درد و رنج او را به رسميت بشناسيد، آن گاه در موقعيتي مناسب، دليل رفتار او را جويا شويد و با او همدردي کنيد. با اين سطح از صبر و آرامش به فرد معلول کمک مي کنيد تا هر چه سريع تر شرايط معلوليت خود را بپذيرد و به سمت موفقيت گام بردارد.




روي سخن ما به اطرافيان شخص معلول است، آن هايي که با او زندگي مي کنند، خانواده، دوستان و آشنايان .

اهميت نگاه خانواده به موضوع معلوليت
نگاهي که خانواده نسبت به معلوليت دارد، عاملي تعيين کننده در آينده و سلامت رواني فرد معلول است زيرا باعث مي شود معلول با آن ديد رشد کند و شکوفا شود يا عزلت و تنهايي را براي خود برگزيند.
چنانچه خانواده به دور از هر گونه ترحم و دلسوزي سعي در مستقل بار آوردن او داشته باشد مي توان اميدوار بود که فرد معلول در زندگي شخصي و آينده خود بسيار قوي و شکست ناپذير حاضر شود. اگر در خانواده خود فرد معلولي داريد و به خصوص اگر اين معلوليت به تازگي رخ داده است مطالعه اين مطالب به شما خانواده عزيز کمک مي کند تا بهترين و شايسته ترين رفتار را با عضو معلول خانواده تان داشته باشيد:

۱ - درک و شناخت خود را نسبت به واکنش هاي هيجاني فرد معلول از جمله خشم و پرخاشگري بالا ببريد:
گاهي اوقات افراد معلول به ويژه آن دسته که به صورت ناگهاني و در اثر يک حادثه دچار معلوليت شده اند به دليل شرايط سخت معلوليت يا وارد شدن شوک ناگهاني به آن ها ممکن است در نحوه رفتار با خانواده يا اطرافيان کمي پرخاشگري و واکنش هاي عصبي داشته باشند، خانواده موظف است درک و شناخت خود را، از چگونگي رفتار با عضو معلول خود از جمله موضع گيري در برابر واکنش خشم آلود و زودرنجي او افزايش دهد. نبايد از نظر دور داشت که افراد سالم نيز هميشه به گونه اي منطقي و معقول، واکنش نشان نمي دهند. اقدام به برخورد متقابل نکنيد و اجازه دهيد تا فرد معلول تنش خود را برون ريزي کند. درد و رنج او را به رسميت بشناسيد، آن گاه در موقعيتي مناسب، دليل رفتار او را جويا شويد و با او همدردي کنيد. با اين سطح از صبر و آرامش به فرد معلول کمک مي کنيد تا هر چه سريع تر شرايط معلوليت خود را بپذيرد و به سمت موفقيت گام بردارد.

۲- به عنوان همسر، والدين و يا آشنايان نزديک فرد معلول به خودتان زمان بدهيد تا با احساسات منفي تان کنار بياييد:
اگر نحوه مواجه شدن با معلوليت هاي جسمي به درستي مديريت نشود تأثير عميقي بر عملکردهاي خانواده مي گذارد. طبيعي است که با شنيدن خبر معلوليت يکي از اعضاي خانواده، چه اين معلوليت مادرزادي بوده و چه بر اثر سانحه اي غيرمترقبه اتفاق افتاده باشد، تا مدت ها درگير احساساتي منفي نظير افسردگي، غم و اندوه، ياس و نااميدي باشيد. بسياري از والدين که اندوه را تجربه مي کنند در جريان اين اندوه براي مدتي از ديگران فاصله مي گيرند. اين اندوه ممکن است روابط شما با ديگر اعضاي خانواده را هم در معرض خطر قرار دهد و نتوانيد اعضاي خانواده را دور هم جمع کنيد. قرار گرفتن در چنين شرايطي کاملا طبيعي است و چنانچه اطرافيان با اطمينان بخشيدن به شما و تسکين دادن تان تلاش کنند جريان اندوه را به سرعت متوقف سازند، در اشتباهند. مطمئنا روند سازگاري به زمان نياز دارد اما اگر قرار باشد مدت هاي مديد نيز با اتفاقي که براي عضو معلول افتاده است در ياس و نااميدي به سر ببريد و نتوانيد معلوليت فرد را بپذيريد، در واقع زمينه افسردگي عضو معلول را فراهم کرده‌ايد نه رشد و شکوفايي او را. بنابراين آنچه در اين ميان حائز اهميت است کوتاه کردن فاصله زماني بين آگاهي از معلوليت فرد معلول و پذيرش اين واقعيت است.

۳- با حمايت بيش از اندازه مانع خودشکوفايي عضو معلول نشويد: بايد توجه داشت که اگر در همه موقعيت ها پيشدستي کنيد و بدون خواست فرد معلول، همه نيازهاي او را برآورده کنيد، او هيچگاه قدرتمند نخواهد شد و به جاي مستقل شدن و حرکت به سمت خودشکوفايي، عادت مي کند تا هميشه به ديگران وابسته باشد!
پس بايد سعي کرد تا جايي که امکان دارد در همه کارهاي معلول دخالت نکرد و تنها جايي که به کمک ما نياز دارد از او حمايت کامل کنيم و در مواردي که او مي تواند از پس مسائل خود برآيد در کارهايش مداخله نکنيم و با تشويق او را در جهت شناسايي و رشد ديگر استعدادهايش قرار دهيم و همچنين در رسيدن به استقلال، خودشکوفايي و رشد او را حمايت کنيم. در اين راستا يکي از راه هاي پيشبرد هماهنگ معلول با جامعه، دادن مسئوليت بر اساس توانمندي هاي او مي باشد. کافي است اعضاي خانواده به عضو معلول بفهمانند با وجود معلوليت توانمندي هاي زيادي دارد.

۴- مراقب ارتباط تان با ديگر اعضاي خانواده باشيد: گاهي والدين و يا همسر فرد معلول که وظيفه خطيري در قبال او احساس مي کنند، وظايف سنگيني بر دوش ديگر اعضاي خانواده مي گذارند. در حالي که بي توجهي آنها به ديگر اعضاي خانواده، موجب صدمه ديدن آن ها در زمينه هاي مختلف از جمله تحصيلي، شغلي، ارتباطي، روحي-رواني و ... مي شود. بهتر است در اين خانواده ها براي جلوگيري از خستگي رواني و جسمي، تقسيم کار براساس نقش ها باشد و به هر يک از اعضاي خانواده تکليفي داده شود. همچنين به ديگر فرزندان و اعضاي خانواده درباره معلوليت عضو معلول و نحوه رفتار و کمک رساني به او بايد آگاهي داده شود و در ضمن از خود او در زمينه هايي که قدرت انجام آنها را دارد کمک لازم گرفته شود. با ايجاد چنين شرايطي مطمئنا مي توانيد در صحت و سلامت رواني و جسمي همچنان کانون گرم خانواده را پايدار و مستحکم نگه داريد.

۵- شکرگزار خداوند باشيد:
فراموش نکنيد که خداوند حکيم مطلق است و قطعا مصلحت آنچه را به ما عطا مي فرمايد يا از ما مي ستاند، بهتر از ما مي داند. بروز معلوليت يا نقص عضو يکي از اعضاي خانواده، گرچه علل مادي طبيعي يا غيرطبيعي (زلزله يا تصادفات رانندگي) دارد اما در چارچوب نظام احسن الهي هيچ رويدادي بدون هدف و حکمت رخ نمي دهد و چه بسا اين گونه اتفاقات ناگوار آزموني در برابر شخص معلول و اطرافيان اوست تا در صورت موفقيت در آن، به پاداش هاي بزرگ تري نسبت به نعماتي که از دست داده اند، نائل شوند. پس خداوند را به خاطر اين‌فرصت تازه براي کمال بخشيدن به ايمان خود شاکر باشيد.