اولین لحظات پس از زایمان نه فقط زمانی ویژه و زیبا برای برقراری پیوند با نوزادتان است، بلکه برای رشد فرزندتان نیز اهمیت حیاتی دارد. برخی از پژوهشگران معتقدند که آنچه در اولین ساعت اتفاق می افتد، بر آینده ی فرزندتان تاثیرگذار خواهد بود.
به گفته ی "میشل واتسون"، متخصص ریفلکسولوژی بارداری و زایمان، اولین ساعت پس از زایمان حیاتی است زیرا در این زمان نوزادان ۹ مرحله ی متمایز رشد را طی می کنند.
بنابراین، آنچه در اولین ساعت رخ می دهد، در زندگی آینده ی فرزندتان هم اثر منفی و هم مثبت دارد. به همین علت است که تماس پوست با پوست (که با نام مراقبت کانگرویی شناخته می شود) بلافاصله پس از زایمان و برای یک ساعت اول بسیار حیاتی و مهم است، صرف نظر از اینکه چه نوع زایمانی داشته اید.

سینه مادر بهترین است
بر اساس فواید اثبات شده ی این تماس، سازمان جهانی بهداشت توصیه کرده است که تمام نوزادان فورا پس از زایمان در تماس پوست با پوست مادر قرار گیرند. مطالعات بسیاری نشان می دهد که وقتی پس از زایمان مادر و فرزند در تماس پوست با پوست نزد یکدیگرند، نوزاد راضی تر و آرام تر است و دمای بدن، میزان طپش قلب و تنفس و نیز میزان قند خونش ثبات بیشتری دارد، در مقایسه با نوزادی که در چنین تماسی نبوده است.
این کار هم چنین به نوزاد اجازه می دهد تا باکتری های خوب بدن مادر را گردآوری کند که ظاهرا به سیستم ایمنی نوزاد کمک می کند. این مفهوم حسی نوزاد از مادر است، آوای آشنا و طپش قلب مادر، آهنگ تنفس اش و از همه مهم تر رایحه ای که او از مایع آمنیوتیک آن را خوب می شناسد، که به نوزاد اطمینان می دهد، در محیطی ایمن است. در نتیجه، آرام می شود و به تثبیت بیشتر وضعیت او کمک می کند.
این اوضاع برای شما نیز مفید است. بر اساس مطالعات، مادرانی که مستقیما پس از زایمان با فرزندشان تماس پوست با پوست داشته اند نیز از فواید آن نیز بهره برده اند. از همه مهم تر، این مادران در چند روز اول پس از زایمان کمتر دچار گرفتگی مجاری پستان و استرس شده اند.

افزایش شیردهی پستانی
شاید چشمگیرترین فایده ی تماس پوست با پوست توانایی ثابت شده ی آن برای افزایش موفقیت در شیردهی پستانی باشد.
طبق مطالعه ای در سال ۲۰۱۲، نوزادانی که تماس پوست با پوست داشته اند، به نسبت آنهایی که نداشته اند، به احتمال دو برابر بیشتر شیردهی پستانی کاملی داشته اند. این رخداد به سبب واکنش جسمی مادر به برقراری تماس پوستی با فرزندش است: این کار به رهایی هورمون تولید شیر پرولاکتین و هورمون اکسی توسین کمک می کند که بارهایی آنها، شیر بیشتر تولید می شود. این تماس پوستی چنان اهمیت دارد که اگر پس از زایمان نوزاد را از مادر جدا کنند، مادر برای شیردهی پستانی به چالش می افتد. در واقع، بدن مادر می گوید که چون بچه ای ندارم، علتی برای تولید شیر وجود ندارد. تماس پوستی کمک می کند تا مادر و فرزند در آرامش باشند و پستان به دهان گرفتن سهل تر می شود. این کار محرکی است که خود نوزاد نوک پستان مادر را بیابد و بدون کمک کسی شیر نوشیدن از پستان را شروع کند.

به سرعت تماس پوستی را شروع کنید
بهتر است که حداقل یک ساعت و بدون مداخله کسی با فرزندتان تماس پوست با پوست داشته باشید. آن یک ساعت باید از لحظه ی تولد بچه شروع شود و او روی سینه ی شما قرار گیرد. برخی از بررسی های معمول از جمله آزمون آپگار، روی سینه ی انجام می شود. وزن کشی، اندازه گیری، قطره ی چشم، واکسیناسیون، تزریق ویتامین کا، حمام کردن و لباس پوشاندن می تواند یک ساعت بعد یا دیرتر انجام شود. پس ابتدا باید فقط شیردهی پستانی نوزاد (حتی به طور مختصر) در دستور کار قرار دارد.
در اندک مواردی مادر نمی تواند مستقیما پس از زایمان فرزندش را در آغوش گیرد مثلا نوزاد محتاج احیای پیشرفته است یا مادر خونریزی شدید دارد و نیاز به مراقبت های فوری پزشکی است. اگر پیش از زایمان نگرانی پزشکی شناخته شده ای وجود داشته باشد یا اگر نوزاد بسیار نارس است، امکان دارد پس از زایمان فورا برای کمک های پزشکی از مادر جدا شود.
در نهایت، دور کردن نوزاد از مادر برای هر علتی جز عوارض پزشکی خطرناک، غیراخلاقی است و امکان دارد نتایج آسیب رسانی برای نوزاد داشته باشد و به این ترتیب، جدیدترین شواهد پزشکی نادیده گرفته می شود.
البته حقیقت این است که پس از زایمان سزارین نوزاد را از مادر دور می کنند ولی کار آن فقط زمانی مجاز است که مادر بیهوشی عمومی دارد و از نظر جسمی نمی تواند فرزندش را در آغوش گیرد. متخصصان سراسر جهان معتقدند که تماس پوست به پوست پس از سزارین همیشه روندی استاندارد نیست.
بر اساس مطالعه ای جدید از دکتر "ربکا دکر"، بزرگترین مانع برای تماس پوست با پوست پس از سزارین، فضای کلینیکی اتاق عمل است. بنابراین گزارش، معمول ترین علت پزشکی که پزشکان جدایی نوزاد سزارینی از مادرش را توصیه می کنند، خطر سرمازدگی است، زیرا ممکن است در اثر خنک نگه داشتن اتاق عمل، دمای بدن مادر کمتر از معمول باشد. ولی به گفته ی دکتر دکر، نوزادانی که پس از سزارین برای سی تا پنجاه دقیقه در تماس پوستی مراقبت می شوند، در خطر سرمازدگی نیستند. او معتقد است که پژوهشی را نیافته که چرا بچه های سزارینی نباید در تماس پوست با پوست مادرشان باشند و فقط چند مطالعه آن را ثابت کرده اند.

پدر نیز گزینه ی بعدی است
اگر به هر علتی نمی توانید نوزاد را در آغوش بگیرید، سینه ی پدر بهترین گزینه ی بعدی است. او نیز تاثیر زیادی بر سلامت و بهزیستی نوزاد دارد. به گفته ی دکتر دکر، بر اساس مطالعات، نوزادان در تماس پوستی با پدرانشان آرام تر می شوند و زودتر به خواب می روند، در مقایسه با نوزادانی که روی گهواره گذاشته شده اند. در این دوره ی حساس پدران می توانند آرامش بخشی پیش از تغذیه از شیر مادر را برای نوزاد فراهم آورند و اگر جدایی نوزاد از مادر ضروری باشد، پدر باید به عنوان مراقب اولیه قلمداد شود.
دو سناریویی که باید مشخصا در نقشه ی زایمان خود روشن کنید، این است که اگر شما نمی توانید، پدر تماس پوست با پوست با فرزندش داشته باشد یا اگر زایمان سزارین داشتید، بچه برای برقراری تماس پوستی روی سینه ی شما قرار گیرد. ولی می دانیم که اغلب برنامه ها بر اساس نقشه پیش نمی رود. روش دیگری که تضمین می کند آرزوهایتان برآورده شود، این است که همراه زایمان متخصصی داشته باشید. شوهرتان نیز می تواند با قدرت در آنجا حضور داشته باشد تا از آرزوهای زایمان مادر پشتیبانی کند.

از مراقبت کانگرویی بهره برید
پس از رفتن به خانه، تماس پوست با پوست را ادامه دهید. به گفته ی "اریکا نصر"، مشاور شیردهی، نوزاد انسان هفته ها پس از زایمان با تماس پوست با پوست به رشد خود ادامه می دهد. برای مادرانی که چنین برنامه ای برای زایمان نداشته اند، این تماس التیام بخش است. ادامه ی این تماس در منزل تنظیم تنفس و ثبات دمای بدن، طپش قلب و قند خون و نوزادی آرام تر را به شما هدیه می کند. تماس پوستی هم چنین تضمین می کند که تولید شیرتان برای نیازهای نوزاد کافی باقی بماند. به علاوه، این کار به رها شدن "هورمون عشق" اوکسیتوسین کمک می کند که در رفع افسردگی پس از زایمان موثر است و برای مادر و نوزاد خواب بهتری به ارمغان می آورد.

منبع: نی نی پلاس