احتمالا در دوران بارداری بیشتر از هر زمان دیگری دچار کمر درد خواهید شد. عوامل متعددی باعث بروز آن می شود، اما بهتر است بدانید که به روش های گوناگونی نیز می توانید آن را التیام بخشید.
کمر درد در دوران بارداری شکایتی معمول است. بدن مادر در دوران بارداری برای پذیرایی از زندگی در حال رشد درونش انطباق های شگفت انگیزی را متحمل می شود. همه ی دستگاه های بدن از بارداری تاثیر می پذیرد، اما هیچ یک به اندازه ی تغییراتی که در استخوان بندی مادر رخ می دهد، مشهود نیستند.
بسیاری از بانوان در اوایل بارداری دچار کمر درد نمی شوند، اما اغلب هنگامی که به سه ماهه ی سوم بارداری نزدیک می شوند، این درد به سراغشان می آید. اوایل بارداری بچه روی استخوان های لگن مادر استراحت می کند که بسیار قوی هستند و می توانند وزن اضافه را حمایت کنند. با رشد بچه، وزن به سمت جلو و روی استخوان شرمگاهی منتقل می شود. در این هنگام اغلب در ناحیه پایین کمر درد شروع می شود. اولین گام برای مبارزه با این کاستی، فعالیت و ورزش کردن است. مراقبت از حالت بدن و اینکه چگونه حرکت می کنید، می نشینید و می ایستید نیز موثر است. در این دوران ماهیچه های شکم که به شدت عضلات پشت را حمایت می کنند نیز تغییر می یابند. آنها برای پذیرایی از رحم در حال گسترش تا بیست سانتی متر دراز و کشیده می شوند. و در نهایت عضلات کمر نیز شل می شوند.
کف لگن ضعیف شده به معنای آن است که اعضای داخل بدن از پایین کمر به خوبی حمایت نمی کند و این نیز باعث سنگینی و فشار بیشتر بر این قسمت است.

نکات ایمنی
1) حالت بدن خود را بررسی کنید.
حالت نامناسب بدن نه فقط باعث درد در پایین کمر (و گردن) می شود، بلکه بر تنفس، درد پیوندها، ناراحتی قفسه ی سینه، جریان خون و تشدید خستگی مفرط نیز موثر است. حالت نامناسب بدن به معنای آن است که بدن در حالت درست قرار ندارد و به برخی ماهیچه ها فشار بیشتری می آید، در حالی که عضلات دیگر بسیار شل و راحت هستند.
2) از برداشتن وزن سنگین خودداری کنید.
اشیا را بین دست هایتان متوازن نگه دارید و فقط به یک سمت فشار نیاورید. همیشه وقتی شیئی را بلند می کنید، روی زانو به حالت چمباتمه بنشینید و پشتتان را صاف نگه دارید. اگر چیزی را از زمین بر می دارید، آن شیء را به بدن نزدیک کنید.
3) پستان بند مناسب بپوشید.
پستان بندی بپوشید که به اندازه ی بدنتان باشد. هم چنین از کفش پاشنه کوتاه و نه تخت استفاده کنید تا قوس پا در وضعیت درستی قرار گیرد.
4) ماساژ بگیرید.
ماساژ در رها کردن هورمون ایندورفین (احساس سرخوشی) موثر شناخته شده است. ماساژ فواید بسیاری دارد. ماساژ بگیرید یا از شوهرتان بخواهید که شما را ماساژ دهد. برای ماساژ از روغن سبزیجات استفاده کنید، چون سایش پوست باعث ناراحتی می شود و استفاده از این روغن پوست را نرم و انعطاف پذیر نگه می دارد.
5) همیشه گرما مدد رسان است.
کمپرس گرم مثل گذاشتن کیسه ی آب گرم یا بالش های پر شده از گندم روی ناحیه ی آسیب دیده جریان خون را فزونی می بخشد و گرفتگی را آزاد می کند و بهبودی و التیام را سرعت می بخشد.
6) وضعیت محیطی
محیط شما نقش مهمی در بهبود کمر درد یا کنار آمدن با آن دارد. اگر کارتان مستلزم ایستادن طولانی مدت است، سعی کنید هنگام ایستادن حرکات نرمشی داشته باشید. بهتر است روی سطحی به کار مشغول شوید که به اندازه ی کافی بلند باشد تا مجبور به خم شدن نشوید. اگر سطحی که روی آن کار می کنید، بسیار کوتاه است، وزنتان را روی یک پا بیندازید و پس از مدتی آن را روی پای دیگر بگذارید. هنگام نشستن نیز ستون فقرات را در وضعیت مناسبی قرار دهید.
باسن باید به انتهای صندلی چسبیده باشد و بالش کوچکی را نیز در قوس کمر قرار دهید. صندلی صاف با پشتی بلند در مقایسه با صندلی کوتاه یا مبل، راحت تر است. کف هر دو پا باید روی زمین باشد یا برای کاهش فشار در رگ های پا، از زیر پایی کوچکی استفاده کنید. بالش کوچک یا حوله ای تا شده را در اتومبیل بگذارید تا هنگام رانندگی آن را در قوس کمر قرار دهید.
7) روی تشک سفت بخوابید.
در صورت نیاز، تخت های زیر تشک در سمت خود قرار دهید. وقتی می خوابید، اگر بر پشت می خوابید، برای التیام برخی از دردها بالشی زیر زانوها قرار دهید. اگر به پهلو می خوابید، نیز می توانید بالشی را بین زانوان قرار دهید.
8) دقایقی وقت استراحت بگیرید.
سر کار گاهی با گذاشتن سر روی میز استراحت کنید و به ماهیچه ی پشت گردن کشش دهید. وقتی می توانید بنشینید، نیایستید و وقتی می توانید دراز بکشید، ننشینید. در حد امکان استراحت کنید. حمام گرم با روغن های رایحه درمانی ایمن یا دوش با فشار آب برای بهبود روحیه و کمر درد فوق العاده است.
9) ورزش کنید
ورزش ملایم و منظم همه ی ماهیچه های شکل دهنده ی حالت بدن را تقویت می کند. این کار نه فقط در دوران بارداری که هنگام زایمان و پس از تولد نوزاد نیز به شما کمک می کند. پیش از اینکه بخواهید باردار شوید، ورزش را در برنامه ی خود بگنجانید و در دوران بارداری نیز آن را ادامه دهید. شنا یکی از ورزش های مفیدی است که پشت را تقویت می کند و اندام را متناسب نگه می دارد. بیست دقیقه در روز و سه بار در هفته به آن بپردازید. پیش از شروع هر برنامه ی ورزشی با پزشک مشورت کنید. در کلاس های بارداری حضور یابید تا تمرین های صحیح برای تقویت عضلات کمر را یاد بگیرید.
10) کایروپراکتیک
فیزیوتراپی، کایروپراکتیک و درمان به شیوه ی مالش استخوان و مفاصل نیز از انواع درمان های جایگزین هستند. به متخصص مجربی مراجعه کنید که سابقه ی کار با بانوان باردار را دارد. از مراقب پزشکی خود بخواهید تا شما را به شخص مجربی ارجاع دهد.

نکته ی مهم برای التیام کمردرد:
وقتی می توانید بنشینید نیایستید و وقتی می توانید دراز بکشید، ننشینید.

لوبیا بخورید
لوبیاها، اسفناج، سبزی های برگداری غلات کامل (سبوس دار) و گوشت قرمز بدون چربی سرشار از آهن هستند. در دوران بارداری حجم خون به میزان %50 افزایش می یابد و بدن برای تحمل آن به آهن نیاز دارد.
گاهی کمردرد هشداری برای عفونت مجرای ادرار است. اگر با خونریزی واژن، تب یا سوزش هنگام ادرار کردن همراه باشد، نیاز به توجه و پیگیری دارد. از سوی دیگر، این درد می تواند نشانه ی زایمان زودرس نیز باشد.

منبع: نی نی پلاس