بی شک می دانید آنچه می خورید بر رشد فرزند درونتان تاثیر دارد، ولی شاید ندانید که این مواد مغذی چه اثری می گذارند. شواهد علمی فزاینده ای وجود دارد که برخی از ریز مغذی ها طی مراحل متفاوت بارداری برای رشد و نمو حداکثری بچه ضروری هستند.
اغلب می شنویم که مصرف ویتامین ها مهم است و برداشت عموم بر این است که به علت طبیعی بودن آن، همگی ایمن هستند. چنین برداشتی در مورد ایمنی خطرناک و خصوصا در دوران بارداری هولناک است. مواد مغذی کمتر شناخته شده در هنگام بارداری چیست؟ آگاهی از ویتامین ها چقدر اهمیت دارد؟

ویتامین آ
این ویتامین چرب محلول در آب در کبد ذخیره می شود و برای قلب، چشم ها، کلیه ها، استخوان، گردش خون، دستگاه تنفسی و سیستم مرکزی اعصاب جنین در حال رشد اهمیت دارد. هم چنین برای سوخت و ساز چربی در جنین و مبارزه با عفونت ها نیز موثر است.
ویتامین آ به طور طبیعی به دو شکل یافت می شود: ویتامین آ از قبل شکل گرفته (رتینول) و بتاکاروتن که کاروتينوئيد خاصی است. بدن ویتامین آ از قبل شکل گرفته را مستقیما مصرف می کند که اکثرا در محصولات حیوانی یافت می شود. اما کاروتینوئیدها در میوه ها و سبزی ها یافت می شود (به ویژه آنها که نارنجی هستند) و بدن این ترکیب را به ویتامین آ تبدیل می کند. رژیم گوشتی ویتامین آ زیادی را به شكل رتینول تامین می کند، زیرا این ویتامین در گوشت، محصولات لبنی، ماهی، تخم مرغ و سرال غنی شده یافت می شود. افزون بر این، میوه ها و سبزی هایی که می خوریم، در خود مادهی کارتینوئید دارد که در صورت نیاز، بدن می تواند ویتامین آ را از آن بسازد.
در دوران بارداری مصرف ویتامین آ از قبل شکل گرفته (مثل جگرسیاه نباید زیاد باشد، زیرا باعث اختلالات مادرزادی و مسمومیت کبدی در جنین می شود. اما این امر دربارهی کاروینوئیدها (میوه ها و سبزی ها) صدق نمی کند، زیرا بنا بر ضرورت بدن به ویتامین آ تبدیل می شوند. هم چنین، مصرف مکمل های بارداری حاوی ویتامین آ از قبل شکل گرفته نباید بیش از حد باشد. خانم های باردار و آنانی که برای بارداری برنامه ریزی می کنند، باید از مصرف زیاد داروهایی که برای درمان آکنه استفاده می شود، خودداری کنند.

ویتامین دی
این ماده ویتامین خورشید نامیده می شود، زیرا بدن هنگام قرار گرفتن در معرض خورشید آن را تولید می کند. با مصرف کرم های سان اسکرین میزان دریافت این ویتامین تاثیر می پذیرد. دریافت ویتامین دی از پشت شیشه ممکن نیست. بسیاری از بانوان باردار از خورشید دوری می کنند، زیرا بارداران در برابر تغییرات رنگ پوست آسیب پذیرترند.
برخی از داروها و بیماری ها مانند مشکل "کرون" و بیماری "سلیاک" باعث کاهش جذب آن می شود. کمبود این ویتامین در دوران بارداری با عقب افتادگی رشد و ناهنجاری های استخوانی در رشد جنین در ارتباط است و می تواند به رشد ضعیف استخوان و عملکرد نادرست سیستم ایمنی در نوزاد بیانجامد و تا دوران بلوغ نیز ادامه یابد. کمبود این ویتامین با پره اکلامپسی نیز مرتبط است. به علاوه، کمبود طولانی مدت این ویتامین به بیماری های خودایمنی مثل دیابت، فشار خون بالا، ام اس و بیماری های قلبی ارتباط دارد.
اما تنها منبع ویتامین دی، خورشید نیست. انتخابی ایمن تر خوراکی ها هستند. خوراکی هایی که سرشار از ویتامین دی هستند، شامل ماهی های چرب، تخم مرغ، شیر و سرال های غنی. با مصرف مکمل های بارداری، مقداری ویتامین دی دریافت می کنید. اما مهم است به یاد داشته باشید که میزان بالای ویتامین دی نیز می تواند به مسمومیت در خون منجر شود، پس بدون نظارت مراقب پزشکی هرگز میزان مصرف را بالا نبرید.

اسیدفولیک
اسید فولیک یا فولات به عنوان ویتامین ابرقهرمان شناخته می شود. فولات در تولید سلول های قرمز خون و رشد لوله ی عصبی در مغز و نیز ستون فقرات جنین نقش دارد. اختلالات مادرزادی مرتبط با کمبود فولات در سه تا چهار هفتگی بارداری رخ می دهد. بنابراین، در برنامه ریزی برای بارداری مصرف اسید فولیک اهمیت بسیاری دارد، زیرا بسیاری از بانوانی که در مراحل اولیه ی بارداری هستند، از حاملگی خود آگاه نیستند.
توصیه می شود که همه ی بانوان در سنین باروری از مکملی که شامل اسید فولیک باشد استفاده کنند. اگر مکمل بارداری مصرف می کنید که شامل تقريبا ۴۰۰ تا ۶۰۰ میکروگرم اسید فولیک است، استفاده بیشتر آن توصیه نمی شود. مصرف مقدار زیاد اسید فولیک با رشد برخی از سرطان ها ارتباط است.
مصرف مکمل های حاوی فولات، علاوه بر رفع مشکلات لوله عصبی از فرزندتان در برابر ضایعاتی مثل شکاف در لب، زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد، سقط جنین و رشد ضعیف در رحم حمایت می کند. خوراکی هایی که به طور طبیعی سرشار از فولات هستند، عبارت اند از سبزی های با برگ های سبز تیره، دال عدس و سرال غنی شده.

کولین
این ماده مغذی برای کمک به رشد متناسب سلول های مغزی ضروری است. بر اساس برخی از مطالعات پزشکی، مصرف کافی کولین در دوران بارداری نه فقط بر توانایی بچه برای یادگیری و حافظه تاثیر می گذارد، بلکه او را در برابر برخی از بیماری های روانی نیز حفظ می کند. کولین مثل فولات در رشد لوله های عصبی جنین اهمیت دارد. خوراکی هایی که سرشار از کولین هستند، شامل تخم مرغ، گوشت، ماهی، اسفناج خام و همچنین مغزها می شود. اکثر مکمل های ویتامین بارداری شامل کولین نیستند، در نتیجه محصولات لبنی بهترین منبع این ماده خواهند بود.

منبع: نی نی پلاس