به یاد می آورم که چه اتفاقی باعث شد تا آزمایش بارداری دهم و از آمدن فرزند سومم خبردار شوم. شبی در حال تماشای تلویزیون بودم که بدون دلیل و با دیدن استراحتگاهی ساحلی ناگهان به گریه افتادم. به شوهرم گفتم می خواهم از بی بی چک استفاده کنم، او هم که اصلا فكر باردار شدن من را نمی کرد جواب مثبت داد.
در واقع، این خانواده نوزاد پنج ماهه ای داشتند و نوزاد توسط مادرش شیرهی می شد. او از زمان تولد فرزندش، عادت ماهانه نشده بود. بنابراین احتمال بارداری را نمی داد. او می گوید: مطمئن بودم که ترکیب سی و هفت سالگی من و شیردهی پستانی کامل فرزندم برای باردار نشدن کافی خواهد بود. حالا مشخص شده که اشتباه می کردم. وقتی او دو خط سرخ را روی بیبی چک دیدم، کاملا آشفته بودم.
این داستان خیلی هاست. این روزها، بارداری های بدون نقشه، مخصوص مادران جوان با درآمد پایین نیست این بارداری ها برای هر طبقه ی اجتماعی، نژاد و سنی اتفاق می افتد. در امریکا، ۲۷٪ از بانوان سی تا چهل ساله، تنها با گذشت هجده ماه از زایمان قبلی خود، صاحب فرزند دیگری می شوند.
زایمان بچه های پشت سر هم نتایجی ورای خستگی مفرط دارد: طبق پژوهش ها باردار شدن طی هجده ماه پس از زایمان قبلی، شما و فرزند آینده تان را با خطرات جدی سلامتی روبه رو خواهد کرد. مادری که با فاصله ی کم دوباره باردار شود، به احتمال زیاد در دوران بارداری دچار کم خونی و پره اکلامپسی خواهد شد و فرزندش با وزن کم هنگام تولد به دنیا می آید. به گفته دکتر "کیت ادلمان"، متخصص زنان و زایمان، عموما هجده ماه طول می کشد تا بدن هر آنچه را که برای بارداری بعدی نیاز دارد، بازسازی کند.
برای بانوانی که سزارین داشته اند، توصیه می شود هجده ماه برای بارداری بعدی فاصله ایجاد کنند. به گفته ی دکتر "استفانی تیل"، متخصص زنان و زایمان، پیش از اینکه رحم دوباره برای پرورش بچه ای دیگر بزرگ شود، باید بریدگی آن التيام یابد. البته پاره شدن رحم در کمتر از یک درصد تمام بارداری ها رخ می دهد، و این آسیب زندگی بچه را به خطر می اندازد.
چرا این اتفاق می افتد؟
پس چگونه است که بسیاری از بانوان، به ویژه آنانی که با دقت تولد فرزند اول خود را برنامه ریزی می کنند، دوباره به شکل غیرمنتظره ای خود را حامله می بینند؟ یکی از علل اصلی این است که اکثر نومادران از نظر جنسی فعال هستند. بر اساس مطالعه ای از سال ۲۰۱۳، ۴۱٪ مادران در شش هفته و ۷۸٪ در دوازده هفته ی پس از تولد فرزندشان آمیزش جنسی داشته اند. بسیاری از آنان هیچ جلوگیری نکرده اند؛ چون فکر نمی کنند به این سرعت باردار شوند. آنها با پزشک نیز مشورتی نداشته اند.
برخی دیگر از ضدبارداری استفاده می کنند، اما نه به درستی. قرص های فقط پروژسترون اغلب برای مادرانی تجویز می شود که شیردهی پستانی می کنند، برای موثر بودن باید هر روز طی دوره ی زمانی سه ساعته مصرف شود کاری که با وجود نوزادی در خانه، انجام دادن آن غیرممکن است به گفته ی دکتر تیل، اولین دو سال پس از زایمان برای مادران سرگردان کننده است. زیرا وظایف جدید مادر بودن تمام وقت آنها را مشغول می سازد. البته فقط مادران نیستند که مصرف ضدبارداری را از یاد می برند. حتی گاهی وقتی این قرص ها به درستی استفاده شوند، آن چنان موثر نیستند.
بانوانی که در گذشته برای لقاح جنین مشکل داشتند، بیشتر در خطر بارداری بدون نقشه قرار دارند. بر اساس مطالعه ی در سال ۲۰۱۳، ۶۱٪ از بارداری های بعدی افرادی که قبلا از باروری یاری شده استفاده کرده بودند، بدون نقشه بوده است.
به گفته ی دکتر ادلمان، چون این زوج ها در گذشته برای باردار شدن تلاش بسیاری کرده اند، اکنون فکر نمی کنند که ممکن است به راحتی باردار شوند. وقتی این زوج ها باردار می شوند، مثل این است که آنها سیستم بدن خود را بازسازی (بهینه سازی) می کنند و این بار لقاح جنین با سهولت بیشتری اتفاق می افتد.
از نظر علمی، شیردهی پستانی در جلوگیری از بارداری موثر نیست.
بسیاری معتقدند که شیردهی به نوزاد از بارداری جلوگیری می کند. ولی این عقیده چندان واقعیت ندارد. وقتی ماراتن زایمان و تولد فرزندتان را سپری کردید، بدنتان باید دوباره به بازسازی بپردازد. اگر شیردهی نکنید، بدنتان به سرعت متوجه می شود که از تغذیه ی بچه رهایی یافته است و برای آفرینش انسانی دیگر شروع به استفاده از منابع خود می کند. به شكل تعجب برانگیزی، مادری که شیردهی نمی کند، طی چهار هفته پس از زایمان قبلی می تواند باردار شود. برای مادرانی که شیردهی پستانی می کنند، وضعیت بیشتر پیچیده است. شیردهی مانع فعالیت هورمون هایی می شود که تخمک ها را رها می کنند. طبق پژوهش ها، خانمی که فرزندش را کاملا شیردهی پستانی می کند یعنی با شیر خشک یا غذا سفت تغذیه اش را تکمیل نمی کند و از هنگام زایمان عادت ماهانه نشده، در شش ماه اول زندگی فرزندش فقط ۲٪ احتمال حامله شدن دارد. استفاده از کاندوم نیز احتمال حاملگی کمتر از ۲٪ نخواهد بود.
این متخصص می گوید: اما مشکل اینجاست که وقتی مادر دوباره عادت ماهانه شود یا غذای تکمیلی فرزندش را شروع کند یا اجازه دهد که فرزندش بدون نوشیدن شیر هشت ساعت در شب بخوابد، شیردهی پستانی دیگر روش جلوگیری مطمئنی نیست. به یاد داشته باشید، حتی پیش از شروع عادت ماهانه نیز می توانید تخمک گذاری کنید.
دلایل داشتن برنامه ریزی
جز خطر کم خونی، وزن کم نوزاد هنگام تولد و نرساندن مواد مغذی ضروری به فرزندتان که از جمله عوارض این بارداری هاست. به گفته ی دکتر "آپارنا سریدهار"، متخصص زنان و زایمان، بارداری مواد مغذی مهمی مثل فولات را از بین می برد و وقتی زمان کافی بین بارداری ها نباشد، بدن نمی تواند دوباره به اندازه ی کافی آن را ذخیره کند. طبق مطالعه ای از سوی مرکز پژوهشی دانشگاه کلمبیا، نوزادان به دنیا آمده از مادرانی که طی یازده ماه از زایمان قبلی خود باردار شدند، به احتمال نزدیک به دو برابر بیشتر دچار اوتیسم خواهند شد.
اما برخی بانوان داشتن فرزندانی نزدیک به یکدیگر خواسته یا ناخواسته را بسیار دوست دارند. خانمی که چهار فرزندش دو به دو در فاصله ی یک سال از هم متولد شدند، می گوید: فرزندان من به سرعت به هم نزدیک شدند و پیوند خاصی با نزدیک ترین برادر با خواهر خود به وجود آوردند. اما برای به حداقل رساندن خطرات بالقوه ی سلامتی، بهتر است پیش از لقاح جنین بعدی خود کمی صبر کنید. برای تبدیل رویاهایتان به واقعیت با پزشک مشورت کنید.
جلوگیری پس از زایمان
روش جلوگیری یکسانی وجود ندارد که برای همه ی مادران کارایی داشته باشد به همین دلیل، فهرست کوتاهی درباره ی گزینه های ایمن بعد از زایمان و هنگام شیردهی را در زیر می خوانید.
1. کاندوم و دیافراگم/ هشدار: تاثیر کمتری از دیگر روش ها دارند. طی یک سال استفاده، ۱۲٪ از بانوان استفاده کننده ی دیافراگم، ۲۱٪ از بانوان استفاده کننده ی کاندوم های زنانه و ۱۸٪ از بانوانی که شوهرشان از کاندوم استفاده می کنند، باردار می شوند. اگر پیش از بارداری از دیافراگم استفاده می کردید، شش هفته پس از زایمان باید دوباره اندازه گیری شوید، زیرا احتمالا شکل و اندازه ی دهانه ی رحم پس از زایمان تغییر می یابد.
2. ابزار داخل رحم (آی یودی)/ ابزار مسی و هورمونی، هر دو آی یودی های ایمنی برای نومادران هستند. روش هورمونی بیشتر معمول است. پژوهش های جدید نشان داده است که بلافاصله پس از زایمان می توان آن را در فضای رحم قرار داد. به گفته ی دکتر "کیث ادلمان"، برخی از آی یودی های جدیدتر حتی در زمان سزارین می تواند در رحم جاگذاری شود، و پس از چند سال می توان آن را خارج کرد.
3. قرص های فقط پروژستوژن (قرص های کوچک)/ عموما این قرص ها کارساز است فقط باید آنها را روزانه در دوره ی زمانی سه ساعته استفاده کرد. البته تاثیر این قرص ها به اندازه ی قرص های معمولی نیست. این قرص ها مانع تولید شیر می شوند، بنابراین اگر قصد استفاده از آنها را دارید تا زمانی که جریان و برنامه ی شیردهی پستانی تثبیت شود، صبر کنید معمولا بین دو تا شش هفته پس از زایمان
4. کپسول های قابل کاشت/ کاشت کپسولی به اندازه ی چوب کبریت که با هورمون پروژستوژن پر شده است درصد موفقیت بالاتری دارد. دکتر با جراحی کوچکی این ضدبارداری را بالای بازو قرار می دهد. این روش کاملا ایمن است و هر زمان پس از زایمان می توان از آن استفاده کرد. وقتی هم که می خواهید دوباره باردار شوید، به سادگی می توانید آن را خارج کنید.
5. تزریق/ این تزریقات ساده و سریع هستند و اثرشان تا دوازده هفته ادامه می یابد. این ها گزینه ی فوق العاده ای برای استفاده ی موقتی یا ضدبارداری طولانی پس از زایمان هستند.
6. جراحی سترون سازی/ اگر ۱۰۰٪ مطمئن هستید که دیگر بچه نمی خواهید، جراحی سترون سازی بلافاصله پس از زایمان نیز می تواند انجام شود. این عمل مثل وازکتومی برای شوهرتان بسیار موثر است.
منبع: نی نی پلاس
نظرت چیه؟