اولین فرزندتان را به راحتی باردار شدید و اکنون برای دومی تلاش می کنید. چرا دومی تا این حد دشوار است؟
برای دومین بارداری خود تلاش می کنید، اما ماه ها بدون نتیجه سپری می شوند و یا باردار می شوید، اما به سقط ختم می شود. این اوضاع به نام "ناباروری دوم" شناخته می شود. آنچه این موضوع را دشوار می سازد، این است که چون از قبل فرزندی به دنیا آورده اید، از سوی خودتان و هم از سوی دوستان نزدیک و خانواده، این مشکل نادیده گرفته یا کم اهمیت تلقی می شود. سعی در کمک گرفتن نیز ندارید، زیرا می پندارید که ناباروری شما ممکن نیست. به گفته ی دکتر "کریس وینتر"، متخصص زنان و زایمان و باروری، بهتر است برای کمک گرفتن خیلی درنگ نکنید.

آیا این فقط مشکل من است؟
شاید چنین به نظر رسد که شما تنها شخصی هستید که با این مشکل روبه رویید، اما در واقع، ناباروری دوم مشکلی نسبتا معمول است. بخشی از این مشکل به این علت است که افراد بارداری دوم خود را به تعویق می اندازند. بزرگترین شاخص ناباروری دوم سن است. بین هجده تا سی و دو سالگی، دوران باروری حداکثری خود را می گذرانید و از سی و دو تا حدود سی و هفت سالگی، کاهش تدریجی آن وجود دارد. پس از سی و هشت سالگی، کاهش سریعی در باروری دیده می شود. در اکثر بانوان حدود چهل و دو ساله، این دوران پایان توانایی تولید مثل آنان را نشان می دهد.

حقیقت: در چهل سالگی باردار شدن طبیعی در طی یک یا دو ماه، استثناء به شمار می آید.
همان طور که پا به سن می گذارید، از کیفیت و کمیت تخمک ها کاسته می شود. به عقیده ی دکتر وینتر، برخی بانوان بر این باورند که در انتهای دهه ی سی سالگی نیز می توانند باردار شوند. در چهل سالگی باردار شدن طبیعی در طی یک یا دو ماه موردی استثنایی است. برای بارداری سن بانوان نسبت به آقایان، بسیار مهم تر است، زیرا طول عمر تولید مثل مردان محدوده ی زمانی قطعی ندارد. در مردان پس از پنجاه سالگی، افزایش کمی در یکپارچه سازی دی ان ای وجود دارد که ممکن است بر کیفیت اسپرم اثر گذارد، اما معمولا آن را نمی بینیم. علل دیگر ناباروری دوم شامل آسیب دیدگی یا انسداد لوله های فالوپ، جای زخم در رحم، مشکلات تخمک گذاری، آندومتریوز است. چاقی و وزن زیاد یا لاغری نیز بر باروری اثر دارد.

چه مدت انتظار لازم است؟
به گفته ی دکتر وینتر، اگر بیش از یک سال آمیزش جنسی بدون محافظ داشته اید، ولی باردار نشده اید، زمان آن است که در پی کمک متخصص باشید. در بیست سالگی، به طور میانگین باردار شدن چهار ماه زمان می برد. در سی سالگی، این زمان به هشت ماه می رسد و پس از سی و پنج سالگی، به طور میانگین این زمان می تواند تا هجده ماه برای لقاح جنین به زمان نیاز داشته باشد. این آمار نشان دهنده ی کاهش در فعالیت آمیزشی نیست، بلکه منعکس کننده ی کیفیت تخمک هاست. با افزایش سن، احتمال بروز عوامل گوناگون بیشتر می شود، مثل آندرومتریوز. بنابراین به زوج های بالای سی سال توصیه می شود که اگر طی شش ماه باردار نشدند، باید هرچه زودتر در پی کمک باشند.

اکنون چه کنم؟
اگر نمی توانید باردار شوید، اولین گام مراجعه به پزشکی متخصص است. از پزشک بپرسید که ذخیره ی تخمدان شما چه حد است. ذخیره ی تخمدان گنجایش تخمدان ها برای تولید تخمک های توانا برای بارور شدن است که به بارداری موفق و سالم می انجامد. آزمایش ها و تصویربرداری ها از آنچه ذخیره ی تخمدان شماست، شاخصی ارائه می دهد. دکتر وینتر می گوید؛ من همیشه با نگاهی به ذخیره ی تخمدان شروع می کنم، زیرا این مشکلی است که درمان ندارد زیرا نمی توانید زمان را ذخیره کنید.
هم چنین سوال می کنم که آیا آمیزش را در زمان درستی انجام می دهید یا خیر خصوصا زوج های شاغل که زمان محدودی را با یکدیگر می گذرانند. دکتر وینتر می گوید: در این حالت فولیکول ها (توده هایی کروی شکل در تخمدان زنان که در یک دوره ی قاعدگی یک یا چند عدد از آنها رشد و تخمک آزاد می کنند) را بررسی می کنیم تا در زمان تخمک گذاری آمیزش جنسی داشته باشید. این کار را آمیزش به موقع می خوانند. اگر مشکلی با ذخیره ی تخمدان و کیفیت ضعیف تخمک ها وجود نداشته باشد، اکثر زوج ها در اولین چهار ماه از تلاش خود باردار می شوند. اگر این عمل کارساز نشد، زمان آن است که درمان باروری و آی وی اف (بارورسازی در آزمایشگاه که تخمک و اسپرم در آزمایشگاه ترکیب می شود و سپس رویان به رحم منتقل خواهد شد) در نظر گرفته شود.

گزینه های درمان
به گفته ی دکتر وینتر، ناباروری دوم درست مشابه ناباروری اولیه درمان می شود. صرف نظر از اینکه چه شخصی شما را درمان می کند، باید برنامه ای گام به گام و محدوده ی زمانی مشخصی برای هر گام وجود داشته باشد. اگر تشخیص شما ذخیره ی ضعیف تخمدان است، بنابراین درمان باید شدت بیشتری داشته باشد، یعنی باید سریع تر برای درمان آی وی اف اقدام کنید.
با افزایش سن، احتمال سقط جنین نیز بیشتر خواهد شد. برای بانوانی که دچار سقط جنین مکرر هستند (بیش از دو سقط جنین پس از هشت هفته)، اولین گام تحقیق درباره ی کیفیت تخمک است، زیرا تخمک های با کیفیت ضعیف به طور طبیعی بارور نمی شوند. احتمال اختلالات کروموزومی نیز زیاد است که ناگزیر به سقط جنین خواهد شد. اگر جای زخم رحم وجود داشته باشد، شاید جراحی آندوسکوپی برای بازسازی ساختار بدن توصیه شود. در این موارد آی وی اف روش درمان معمول است و امکان دارد پیش از جایگزینی رویان در رحم، این کار شامل آزمایش کروموزومی شود.

چرخ و فلک احساسی
مبارزه برای دومین لقاح جنین از نظر احساسی ویرانگر است. احتمال دارد ترکیبی از احساسات خشم، ناامیدی، غم، گناه، افسردگی و حتی حسادت به دوستانی داشته باشید که به چنین وضعیتی دچار نشده اند. به گفته ی دکتر روانشناس، "آنتونیت میریک"، ناباروری اولیه را دوستانتان احساس می کنند و در دردتان سهیم می شوند، اما در ناباروی دوم، عده ی زیادی از افراد درد را برای خودشان نگه می دارند و اغلب حمایتی وجود ندارد. از آنجایی که علاقه زوج برای آوردن برادر یا خواهری برای فرزندتان بسیار قوی است، از دست رفتن آرزوها و پذیرفتن آن زمان بر است و گاهی به مشاوره نیاز دارد. برای اکثر افراد، روش های درمانی راه گشا خواهد بود.

برای من اتفاق افتاد
پس از هشت یا نه تلاش بدون نتیجه ی مثبت، با متخصص زنان و زایمان مشورت کردیم. او من و شوهرم را برای آزمایش باروری فرستاد. برای کمک به تحریک تخمک گذاری شروع به مصرف داروی کلومید کردم، اما چون واکنش بدی به آن داشتم، ادامه ندادم. برای بررسی تخمک گذاری آزمایش خون دادم و برای بارورسازی مصنوعی اقدام کردیم. پس از پنج یا شش مرتبه امتحان کردن بدون نتیجه با وجود بچه ای نوپا و شغلی پردغدغه، بسیار مضطرب بودم. دو ماه طول کشید تا آزمایش بارداری را انجام دادم و متوجه شدم که درست چهار سال پس از تولد فرزند اولم، برای دومین بار باردار شده ام.

منبع: نی نی پلاس