همه مادران عاشق بدنیا آوردن نوزادی سالم با وزنی مناسب هستند. اما محدوده وزن مناسب چقدر است؟ خانم برجی ایرلند متخصص مامایی درباره وزن صحیح نوزادان هنگام تولد، مطالبی را تشریح می کنند تا از معایب خروج از محدوده مجاز (بیشتر یا کمتر) اطلاعات کاملی داشته باشید و در تلاش برای بارداری سالم مصمم تر شوید.
وزن مناسب برای نوزادی که دوره کامل جنینی را طی کرده است، بین 2/3 کیلوگرم تا 4/3 کیلوگرم می باشد، اما محدود قابل قبول وزن تولد بین 5/2 تا 4 کیلوگرم است.
در هفته 36 بارداری، وزن متوسط جنین در حدود 4/2 کیلوگرم است، یعنی اگر جنین در هفته های آخر بارداری حدود 200 گرم (یا کمی بیشتر) افزایش وزن داشته باشد، حداقل وزن او هنگام تولد حدود 3 کیلوگرم خواهد بود.
در واقع استفاده از سونوگرافی برای تخمین اندازه و وزن جنین، فقط در سه ماهه دوم بارداری امکان پذیر است. طی هفته 28، میانگین وزن نوزاد حدود یک کیلو و 670 گرم است.
قبل از پیدایش تکنولوژی امروزی، پزشکان تنها با استفاده از تجربیاتشان (از طریق لمس شکم خانم های باردار) به شناسایی و تخمین وضعیت، جثه و وزن جنین می پرداختند.
امروزه نیز آگاهی از وزن جنین (قبل از تولد) به مهارت و تجربه پزشک بستگی دارد. البته مهارت و تجربه پزشک، زمانی می تواند به پیش بینی واقع بینانه ای نزدیک شود که مادر طی دوران بارداری افزایش وزن بسیار زیادی نداشته باشد یا از قبل سنگین وزن نباشد، زیرا اضافه وزن می تواند، سنجش وزن را با مشکل مواجه کند.
وزن نوزادتان به عوامل ارثی، وضعیت تندرستی و شرایط مرتبط با بارداری شما بستگی دارد. برای مثال، خانم بارداری که به علت ابتلا به دیابت بارداری، زایمان القایی شده است، نوزادی سنگین تر خواهد داشت (و نه ضرورتا سالم تر). زایمان اورژانسی به علت بالا بودن فشار خون نیز می تواند به معنای نوزادی کوچک باشد.

البته شما نیز می توانید در دوران بارداری کارهایی انجام دهید تا وزن جنینتان را کنترل کنید
- چیزهایی که می خورید، بسیار مهم هستند: واقعا هوشیارانه است تا بخاطر داشته باشیم که از ماه ششم بارداری، مغز جنین تان به میزان چشمگیری در حال رشد است و شما به مقدار زیادی پروتئین در رژیم غذایی خود نیاز دارید.
- غذاهای بدون کالری را کنار بگذارید، متاسفانه این به معنای حذف خوراکی های محبوبی مثل کیک شکلاتی، غذاهای آماده و سرخ شده است.
- سیگار نکشید. پژوهش ها نشان داده است که بانوان سیگاری نوزادانی کوچک تر بدنیا می آورند.
- زیاد هم بر روی موعد زایمان، جثه و وزن تخمینی نوزادتان اتکا نکنید. زیرا گاهی اوقات ممکن است زایمان القائی یا بدنیا آوردن زودهنگام (خیلی زود) نوزاد، سلامت او را شدیدا به مخاطره بیاندازد.
زمانی که شرایط به گونه ای باشد که کمک به مادر ضروری باشد، طبیعت دست به کار شده و به کمک می آید. برای مثال، خانم های بارداری که به بیمار قلبی مبتلا هستند، غالبا نوزادشان را زودتر بدنیا می آورد، همین مسئله باعث می شود تا نوزادی کوچکتر را بدنیا آورند. به همین علت گاهی اوقات برای مادران بسیار جوان یا با جثه کوچک نیز این اتفاق رخ می دهد.
هم چنین آگاهی از این مسئله، خصوصا زمانی که مادر جنین سنگینی را حمل می کند، بسیار مهم است تا مادر بتواند قبل از شروع مراحل زایمان، خود را برای سزارین انتخابی نیز آماده کند. پاسخ به این پرسش که آیا مادران باید خطر بدنیا آوردن نوزادی با وزن بیش از 5/4 کیلوگرم را از طریق زایمان واژنی بپذیرند بسیار اهمیت دارد. زیرا در صورت گیر افتادن نوزاد هنگام تولد، علاوه بر اینکه مادر زایمانی طولانی تر و مشکل تری خواهد داشت، ممکن است، نوزاد با کمبود اکسیژن روبرو شده و به ناتوانی های روانی و فیزیکی او منجر شود. البته جثه بانوان باردار، ضرورتا نشانگر جثه نوزاد آنها نیست. بعضی از مادرانی که طی بارداری به نظر جثه ای بسیار کوچک دارند، ممکن است، نوزادی با وزن مناسب بدنیا آورند، در حالی که دیگرانی که به نظر دوقلو باردار هستند، نوزادی با جثه ای بسیار کوچک زایمان کنند. در هر صورت تا زمانی که پزشک از وزن جنین راضی است، زیاد به وزن و زمان تولد نوزاد فکر نکنید. بخاطر داشته باشید که اندازه جنین و استخوان لگن شما مناسب یکدیگر هستند (در ۹۷ درصد از موارد) و زمانی که موعد زایمان فرا رسد، مطمئنا به راحتی آنرا انجام می دهید.

در صورتی که جنین کم وزن باشد
دکتر "ترودی اسمیت" از بیمارستان چارلتون ماکسیک ژوهانسبورگ می گوید: جنین های کم وزن یا کوچک تر از زمان بارداری شان به سه دسته تقسیم می شوند.
- اولین دسته؛ جنین هایی هستند که در تمام طول بارداری کوچک بوده اند که ممکن است به دلیل جثه کوچک والدین شان باشد. البته این وضعیت تهدیدی برای تندرستی جنین نبوده و نیازی نیست که والدین نگران باشند. زمانی جای نگرانی وجود دارد که جنین رشدی طبیعی دارد و بطور ناگهانی زیر درصد رشدی قرار می گیرد یا آنچنان که باید رشد نمی کند. در این صورت ممکن است، علت نهفته پزشکی ای وجود داشته و نیاز به تحقیقات بیشتری باشد.
- دومین دسته؛ اشتباه در تخمین زمان لقاح جنین. گاهی ممکن است دیگران به شما بگویند که به نظر جنین تان کوچک است و رشد مناسبی ندارد، این گفته تا زمانی که پزشکتان از رشد و جثه جنینتان راضی است، نباید باعث نگرانی شما شود. دکتر اسمیت می گوید: اشتباه در تخمین زمان لقاح جنین به آسانی صورت می گیرد و ممکن است، موعد زایمان شما بعد از زمان مشخص شده باشد.
در صورتی که پزشک در هنگام ملاقات با شما نگران کوچک بودن جنین تان در آن مرحله از بارداری باشد، ممکن است، از شما بخواهد تا برای پیگیری مسئله دو هفته بعد به ملاقات او آمده و تا آن زمان وضعیت جنین کاملا بررسی شده و زمان دقیق تخمک گذاری شما مشخص گردد.
امروزه در بسیاری از نقاط جهان واحدهای مخصوصی برای ارزیابی جنین های کوچک (در زمان بارداری شان) وجود دارد که در صورت ادامه کوچک بودن جثه یا در خطر بودن جنین، بارداران را برای تشخیص تخصصی به آن مراکز می فرستند. در صورتی که پزشکتان نگران است، احتمالا به مرکزی تخصصی فرستاده می شوید و زمانی که سلامت و زندگی جنین در خطر است، احتمالا چاره دیگری بجز زایمان زودهنگام از طریق سزارین وجود نخواهد داشت.
- سومین دسته؛ جنین هایی هستند که به علت عفونت هایی مثل توکسوپلاسما toxoplasma سرخجه cytomegalovirus، rubella و ویروس هایی مانند هرپیس، جثه کوچکی دارند.
عفونت های خطرناک دیگر شامل هپاتیت A، هپاتیت B ، parvovirus B19، بیماری ایدز، سفلیس و مالاریا می باشند. زمانی که مادر باردار فشار خون بالا یا پره اکلامپسی دارد، ممکن است، جریان انتقال خون به جفت به خطر افتاده و جنین اکسیژن و مواد غذایی کافی دریافت نکند. اگر پزشک نگران این موضوع باشد ممکن است برای بهبود جریان خون به جفت یک دوز کم روزانه آسپیرین تجویز شود. در صورتی که وضعیت خطرناک شود، احتمالا پزشک انتخاب دیگری بجز زایمان زودهنگام نوزاد ندارد.

چه کاری می توانید برای جنین تان انجام دهید؟
خطر عفوت های دوران بارداری را می توانید قبل از لقاح جنین با تزریق واکسن سرخجه به حداقل برسانید. ممکن است مدفوع گربه، میوه و سبزی های نشسته یا کار کردن بدون دستکش در باغچه شما را با خطر عفونت هایی از طریق خاک روبرو کند. در صورتی که در نزدیکی محل س************ت شما امکان انتقال عفونت ها وجود دارد، بهتر است برای بالا بردن سطح ایمنی خود دست بکار شوید و درباره رفت آمد به مکان های عمومی خصوصا در سه ماهه ی اول بارداریتان مراقب باشید. به سبک زندگی و وضعیت سلامت خود نگاهی صادقانه بیاندازید. نوشیدن الکل، کشیدن سیگار و استفاده از داروهای بدون نسخه (مگر تجویز شده باشد) می تواند برای جنین شما مضر باشند. در دوران بارداری رژیم غذایی شما بسیار اهمیت دارد، همیشه به سلامت مواد خوراکی خود توجه کنید.
دکتر اسمیت درباره اهمیت ملاقات با پزشک در این دوران تاکید می کند. از دست دادن وقت ملاقات با نرفتن به دیدن پزشک به معنای آن است که ممکن است مشکلات نهفته ای که امکان تشخیص و درمان زودهنگام آن وجود دارد، بدون تشخیص از نظر پنهان مانده و زندگی شما و جنینتان را با خطر روبرو کند. خوشبختانه، اکثر جنین ها کوچک جثه (برای زمان بارداری شان)، بعد از تولد سریعا و به خوبی بهبود می یابند. پژوهش جدیدی به نام فرضیه "باركر"، چاق کردن این نوزادان را منع می کند، زیرا چاق کردن این نوزادان نشان داده است که آنها در زندگی آینده ی خود با خطر چاقی و دیابت نوع دو مواجه می شوند. بخاطر داشته باشید بعد از تولد نوزاد، تغذیه با شیر مادر بهترین روش برای تندرست نگه داشتن آنان است.

منبع: نی نی پلاس