اطلاع از چگونگی و توضیح طلاق برای کودکان به طور چشمگیری می تواند باعث کاهش استرس های ناشی از جدا شدن والدین باشد. تاثیری که این استرس بر روی ذهن کودک شما می‌گذارد به عوامل زیادی بستگی دارد. سن کودک، نحوه طی شدن فرایند طلاق، شخصیت کودک و در نهایت نحوه‌ای که شما طلاق را برای کودک تان توضیح می دهید می تواند بر میزان استرس تاثیر بگذارد. اگر شما به فکر طلاق هستید و یا مدتی است از همسرتان جدا شده‌اید باید بدانید همان‌طور که این جدایی برای شما فشار روانی زیادی را ایجاد کرده، برای فرزندتان نیز باعث استرس شده است. طبیعی است که برای سلامت روان فرزندتان نگران باشید. در این مقاله سعی شده تا راه‌کارهایی ارائه شود تا بتوانید به نحو موثرتری درباره طلاق با فرزندتان گفت و گو کنید.
طلاق با مرگ یکی نیست!
تحقیقات نشان می‌دهد کودکانی که با مرگ یکی از والدین خود روبرو می‌شوند نسبت به کودکانی که والدینشان از هم جدا شده اند فشار روانی و آسیب کمتری را تجربه می‌کنند. زیرا هنگام مرگ یکی از والدین پیوند عاطفی و شخصیتی و ارتباط روانی با فرد از دست رفته به طور کلی برای کودک از بین نمی‌رود. بنابراین مراقبت از کودکان طلاق نیاز به توجه و آموزش بیشتری دارد. شناخت آسیب های طلاق بر کودکان برای درک بهتر موضوع موثر خواهد بود.
چرا طلاق کودکان را مضطرب می کند؟
استرس یا فشار روانی زمانی برای هر کسی به وجود می‌آید که عاملی بیرونی روال عادی زندگی روزانه فرد را به هم بریزد. بنابراین هر اتفاق تازه‌ای در زندگی چه مثبت و چه منفی مانند ازدواج، طلاق، مهاجرت و یا فوت یکی از نزدیکان تا حدی استرس‌زا است. کودک به نسبت بزرگسالان توانایی کمتری در تحمل فشار روانی و غیرقابل پیش‌بینی شدن جهان پیرامونشان دارند. از آن‌جا که خانواده و پدر و مادر مهمترین تکیه‌گاه عاطفی و مادی برای زندگی کودکان هستند، طلاق والدین و نامشخص بودن آیندۀ این تکیه‌گاه برای کودکان یکی از سخت‌ترین فشارها را ایجاد می‌کند.
در طی طلاق فراموش نکنید!
1- جروبحث‌های آشکار، درگیری‌های شدید و صحبت‌های قانونی را به طور کلی از چشم کودکان دور نگه دارید (هرچند کودکان بروز مشکل در خانواده را احساس می‌کنند).
2- تا آن‌جا که می‌توانید نظم روزانه زندگی فرزندتان را تغییر ندهید.
3- صحبت‌های منفی را با درمانگر یا دوستانتان بیرون از منزل انجام دهید، نه در مقابل فرزندتان.
4- اگر برای همدیگر دیگر همسر نیستید؛ اما باید نقش پدری و مادری را برای فرزندتان به خوبی ایفا کنید.
چگونه با فرزندم از طلاق صحبت کنم؟
مطمئنا یکی از سخت‌ترین کارها برای شما رساندن خبر طلاق به فرزندتان و صحبت کردن در این باره با او است. در ادامه به برخی راهکارها برای کاهش سختی ایم کار اشاره شده است:
یک جلسه خانوادگی ترتیب دهید:
وقتی می‌خواهید فرزندتان را از تصمیم خود مطلع کنید باید هردو با حضور فرزند یا همه فرزندانتان؛ مانند یک جلسه خانوادگی یک جا جمع شوید. این جلسه فرصتی است تا به سوالات فرزندتان با شفافیت پاسخ دهید و یک طرفه به قاضی نروید. مراقب باشید که این جلسه موقعیتی برای بحث و جدل دوباره در مقابل فرزندتان نشود. برای این منظور بهتر است پیش از آن با همسرتان تمام صحبت‌هایی که باید گفته شود را مرور کرده باشید و به توافق رسیده باشید.
بیک پیامی به فرزندتان می دهید:
مهمترین پیامی که در پشت خبر طلاق باید به کودک انتقال داده شود آن است که "پدر و مادر به خاطر دلایلی تصمیم گرفته‌اند که از هم جدا زندگی کنند و در این ماجرا تو (کودک) هیچ تقصیری نداشته‌ای". به فرزندتان توضیح دهید که گاهی احساس بزرگترها نسبت به هم تغییر می‌کند یا نمی‌توانند در مورد مسائل زندگی‌شان باهم موافق باشند و مجبورند جدا شوند. اما یادآوری کنید که ارتباط بین والدین با کودک و فرزندان قابل جدا شدن نیست. بگویید "ما چون پدر و مادر تو هستیم با تو می‌مانیم از تو جدا نمی‌شویم، هرچند تصمیم داریم که از همدیگر جدا زندگی کنیم".
برای کودکان کوچکتر می‌توانید ساده‌تر بگویید، مثلا "بابا مامان می‌خوان تو خونه‌های جدا زندگی کنن تا کمتر باهم دعوا کنن، ولی ما هنوزم هردومون عاشق تو هستیم".
از آینده بگویید:
همان‌طور که درباره استرس کودکتان گفتیم، احساس بلاتکلیفی او نسبت به آینده و ایجاد تغییر در زندگی روزانه‌اش فشار روانی زیادی برای فرزند شما ایجاد می‌کند. درباره آینده با او صحبت کنید و سعی کنید تمام اتفاقاتی که قرار است رخ دهد و تمام تغییراتی که در زندگی او اتفاق می‌افتد را با او در میان بگذارید.
تغییر در زندگی با پدر یا مادر، محل زندگی اصلی، تغییر احتمالی مدرسه و چیزهایی از این قبیل را توضیح دهید و نظر فرزندتان را بپرسید. طبیعی است درباره این تصمیمات بین شما و فرزندتان اختلافاتی رخ دهد اما شما در آخر باید با فرزندانتان به یک توافق دوطرفه برسید.
به سوالات فرزندتان با صداقت پاسخ دهید:
خودتان برای سوالاتی مانند من باید با چه کسی صحبت کنم؟ کجا باید مدرسه برم؟ من هنوز می‌تونم دوستامو بببینم؟ سعی کنید تا آن‌جا که امکان دارد به سوالات فرزندتان با صداقت تمام پاسخ دهید. به یاد داشته باشید نیاز نیست که فرزندتان تمام دلایل جدا شدن را بداند (مخصوصا اگر بیان این دلایل منجر به سرزنش یکی از والدین شود). مهم آن است که او درک کند که شما هم‌چنان پدر و مادر او هستید، اما تصمیم گرفته‌اید از هم جدا شوید و به همین دلیل قرار است تغییراتی در زندگی او اتفاق بیفتد.
به احساسات کودکتان احترام بگذارید:
بهترین کاری که هنگام گفتن تصمیم طلاق به فرزندتان می‌توانید انجام دهید آن است که به او بگویید احساس ترس و اضطراب او را درک می‌کنید و می‌دانید این تصمیم برای او خوش‌آیند نیست. بگویید که در مسیر این تغییرات با او همراهید و هر کاری که بتوانید برای او می‌کنید تا کمتر آسیب ببیند.
نظرت چیه؟