نشانه های زایمان زودرس چیست؟
زایمانی که پیش از هفته ی سی و هفتم بارداری شروع شود، زایمان زودرس خوانده می شود. نه ماه بارداری یک عمر به حساب می آید، اما آرزوی به پایان رسیدن این دوره ی طولانی به این معنا نیست که می خواهید زودتر وارد مراحل زایمان شوید یا بچه ای زودرس را متولد کنید.
به گفته ی دکتر "ترودی اسمیت"، متخصص زنان و زایمان، در کلاس های بارداری روش های مراقبت از خود و شناخت نشانه های زایمان زودهنگام توضیح داده می شود تا مادران عزیز به موقع کمک های لازم را بگیرند. دکتر اسمیت می گوید: گرچه همیشه نمی توانیم علت زایمان زودهنگام را شناسایی کنیم، اما می دانیم که کدام مادران در خطرند. برای پیشگیری یا به حداقل رساندن پیچیدگی های دوران بارداری باید بانوان باردار به دقت زیر نظر باشند. یکی از بزرگترین مشکلات زایمان زودهنگام این است که شش جنین برای رشد کامل زمان کافی در اختیار ندارد. گاهی زایمان خود به خودی برای به حداقل رساندن پیچیدگی ها و بالغ شدن شش های جنین متوقف یا کنترل می شود. اما وقتی زندگی مادر در خطر است، چون راهی برای متوقف ساختن خونریزی واژن یا کنترل فشار خون بالای القایی بارداری وجود ندارد، گزینه ای جز زایمان نوزاد وجود ندارد.
- علت
زایمان زودهنگام می تواند به علت بروز پیچیدگی هایی برای جنین، رحم، هورمون های دیگر شرایط باشد. مثلا بچه ای بزرگ (به علت مسائل ژنتیکی یا دیابت های بارداری) باعث کشش بیش از حد رحم می شود، همان طور که بارداری چندقلویی یا مایع آمنیوتیک بیش از حد همین مشکل را به وجود خواهد آورد. امکان دارد دهانه ی رحم ضعیف باشد و نتواند جنین را پس از شش ماهگی "حفظ" کند. عفونت ها، ترشح مایع آمنیوتیک و خونریزی واژن، همگی با زایمان زودرس مرتبط هستند. به گفته ی دکتر اسمیت، شاید بانوان مبتلا به فشار خون بالای القایی بارداری نیز به زایمان زودهنگام محتاج باشند.
- آیا می توان از آن پیشگیری کرد؟
برای به حداقل رساندن خطرات چه کاری می توان انجام داد؟ دکتر اسمیت می گوید: مادران در دوران بارداری باید به طور منظم به پزشک یا درمانگاه مراجعه کنند و هر مورد غیر معمول را به او گزارش دهند. نشانه های زایمان زودرس شامل انقباض های منظم به همراه گرفتگی پایین شکم (مثل درد عادت ماهانه) یا کمر درد دائم است. بانوان اغلب به طور غریزی احساس می کنند که اشکالی در کار است، خصوصا اگر اسهال و ترشحات واژنی با لکه ی صورتی یا آغشته به خون وجود داشته باشد. بعد از معاینه ی مادر، ممکن است در بیمارستان بستری شود. در این حال، برای متوقف کردن یا به تاخیر انداختن زایمان، به مادر تزریقی می کنند تا به بلوغ شش های بچه کمک شود. اگر زایمان متوقف شد، ممکن است مادر را ترخیص کنند، اما در منزل باید استراحت کند و هر تغییر یا نشانه ای از زایمان را گزارش دهد.
وقتی دهانه ی رحم شروع به باز شدن می کند و کیسه ی آب پاره می شود، زایمان ناگزیر است. در این زمان به متخصص کودکان و بخش مراقبت های ویژه بیمارستان هشدار داده می شود تا برای تولد نوزاد آماده باشند.
- نشانه های زایمان زودرس
زایمان زودهنگام را نباید با انقباض های براکستون هیکز اشتباه گرفت. انقباض های غیر منظم، بیدرد و تمرینی در سراسر بارداری وجود دارند که می آیند و می روند. ولی انقباض های زایمان زودهنگام واقعی، مداومند. چون خبر کردن پزشک ماما يا شتابان رفتن به بیمارستان همیشه عملی نیست (و تنش زاست)، سعی کنید تا حداقل برای یک ساعت انقباض ها را زیر نظر داشته باشید یا قبل از هراسان شدن، به حمامی آرام بخش بروید. اگر پس از یک ساعت حالتان بدتر شد، به مراقبت پزشکی خود خبر دهید. اگر با استراحت نشانه ها ناپدید شدند، زنگ خطری دروغین بوده است.

آیا وارد مراحل زایمان شده ام؟
تجربه ی انقباض های براکستون هیکز و اینکه ندانید آیا آنها نشانه ی زایمان زودهنگام هستند یا خیر، شما را عصبی می کند. انقباض های براکستون هیکز در شدت متفاوتند، روی شکم احساس می شوند و نامنظمند. معمولا با پیاده روی یا رفتن به حمام گرم بهبود می یابند. علامت مشخصی که نشان می دهد آنها نشانه ی زایمان واقعی نیستند، این است که ترشح واژنی وجود ندارد و کیسه ی مایع آمنیوتیک پاره نشده است.
اگر دچار انقباض هایی هستید که به طرز مشهودی طولانی تر، منظم تر، و دردناک ترند و طول مدت و شدت آنان افزایش می یابد، ممکن است زایمان واقعی شروع شده باشد. درد ناخوشایند پایین پشت، گرفتگی هایی مانند عادت ماهانه و فشار بر لگن نیز نشانه های زایمان زودهنگام هستند.

بانوان در خطر
اگر نشانه های بارداری خانمی با طیف "در خطر" منطبق باشد، به او توصیه می شود که بیشتر احتیاط کند، مثلا آمیزش جنسی را به حداقل رساند، وظایف کاری را به طور موقتی کاهش دهد تا روزهای استراحت بیشتری داشته باشد و به طور منظم نزد پزشک برود.

حقیقت: فشار خون بالای القایی بارداری در اولین حاملگی خانم ها معمول تر است.

منبع: نی نی پلاس