگ ترها داشته باشند.


فرزندان باید برای ورود به اتاق خواهران و برادران خود اجازه بگیرند. والدین باید هنگام بروز مشاجره میان خواهران و برادران شکیبایی به خرج دهند، در غیر این صورت آنها همیشه برای جلب توجه به این کار دست خواهند زد!


منبــــع

[*P s y C h e*]

یک آمار جالب توجه جهانی می‌گوید که تمامی‌کودکان درصدی از حسادت را نسبت به خواهر، برادر یا کودکان دیگر تجربه می‌کنند. در عین حال روانپزشکان معتقدند والدین باید حسادت کودک را به عنوان احساس طبیعی کنترل کنند زیرا اگر کودک خودش را با کوچولوهای اطراف خود مقایسه کند به مشکلاتی دچار خواهد شد. کنترل حسادت کودک به او احساس بهتری خواهد داد و می‌تواند روابط اجتماعی بهتری هنگام برخورد با دیگر کودکان داشته باشد.


از سوی دیگر کنترل نشدن چنین احساساتی باعث سرخوردگی و ناراحتی او می‌شود و روابط کودک با همسالانش را از حالت عادی خارج می‌کند. اگر دوست دارید به عنوان پدر یا مادر بتوانید حسادت کودک را راحت‌تر کنترل کنید و احتمال آسیب رساندن به خودش و دیگران را کاهش دهید از روش‌های زیر بهره بگیرید.



به احساس کــــودک توجه ‌کنید


وقتی کودک می‌بیند که احساسات او را نمی‌شناسید و درخواست او برای شما مهم نیست سعی می‌کند کاری کند که به او توجه کنید. اگر بازهم ناموفق بماند کارهای بدتری می‌کند و به عنوان نمونه بلندتر فریاد می‌زند. باید به کودک بفهمانید که احساس او برای شما خیلی اهمیت دارد. اگر به عوض کردن لباس‌های برادر کوچکش توسط شما یا بازی شما با این رقیب کوچولو حسادت می‌کند باید به او بفهمانید که اگر صبر کند به او هم در همین زمینه کمک خواهید کرد یا اینکه با او بیشتر بازی خواهید کرد. حتی اگر سه نفری بازی کردید و او به رقیب کوچکش باخت هم باید به او بگویید که مطمئن هستید می‌تواند در نوبت بعدی بازی برنده شود.



او هم موفــــق می‌شود


کودکان خیلی زود خودشان را با دیگران مقایسه می‌کنند و به این نتیجه می‌رسند که توانایی خوبی در یک فعالیت خاص ندارند و ممکن است ناامید شوند. در چنین شرایطی وظیفه پدر و مادر ایجاد توازن بین داشته‌ها و نداشته‌های اوست تا مانع از حسادت ورزیدن کودک به همسالان شود. علاقه‌مندی به نقاشی یا فوتبال را مثال می‌زنیم. اگر کوچولوی شما اندکی ضعیف است و می‌خواهد این قبیل کارهای خاص را کنار بگذارد با او صحبت کنید تا بفهمد که قرار نیست بهترین نقاش یا بهترین فوتبالیست ایران باشد. همین که چنین هنری دارد کافی است و خیلی از همسالان او هستند که از چنین هنری بی‌بهره‌اند و به او حسادت می‌کنند. با او تمرین کنید و با تشویق مداوم فرزندتان را به نقطه مطلوب رسانید. مهم این است که خودش از ترک آن فعالیت منصرف شود.



بگذارید هــــدیه بدهد


رایج‌ترین نوع حسادت کودکانه حسادت به اسباب بازی‌ها، لباس‌ها و دارایی‌هایی است که دیگران دارند و او ندارد. اگر تهیه چنین چیزهایی از عهده شما خارج است به او پس‌انداز کردن را بیاموزید و بگویید می‌تواند با پول‌های روزانه یا عیدی‌های خودش چنین وسایلی را خودش بخرد. گذشت را هم به او بیاموزید.

اینکه بداند برخی همسالان او همین چیزهایی که کودک‌تان در اختیار دارد را هم ندارند به او کمک می‌کند حسادت کمتری به دیگران بورزد و حتی به دوستانش کمک کند تا از داشته‌هایش استفاده کنند. می‌تواند لباسی که پوشیده و حالا برایش کوچک شده را به دوستش هدیه بدهد. این آغاز راه است و کودک شما علاوه بر شکرگزاری بخشیدن چیزهای خوب را هم خواهد آموخت.



عــــادل باشید


اگر برای یکی از فرزندان‌تان چیزی می‌خرید برای فرزند دیگرتان هم چیزی هر چند کوچک و ارزان بخرید. به توانایی‌های هردو نظر داشته باشید و هر کدام را در فاز خاصی بیندازید تا به هم حسادت نکنند. حتی اگر هردو در یک فعالیت خاص باهم رقابت دارند هم با حرف‌ها و تشویق‌های‌تان یکی را علیه دیگری نکنید. ابراز محبت شما به هردو باید در یک سطح باشد و البته نه از یک جنس!
این شما هستید که با رفتارتان با همسالان فرزندتان به او نشان می‌دهید چگونه با کودکان دیگر رفتار کند و مهربانی با کوچک‌ترها را به عنوان یک اصل زندگی در خود برشمرد. در عین حال باید انضباط داشته باشید و به او هم بیاموزید که باید منضبط و احترام گذار باشد. به این ترتیب دایره حسادت‌ها کوچک‌تر خواهد شد و او به جای دست درازی به اموال دوستش به او احترام می‌گذارد و از او اجازه می‌گیرد.


منبـــــع