روان شناسی سلامت یک حوزه خاصی است که بر روی تاثیر عوامل بیولوژیکی، روان شناختی، رفتاری و اجتماعی بر روی سلامتی و بیماری متمرکز است.
عبارات دیگری همانند روان شناسی بالینی و پزشکی رفتاری در برخی مواقع به جای عبارت روان شناسی سلامت به کار گرفته می شوند.
سلامتی و بیماری تحت تاثیر عوامل متنوعی قرار دارند.
در حالیکه بیماری های مسری و فراگیر موارد رایجی می باشند، یک سری عوامل رفتاری و روان شناختی وجود دارند که بر روی بهزیستی فیزیکی کلی و شرایط بالینی مختلف تاثیرگذار هستند.
بررسی سریع روان شناسی سلامت
رشته روان شناسی سلامت بر روی بهبود سلامت و همچنین پیشگیری و درمان بیماری و ناخوشی متمرکز است.
همچنین روان شناسان سلامت بر روی شناخت نحوه واکنش، مقابله و بهبود افراد از بیماری متمرکز می شوند.
برخی از روان شناسان سلامت تلاش می کنند تا سیستم مراقبت سلامتی و رهیافت دولت در مورد سیاست مراقبت سلامتی را بهبود دهند.
بخش ۳۸ از انجمن روان شناسی آمریکا به روان شناسی سلامت اختصاص یافته است.
بر اساس این تقسیم بندی، این بخش بر روی شناخت بهتر از سلامتی و بیماری، مطالعه عوامل روان شناختی که بر روی سلامتی تاثیرگذار هستند و شرکت داشتن در سیستم مراقبت سلامتی و سیاست سلامتی متمرکز است.
رشته روا شناسی سلامت یک رشته کاملا جوانی می باشد که در طول دهه ۱۹۷۰ و به منظور شناسایی تغییرات سریع حوزه مراقبت سلامتی تاسیس شد.
امید به زندگی نسبت به ۱۰۰ سال قبل پایین تر آمده است و از اینرو نگرانی های سلامتی در اغلب مواقع بر روی چنین مواردی و با عنوان اصول بهداشت مبنایی و اجتناب از بیماری واگیر متمرکز شده است.
امروزه امید به زندگی در ایالات متحده در حدود ۸۰ سال می باشد، و اصلی ترین عامل مرگ و میر عبارت از بیماری های مزمنی می باشند که در اغلب مواقع به سبک زندگی مرتبط هستند و مواردی از قبیل بیماری قلبی و ضربه خفیف را شامل می شود.
روان شناسی سلامت به منظور کمک به شناسایی این تغییرات در سلامت ظهور پیدا کرده است.
روان شناسان سلامت با بررسی الگوهای رفتاری که منجر به بروز بیماری و مرگ می شوند، امیدوارند به افراد کمک کنند تا زندگی بهتر – و سالمتری – را داشته باشند.
روان شناسی سلامت چه تفاوتی با سایر حوزه های روان شناسی دارد؟
سوالی که در این بحث مطرح می شود عبارت از این است که چه چیزی منجر به منحصر به فرد شدن روان شناسی سلامت شده است؟
این رشته به چه روشی منجر به شناخت ما از سلامتی و بهزیستی می شود؟
به دلیل اینکه روان شناسی سلامت بر روی نحوه تاثیر رفتار بر روی سلامتی تاکید می کند، به صورت منحصر به فردی به افراد کمک می کند تا رفتارهایشان را به نحوی تغییر بدهند که منجر به سلامتی و بهزیستی شود.
برای مثال، روان شناسانی که در این زمینه فعالیت می کنند می توانند یک تحقیق هدفمندی را در رابطه با نحوه پیشگیری از رفتارهای ناسالم، همانند سیگار کشیدن، انجام بدهند .
به دنبال پیدا کردن روش های جدید باشند تا اقدامات سالم همانند ورزش کردن را مورد تشویق قرار دهند.
برای مثال، در حالیکه اکثر افراد می دانند که مصرف یک رژیم غذایی دارای شکر زیاد برای سلامتی آنها مناسب نمی باشد، با این وجود اکثر افراد به رفتارهای قبلی خودشان ادامه می دهند .
پیامدهای کوتاه مدت و بلند مدت رفتارهایشان را مورد بی توجهی قرار می دهند.
روان شناسان سلامت عوامل روان شناختی را بررسی می کنند که بر روی این گزینه های سلامتی تاثیر می گذارد و روش های را کشف می کنند که منجر به تشویق افراد برای داشتن انتخاب های سلامتی بهتر می شود.
بیماری های مرتبط با عامل روان شناختی و رفتاری
برخی از بیماری هایی که با عامل روان شناختی یا رفتاری مرتبط هستند، عبارتند از:
ضربه خفیف
بیماری قلبی
hiv / ایدز
سرطان
نقایص موجود در حین تولد و مرگ و میر نوزاد
بیماری واگیردار
بر اساس یکی از مطالعات صورت گرفته[۱]، تقریبا نیمی از مرگ و میرهای صورت گرفته در ایالات متحده می توانند به رفتارها یا سایر عوامل خطرناکی مرتبط باشند که اکثریت آنها قابل پیشگیری هستند.
روان شناسان سلامت بر روی افراد، گروه ها و جامعه ها کار می کنند تا این عوامل خطر را کاهش دهند، سلامت کلی را بهبود دهند و بیماری را کاهش دهند.
مشکلات موجود در روان شناسی سلامت
در حالیکه روان شناسان سلامت در فعالیت های کاملا متنوعی مشغول می شوند، موارد بیان شده در زیر تنها مسائلی هستند که روان شناسی سلامت در حال فعلی با آن سر و کار دارد:
کاهش استرس
مدیریت وزن
ترک سیگار
بهبود تغذیه روزانه
کاهش رفتارهای جنسی خطرناک
مراقبت بیمارستانی و مشاوره ناراحتی برای بیماران نهایی
پیشگیری از بیماری
شناخت تاثیرات بیماری
بهبود بازیابی
آموزش مهارت های مقابله ای
شناخت مدل زیستی – اجتماعی در روان شناسی سلامت
امروزه اصلی ترین رهیافت استفاده شده در روان شناسی سلامت به عنوان مدل زیستی – اجتماعی شناخته می شود.
بر اساس این دیدگاه، بیماری و سلامت در نتیجه ترکیبی از عوامل بیولوژیکی، روان شناختی و اجتماعی ایجاد می شوند.
عوامل بیولوژیکی شامل ویژگی های شخصیتی درونی شده و شرایط ژنتیکی هستند.
عوامل روان شناختی شامل سبک زندگی، ویژگی های شخصیتی و سطوح استرس می باشند.
عوامل اجتماعی شامل مواردی از قبیل سیستم های حمایت اجتماعی، روابط خانوادگی و عقاید فرهنگی هستند
روان شناسی سلامت به چه نحوی می تواند به شما کمک کند؟
روان شناسی سلامت یک رشته ای می باشد که دارای رشد سریعی است.
همزمان با اینکه تعداد فزاینده ای از افراد برای کنترل سلامت خودشان به درمان مراجعه می کنند، افراد بمراتب بیشتری به دنبال کسب اطلاعات مربوط به سلامتی و منابع می باشند.
روان شناسان سلامت بر روی آموزش به افراد در مورد سلامتی و بهزیستی خودشان متمرکز شده اند، به نحوی که این آموزش با تقاضای در حال رشد تناسب کاملی دارد.
روان شناسی سلامت به چندین روش مختلف می تواند فوایدی را برای افراد داشته باشد.
متخصصان زیادی در این رشته خاص و به خصوص در حوزه پیشگری فعالیت می کنند و بر روی کمک به افراد متمرکز هستند تا قبل از شروع بیماری، از بروز آن پیشگیری کنند.
این مورد می تواند شامل کمک به افراد برای نگه داشتن وزن سالم، اجتناب از رفتارهای خطرناک و ناسالم و ثابت نگه داشتن یک دیدگاه مثبت است که با استفاده از آن می توان با استرس، افسردگی و اضطراب مقابله کرد.
یک روش دیگری که روان شناسان سلامت می توانند کمک کنند، عبارت از آموزش و تعلیم دادن به سایر متخصصان سلامت می باشد.
پزشکان، پرستاران و سایر درمانگران با استفاده از مواردی که در حوزه روان شناسی سلامت کشف شده است، می توانند رهیافت های روان شناسی را به صورت بهتر در رابطه با درمان بیماران خودشان به کار بگیرند.
توصیه ای برای داشتن یک زندگی بهتر
در صورتی که شما با یک چالش ایجاد تغییرات مثبت در زندگی خودتان مواجه باشید، با شروع شدن بیماری سر و کار داشته باشید، یا با برخی از انواع مشکلات سلامتی مواجه شده باشید.
مراجعه به یک روان شناس سلامتی یکی از بهترین روش های در دسترس برای از بین بردن ریشه مشکل موجود می باشد.
شما از طریق مشورت کردن با یکی از این متخصصان، می توانید به حمایت و منابعی دسترسی داشته باشید که برای کمک به شما به منظور غلبه بر بیماری و به دست آوردن اهداف سلامتی تان طراحی شده اند.
نظرت چیه؟