كودكي كه اين چنين رفتارها و واكنش هاي هيجاني را ياد گرفته است مي بايست به گونه اي بياموزد كه رفتار خودش را تغيير دهد . بسياري از محققان و صاحب نظران بر اين عقيده اند كه لكنت زبان در نتيجه رفتارها و واكنش هاي ياد گرفته شده ايجاد مي گردد و مي تواند يادزدايي شود .
بهبودي از لكنت زبان
اضطراب و فشار عاطفي – رواني همواره لكنت زبان كودك را تشديد مي كند . به همين دليل هدف بسياري از توصيه هاي درماني در لكنت زبان كودكان ، اين است كه حتي المقدور اضطراب و فشارهاي عاطفي و رواني كودك را كاهش دهيد . موفقيت شما در انجام اين كار مهم در اين است كه بتوانيد منشاء و منبع اضطراب و فشار رواني كودك را باز شناخته ، متوجه آن باشيد . بررسي هاي مختلف نشان مي دهد كه در اكثر موارد ، زماني كه اضطراب و فشار رواني كاهش مي يابد و يا از بين مي رود، مشكل بسياري از كودكاني كه لكنت دارند ، خود به خود برطرف مي شود . در اين مورد تقريباً مي توان ادعا نمود كه به ازاي هر فردي كه امروز لكنت دارد ، سه نفر ديگر وجود دارند كه آنها نيز در مرحله اي از مراحل رشد خود تجاربي از لكنت زبان داشته اند .
البته دلايلي كه افراد مبتلا به لكنت و يا والدين ايشان درباره از بين رفتن خود به خودي لكنت آنها ارائه مي دهند ، فوق العاده متنوع است و معمولاً نمي تواند براي ما چندان سودمند باشد . آيا اين بدان معناست كه آنها زمينه لكنت زبان را در خود رشد داده بودند ؟ هرگونه پاسخي به اين سؤال بستگي به آن خواهد داشت كه شما علت لكنت زبان را چه چيزي بدانيد. اگر شما فكر مي كنيد كه لكنت زبان به دليل عدم رشد كافي عضلات گويايي و نظام عصبي است ، بديهي است در اين صورت (كه احتمال آن بسيار اندك است ) كودكان مي توانند با زمينه هاي مساعد لكنت زبان رشد يابند . اما واكنش هاي هيجاني در ارتباط با اختلالات گويايي ، امري است كاملاً اكتسابي و ارتباط چنداني با زمينه هاي رشد ندارد . كودكي كه اين چنين رفتارها و واكنش هاي هيجاني را ياد گرفته است مي بايست به گونه اي بياموزد كه رفتار خودش را تغيير دهد . بسياري از محققان و صاحب نظران بر اين عقيده اند كه لكنت زبان در نتيجه رفتارها و واكنش هاي ياد گرفته شده ايجاد مي گردد و مي تواند يادزدايي شود .
لكنت زبان همانند آونگ در نوسان است
همان گونه كه پيش از اين مطرح شد ، تنوع و شدت لكنت زبان نسبت به موقعيت ها و شرايط گوناگون نوسان دارد و دائماً در تغيير است . بعضي وقتها كودك بدون كوچكترين مشكلي صحبت مي كند. در بيشتر اوقاتي كه كودك با خود صحبت مي كند ، يا با حيوانات اهلي مثل جوجه ، كبوتر ، گربه ، خرگوش ، گوسفند و .... حرف مي زند و يا هنگامي كه آواز مي خواند ، صحبت او كاملاٌ روان و عادي است . بايد توجه داشت كه ممكن است لكنت زبان كودك براي مدت نسبتاً طولاني از بين برود و مجدداً خيلي جدي ظاهر شود . اين حالت معمولاً وقتي اتفاق مي افتد كه اضطراب و فشار رواني كودك افزايش مي يابد. البته هميشه تشخيص دقيق منبع و يا منشاء اضطراب كودك به سادگي مقدور نيست .
توصيه هاي نامطلوب ، اما ظاهراً خوب
ما به خوبي واقف هستيم كه بسياري از روشهاي كهنه و قديمي در برخورد با لكنت زبان مطلقاً مفيد واقع نمي گردند. در حقيقت ، به كار بستن اين قبيل روشهاي سنتي ممكن است موجب تشديد مشكل گويايي فرد بشود . مثلاً به كودك گفته مي شود : آهسته صحبت كن ، نفس عميق بكش يا استراحت كن . اين توصيه هاي ظاهراً دوستانه و دلسوزانه ، غالباً هيچ فايده اي به حال كودك ندارد . ممكن است بعضي اوقات توصيه اي كه به كودك مي شود ، مثل : دوباره بگو ، باعث شود كه كودك همان كلمه يا جمله را با رواني ادا كند، اما اين روش نيز مشكل اساسي كودك را برطرف نمي كند . بدتر از اينها دستورهايي است كه با صداي بلند خطاب به كودكي كه با لكنت حرف مي زند استفاده مي شود ، مثل : بس كن ! كه با فرياد زدن بر سر كودك معصوم همراه با نگاه تند و تنبيه گرانه است . اين روشها عموماً بر اساس يك يا چند برداشت ناصحيح از ماهيت لكنت زبان به كار مي رود . مثلاً اين اعتقاد كه لكنت عادت بدي است كه به وجود آمده و اگر كودك واقعاً سعي كند ، مي تواند آن را متوقف نمايد و يا اين كه ممكن است بعضي بر اين باور باشند كه كودك عمداً به صورت غيرعادي و تحريك كننده صحبت مي كند .
نظرت چیه؟
