خونریزی
- عادی چیست؟ مادران جدید در اکثر اوقات احساس می کنند که به نوعی ترشحاتی دارند مثل ترشح شیر، خون یا اشک. این موضوع کاملا حقیقت دارد. مادرانی که زایمانی طبیعی یا سزارین داشته اند، هر دو به خونریزی پس از زایمانی دچار می شوند که آن را لوچیا (lochia) می نامند. این زمانی است که بدن بافت جفت و مواد مخاطی را بیرون می فرستد. این خونریزی معمولا برای مادرانی که زایمانی واژنی داشته اند، در مقایسه با زایمان های سزارینی شدیدتر است. این خونریزی عموما سه تا شش هفته ادامه می یابد و با گذشت زمان از شدت و رنگ آن کاسته می شود. از پدهای بهداشتی استفاده کنید و ترجیحا تامپون را پیش از معاینه ی شش هفته پس از زایمان استفاده نکنید.
- غیر عادی چیست؟ دکتر "برانوین مور"، متخصص زنان و زایمان، می گوید: اگر سوزش، خارش، و بوی ناخوشایندی احساس کردید یا تب داشتید، به پزشک مراجعه کنید. افزون بر این، اگر جریان آن شدید است و احساس سرگیجه می کنید، فورا نزد پزشک بروید. خونریزی می تواند بسیار خطرناک باشد.

پستان
- عادی چیست؟ شایع است که شیردهی پستانی باعث افتادگی سینه می شود. به گفته ی انجمن جراحان پلاستیک آمریکا، این خود بارداری است که باعث آویزان شدن پستان می شود. عوامل دیگر عبارتند از کشیدن سیگار، سن بالا، استفاده از سینه بند بزرگتر پیش از بارداری و تعدد بارداری ها. شیردهی پستانی موقتا بر ظاهر آن و احساس پستان ها تاثیر می گذارد. حدود سه روز پس از تولد فرزندتان، پستان های شما پر از شیر می شود (پیش از آن، نوزاد از کلستروم بهره می گیرد). در شش هفتگی پس از زایمان، بدن متوجه می شود که چگونه باید تولید شیر خود را با اشتهای فرزندتان تنظیم کند. پیش از آن زمان، گرفتگی یا پر شدن بیش از حد پستان ها معمول است. دکتر مور می گوید: با دوش آب گرم و با قرار دادن برگ های کلم روی آن، مشکل را از خود دور کنید و به جای پیروی از برنامه ای خاص، فرزندتان را بر اساس تقاضایش شیردهی کنید. اگر مجاری شیر مسدود شد، برآمدگی دردناکی را در پستان هایتان تجربه می کنید. برای باز شدن مجاری ماساژ پستان ها را یاد بگیرید و برای کاهش فشار در پستان های بیش از حد پر، شیر خود را بدوشید.
در نهایت، امکان دارد نوک پستان هایتان در هفته های نخستین به شدت آسیب بیند، مثل ترک خوردگی، تاول، درد و خونریزی از دهان کوچکی که هنوز پستان به دهان گرفتن را به درستی نیاموخته است. بنابراین، باید از راهنمایی های مشاور شیردهی استفاده کنید، زیرا اصلاح وضعیت شیردهی می تواند تمامی مشکلات شما را برطرف س ازد. امکان دارد استفاده از پوشش نوک پستان سیلی************ی را به شما توصیه کند تا بتوانید بدون درد زیاد به شیردهی پستانی ادامه دهید.
- غیرعادی چیست؟ "ماستیتیس" نامی برای بافت پستانی متورم است که گاهی، خصوصا اگر همراه با آبسه (تجمع چرک داخل بافت پستانی) باشد، به مراقبت های پزشکی نیاز دارد. دکتر مور می گوید: یک ناحیه از پستان، حساس تر از نقاط دیگر است و فیزیوتراپیست می تواند چرک را از پستان خارج سازد. اگر نشانه های تب گونه دارید، باید با آنتی بیوتیک درمان شوید. به عنوان روشی نهایی برای بهبود آبسه، چرک را با سوزن بیرون کشید.

درد پس از زایمان
- عادی چیست؟ پس از زایمان رحم در حال بازگشت به اندازه ی پیش از بارداری است (به اندازه ی یک مشت بسته). انقباض رحم چهار تا شش هفته طول می کشد و احساسی مثل درد عادت ماهیانه دارد. برخی از بانوان هنگام شیردهی پستانی نیز دچار انقباض ها می شوند، زیرا تحریک نوک پستان هنگام شیردهی هورمون اکسی توسین را رها می سازد که بافت پستانی را برای آزاد سازی شیر منقبض ساخته و رحم را نیز کوچک می کند. برخی این درد را به جان می پذیرند، زیرا به معنای آن است که در مسیر از دست دادن اضافه وزن خود هستند. به گفته ی دکتر مور، انقباض های رحم پس از زایمان چه طبیعی چه سزارین رخ می دهد و خونریزی پس از شیردهی پستانی (از انقباض های رحم) نیز متداول است. گرما آرامش بخش است، بنابراین سعی کنید زیر دوش آب گرم بایستید یا همان راهکارهایی که برای درد عادت ماهیانه انجام می دهید، کیسه آب گرمی را روی شکمتان قرار دهید. هنگامی که فشار از رحمتان کاسته شد، ادرار کنید. برای اینکه فشار متقابلی به آن ناحیه بیاورید، روی شکم دراز بکشید. این عمل ایمن است، حتی اگر زایمانی سزارینی داشته اید. برخی از بانوان از دردی زیر قفسه ی سینه یا بازوها شکایت دارند که عموما پس از زایمان سزارین در شانه ی راست نیز احساس می شود.
دکتر مور می گوید: حفره ی شکم باز شده و زیر دیافراگم شما هوای آزاد جا گرفته است که بدنتان آن را به درد تفسیر می کند. مسکن های تجویز شده را مصرف کنید، این مسکن ها هنگام شیردهی ایمن هستند.
برای رفع گاز شکم، فقط باید هوا را از شکم خود خارج سازید. سعی کنید روی دست و زانوهای خود قرار گیرید، باسن را به سمت بالا بفرستید و سعی کنید هوا را از شکم خارج سازید.
- غیرعادی چیست؟ مراقب ترشحات، جداشدگی بافت جای زخم و درد بسیار زیاد باشید. ترشح از پانسمان جای زخمتان عادی است، اما نباید مایعات زیادی وجود داشته باشد. اگر ناحیه ی پیرامون جای زخم قرمز، برآمده، حساس یا با تب همراه باشد، به پزشک مراجعه کنید. به علاوه، اگر خونریزی زیادی همراه با لخته های خونی از واژن دارید، با مراقب پزشکی خود تماس بگیرید. گرچه احتمال دارد یک یا دو روز خونریزی شدیدی داشته باشید، اما مشکل نباید بیش از آن ادامه یابد و احساس ناخوشی کنید.

واژن و میان دوراه
- عادی چیست؟ حتی اگر دچار پارگی میان دوراه نشدید و از اپیزیوتومی خبری نبود، سر نوزاد (حدود سی و هفت سانتی متر) را نمی توان بی هیچ گونه تاثیری از میان واژن عبور دهید. پس دچار تورم، اسیب دیدگی و تخریب ناشی از کشیدگی می شوید که می تواند ایجاد خارش کند. اما بدن قدرتی شگفت انگیز برای التیام خود دارد و به زودی به شرایط پیش از زایمان خود باز می گردید.
گذاشتن یخ یا نشستن در آب نمک نیز موثر است. وقتی به توالت می روید، از سمت جلو به پشت خود را پاک کنید (مثل همیشه). علاوه بر این، برای پاک نگه داشتن آن ناحیه از میکروب، اغلب پد خود را عوض کنید. اگر هنگام نشستن احساس درد می کنید تا زمانی که تورم واژن کاهش یابد که حدودا دو هفته به درازا می کشد، روی تیوپ بادی مخصوص بنشینید.
برای بازسازی توازن ماهیچه ای پیش از بارداری (و دوری از بی اختیاری ادرار و لذت از هم آغوشی) تمرین های کگل پیشنهاد می شود. برای انجام داد این ورزش، فرض کنید که می خواهید مانع از ادرار کردن شوید. در حقیقت اینها ماهیچه هایی است که می خواهید آنان را منقبض کنید و به آنها توازن بخشید.
- غیر عادی چیست؟ بانوان معدودی گزارش کرده اند که پس از زایمان واژن آنان دائم کشیده می شود. دکتر مور می گوید: درجه ای از بی اختیاری ادراری در پنج تا ده روز اول پس از زایمان بسیار معمول است. این درد می تواند ناشی از زایمان یا به دلیل ماه ها فشار وارده از بچه ی در حال رشد باشد. به گفته ی دکتر مور، اگر دچار مشکل ادراری هستید و طی زایمان لوله ای وارد مثانه تان شده است (برای سزارین یا اپیدورال)، باید آزمایش ادرار بدهید تا مطمئن شوید که دچار عفونت مثانه نشده اید.

مقعد
- عادی چیست؟ مادران جدید اغلب از اولین مدفوع پس از زایمان نگران هستند. هنگام سزارین، اعضای بدنی به اطراف رانده و در نتیجه، متورم می شود. جای زخمتان تازه است، بنابراین فشار آوردن برای بیرون راندن مدفوع بسیار ناراحت کننده است. برای مادرانی که زایمان طبیعی داشته اند، ماهیچه های مقعدشان به علت مجرای عبور بچه متورم شده است و امکان دارد دچار اپیزیوتومی یا بخیه هایی شده باشند. در نتیجه از فشار آوردن می ترسند. بسیاری از مادران جدید به بواسیر پس از زایمان دچار می شوند (به علت فشار آوردن هنگام زایمان)، حتی اگر طی بارداری این مشکل را نداشته باشند.
دکتر مور روش زیرکانه ای برای ساختن بسته یخ مخصوص در تسکین بواسیر پس از زایمان پیشنهاد می کند. یک دستکش جراحی را تهیه کنید، جای انگشتی های آن را پر از آب کنید، سرش را گره بزنید و برای یخ زدن در فریزر بگذارید. بر اساس نیاز انگشتی ها را ببرید، بخش پلاستیکی دستکش را خارج سازید و برای التیام، یخ را در ناحیه ی آسیب دیده وارد کنید.
به علت آسیب در آن ناحیه و محدودیت های روانی ناشی از آن (اساسا، ترس از دفع مدفوع)، یبوست در هر دو نوع زایمان بسیار معمول است. داروهای مسکن نیز به یبوست منجر می شود و تغییرات هورمونی نیز آن را تشدید می کند. از نرم کننده ی مدفوع استفاده کنید و مراقب رژیم غذایی خود باشید. آب فراوان بنوشید و خوراکی های فیبردار زیاد بخورید. برای آرامش بخشیدن به تورم در آب نمک بنشینید و هنگام دفع مدفوع، به عنوان پشتیبان، یک پد بهداشتی را به ناحیه ی میان دو راه خود فشار دهید.
- غیرعادی چیست؟ اگر متوجه شدید که دچار ترشحات مدفوعی می شوید (بی اختیاری مدفوعی)، احساس بسیار ناراحت کننده ای خواهید داشت: شاید ریشه در یبوست داشته باشد که در آن مدفوع آبکی به خارج نشت می کند. دکتر مور می گوید: بی اختیاری مدفوع سفت معمول نیست. بی اختیاری مدفوع عموما برطرف می شود، اما اگر بی اختیاری مقعدی وجود دارد و پس از زایمان بهبود نیافت، باید نزد پزشک بروید.
در آغاز بواسیر نیز درمان می شود، اما شاید هرگز کاملا از بین نرود. دکتر مور تشریح می کند: بواسیرهایی که از بین نروند یا باعث درد و خونریزی شوند را می توان از طریق یک جراحی به نام بستن "banding" بهبود یابد.
درجه ای از بی اختیاری ادراری در پنج تا ده روز اول پس از زایمان بسیار متداول است.

پریشانی و افسردگی پس از زایمان
- عادی چیست؟ اگر ناگهان به گریه بیفتید، پریشانی پس از زایمان به سراغتان آمده است. گاهی مادر جدید پریشان، گریان و مشوش می شود یا ساعت ها و روزها پس از تولد فرزندش هنوز احساس سردرگمی می کند. مسبب واقعی معلوم نیست، گرچه دگرگونی های شدید هورمونی متعاقب انتقال از یک شخص باردار به یک مادر را می توان مقصر دانست. هم چنین مسئولیت مراقبت از یک نوزاد، ترس و خستگی شدید نیز از جمله عوامل موثرند.
تعجب آور است که پریشانی پس از زایمان فقط بر نیمی از تمامی مادران تاثیر می گذارد. اگر نشانه ها بیش از چند روز ادامه یافت و خودتان هم پریشانی تان را تایید کردید، باید با خود صادق باشید.
برای بهبود از پریشانی پس از زایمان فقط باید بر پشتیبانان خود تکیه کنید. همه ی وقت خود را با افرادی بگذرانید که از بودن با آنان لذت می برید و برای دیدن عده ای که دوستشان ندارید، بهانه ای بیاورید. با افرادی صحبت کنید که آنها نیز دچار چنین وضعیتی شده اند. آنها به شما خواهند گفت که این نشانه ها موقتی است.
- غیر عادی چیست؟ اگر نشانه ها ادامه یافت و خودتان هم احساس کردید که احتمالا به پریشانی پس از زایمان دچار شده اید، مهرآمیزترین کاری که برای خود، شوهر و سلامت فرزندتان می توانید انجام دهید، رفتن نزد پزشک است. افسردگی یک بیماری است. این خطای شما نیست که دچار آن شده اید. باید آن را مثل هر بیماری دیگر درمان کنید: با کمکی مناسب و در صورت لزوم مداوا.

منبع: نی نی پلاس