از دست رفتن زودهنگام بارداری چنان معمول است که بسیاری از متخصصان زنان و زایمان این سقط جنین ها را بخشی عادی از فرآیند تولید مثل می شمارند. البته پذیرفتن از دست دادن بچه به این سادگی ها نیست.
چند ماه پس از تولد فرزند اولم، می خواستم هر چه زودتر دوباره باردار شوم. دوست داشتم که فرزندانم از نظر سنی به هم نزدیک باشند. وقتی پسرم سیزده ماهه بود، امیدم برآورده شد و متوجه شدم که باردارم. اما حتی پیش از اینکه بتوانم این خبر را به شوهرم بدهم که خارج از کشور بود، دچار سقط جنین شدم. فقط پنج هفته باردار بودم.
حقیقت این است که اگر سعی در لقاح جنین نداشتیم، شاید متوجه دیر شدن عادت ماهانه ام نمی شدم. ولی از دست دادن فرزند برایم بسیار دردناک بود. به گفته ی پزشکم، حدود ۱۵٪ از تمام بارداری های تایید شده و بیش از نیمی از تمام بارداری ها در سه ماهه ی اول به سقط جنین منتهی می شود. این موضوع اندکی آرامم کرد. پزشک توضیح داد که سقط جنین من به این علت نبود که کاری را انجام داده ام یا نداده ام، بلکه این مشکل فقط یکی از موارد معمول فرآیند تولید مثل است.
اگر سقط جنین داشته اید، احتمالا می خواهید از علل آن آگاه شوید تا در صورت بارداری مجدد، از آن پیشگیری کنید. به گفته ی دکتر "هنری لرنر"، پروفسور زنان و زایمان، از آنجا که یک بار باردار شده اید، به احتمال ۸۰٪ بارداری دوم شما نیز به زایمان نوزاد سالمی منتهی خواهد شد و پس از آن بچه های سالم دیگری را نیز متولد خواهید کرد. باید بپذیرید که شاید هرگز ندانید چرا سقط جنین اتفاق افتاده است. اکثرا سقط جنین ها اتفاقی هستند و نمی توانیم مسبب آنرا تشخیص دهیم. شاید بانوانی که دو یا سه سقط جنین داشته اند (آن را سقط جنین مکرر می خوانند)، متوجه شوند که وجود عارضه ای باعث ختم خود به خودی بارداری شده است. حتی در سقط جنین های مکرر نیز نیمی از اوقات علت مشخص وجود ندارد.
من نیز مانند اکثر خانم هایی که بارداری خود را از دست داده اند، هرگز نخواهم دانست که چرا دچار سقط جنین شدم، اما حدود دو ماه بعد دوباره باردار شدم. بچه ی دوم من دو هفته پس از تولد دو سالگی برادرش متولد شد. به این ترتیب، آنها از نظر سنی به اندازه ی کافی نزدیک به یکدیگرند. در ادامه نگاهی به معمول ترین علل سقط جنین یکباره یا چندباره می اندازیم.

علت سقط جنین
اختلالات کروموزومی

- چرا به سقط جنین می انجامد؟
به گفته ی دکتر "برایان کووان"، متخصص زنان و زایمان، ناسازگاری یا عدم تطابق کروموزوم ها مسبب حداقل ۶۰٪ از سقط جنین هاست. کروموزوم ها ساختارهای ظریفی در هر سلول هستند که ژن های ما را حمل می کنند؛ هر یک از ما ۲۳ جفت از آنها را داریم، یک دسته از مادر و دسته ای از پدر. گاهی هنگام ملاقات تخمک و اسپرم، یکی یا تعدادی از آنها با اختلال همراه هستند و در نتیجه، کروموزوم ها نمی توانند به درستی هم راستا شوند. در این موارد، رویان دچار اختلالات کروموزومی می شود و معمولا بارداری به سقط جنین می انجامد. زوج هایی که دو یا چند سقط جنین مکرر داشته اند، از طریق آزمایش های پزشکی متوجه می شوند که دچار اختلالاتی کروموزومی هستند که مانع ادامه ی بارداری آنان می شود.
- چه می توان کرد؟
اگر یک سقط جنین داشته اید، صبور باشید. زیرا احتمالات به نفع شماست که دوباره باردار شوید و فرزند سالمی به دنیا آورید. اما اگر دو بار سقط جنین داشته اید، نگه داشتن بافت دفع شده از خود را در نظر داشته باشید (در صورت امکان، آن را در محلول استریل نمکین کنتاکت لنز حفظ کنید) و آن را نزد پزشک ببرید تا برای آزمایش های کروموزومی به آزمایشگاه فرستاده شود. به گفته ی دکتر "جوناتان شیر"، اگر از نظر کروموزومی مشکلی وجود نداشته باشد، می توان به مسائل دیگر پرداخت و درمان را آغاز کرد.

علت سقط جنین
اختلالات رحم و دهانه ی رحم ناتوان

- چرا به سقط جنین می انجامد؟
اگر رحمی به طور غیر معمول شکل گرفته یا تقسیم شده است، از آنجا که رویان یا نمی تواند جایگزین شود یا وقتی جایگزین می شود، نمی تواند نیازهای تغذیه ای خود را برای زنده ماندن برآورده کند، سقط جنین رخ می دهد. به گفته ی دکتر کووان، اختلالات رحم مسبب حدود ۱۰٪ از سقط جنین هاست. دهانه رحم ناتوان یا ضعیف شده، مشکل دیگری است که به سقط جنین منتهی می شود، زیرا نزدیک به انتهای سه ماهه ی اول جنین به اندازه ی کافی بزرگ شده است که به دهانه ی رحم فشار بیاورد. اگر دهانه ی رحم ضعیف شده باشد، این دریچه نمی تواند جنین را نگه دارد.
- چه می توان کرد؟
گاه پزشک تا زمانی که دچار سقط جنین مکرر شوید یا تا زمانی که بارداری به خوبی پیشرفت کرده باشد، متوجه نمی شود. به گفته ی دکتر کووان، خوشبختانه پرده ی رحم با جراحی تصحیح می شود. به علاوه، اگر دهانه ی رحم ناتوان دارید، پزشک برای بسته نگه داشتن آن، به دهانه ی رحم بخیه می زند. البته ممکن است مجبور شوید بخشی از بارداری خود را در بستر استراحت کنید یا در بیمارستان بستری شوید.

علت سقط جنین
اختلالات سیستم ایمنی

- چرا به سقط جنین می انجامد؟
به گفته ی دکتر شیر، وقتی در نظر می گیرید که بدن بانوان اسپرم را به عنوان شیئی خارجی می شناسد، وقوع بارداری شگفت آور به نظر می رسد. اما تخمک بارور شده پیامی به مادر می فرستد که می گوید: "مرا به عنوان یک تهدید شناسایی نکن"، و به این ترتیب، بارداری بدون هیچ مشکلی پیشرفت می کند. گرچه در برخی از موارد، رویان توسط بدن مادر پذیرفته نمی شود. پادتن آنتی فسفولیپید که به بافت خود بدن حمله می کند، از جمله به رویان مسبب بسیاری از سقط جنین هاست که پزشکان قبلا فکر می کردند، توضیحی برای آن وجود ندارد.
- چه می توان کرد؟
به گفته ی دکتر شیر، پژوهش های زیادی در این باره انجام نشده است و درمان ها هنوز در مرحله ی تجربی اند، ولی پزشکان موفق شده اند تا با آسپرین، هپارین (رقیق کننده ی خون) و برخی استروئیدها این مشکل را درمان کنند.

علت سقط جنین
بیماری های مداوا نشده مثل مشکلات تیروئید (کم کاری و پرکاری تیروئید) و دیابت های کنترل نشده

- چرا به سقط جنین می انجامد؟
عوارض تیروئید و دیابت های کنترل نشده، هر دو با محیط "نامناسب" رحم مربوط می شوند. به گفته ی دکتر شیر، آثار این عوارض زنده ماندن را برای رویان مشکل می سازد.
- چه می توان کرد؟
تغییرات شیوه ی زندگی توصیه شده از سوی پزشک را به کار گیرید و رژیم غذایی درمانی برای کنترل کردن دیابت را پیگیری کنید. عوارض تیروئید معمولا با دارو درمان می شود.

علت سقط جنین
سندرم پلی کیستیک تخمدان (PCOS)

- چرا به سقط جنین می انجامد؟
دکتر شیر می گوید: امروزه این مشکل علت اصلی رو به رشد سقط جنین مکرر بانوان است. بانوان مبتلا به سندرم پلی کیستیک تخمدان میزان زیادی از هورمون مردانه ی تستسترون دارند که در میان عوامل دیگر، باعث تخمک گذاری و چرخه ی ماهانه ی نامنظم می شوند. حتی در بانوانی که دیابت ندارند، سندرم پلی کیستیک تخمدان باعث مقاومت انسولینی می شود که از بالغ شدن کامل لایه های رحم جلوگیری می کند. تخمین زده می شود که بین ۵ تا ۱۰٪ بانوان در سنین باروری دچار سندرم پلی کیستیک تخمدان هستند.
- چه می توان کرد؟
درمان با آنتی بیوتیک های خوراکی در کاهش سقط جنین بانوان مبتلا به سندرم پلی کیستیک تخمدان موفق بوده است.

علت سقط جنین
عفونت های باکتریایی

- چرا به سقط جنین می انجامد؟
بسیاری از موجودات میکروبی موجود در مجاری تولید مثل بانوان و آقایان به طور بی ضرری همراه ما زندگی می کنند. اما برخی باکتری ها مشکل سازند و خطر سقط جنین را افزایش می دهند.
دو میکروب خاصmycoplasma hominis and ureaplasma urealyticum) ) در مجاری اندام تناسلی مرد و زن سالم زندگی می کنند، اما می توانند خطر سقط جنین را افزایش دهند. در خانم ها عفونت این باکتری لایه های رحم را متورم می کند و رشد را برای رویان غیرممکن می سازد. به گفته ی دکتر شیر، البته نشانه هایی از آن وجود دارد، ولی تنها راهی که متوجه شوید آیا شما و شوهرتان حامل آن هستید، آزمایش دادن است.
- چه می توان کرد؟
معمولا این عفونت ها به سادگی با آنتی بیوتیک ها درمان می شود.

علت سقط جنین
شیوه ی زندگی
(سیگار الکل، داروهای محیط سمی)

- چرا به سقط جنین می انجامد؟
به گفته ی دکتر شیر، نیکوتین از جفت عبور می کند و با خون رسانی و رشد جنین مداخله خواهد کرد. سیگاری ها به نسبت غیرسیگاری ها دو برابر بیشتر با خطر سقط جنین مواجه اند. نوشیدن نوشابه های الکلی با سقط جنین در ارتباط هستند. بنابراین وقتی سعی در باردار شدن دارید، استفاده از هر نوع ماده ی شیمیایی بی خردی است. در نهایت، بانوانی که در محیط خاصی کار می کنند مزرعه، اتاق عمل، مطب دندان پزشک و آزمایشگاه بیمارستان به علل ناشناخته نرخ سقط جنین بیشتری دارند.
- چه می توان کرد؟
به گفته ی دکتر لرنر، پیش از باردار شدن هر عادت زیان آوری را ترک کنید و از افزایش احتمال باروری موفق لذت ببرید. اگر نگران محل کار خود هستید، با پزشک مشورت کنید.

نشانه های سقط جنین
اوایل بارداری، لکه بینی معمول است، اما اگر گرفتگی هایی مانند عاد ماهانه یا درد شدید شکم احساس کردید، احتمال سقط جنین شدت می یابد و باید نزد پزشک بروید. پزشک برای بررسی دهانه ی رحم شما را معاینه کند؛ اگر باز شده است، احتمالا سقط جنین داشته اید. اگر قبلا سقط جنین داشته اید، دیگر به درمان پزشکی نیاز ندارید. اما در مواردی خاص به روندی به نام کورتاژ نیاز دارید تا بافت های رویان خارج شود.

منبع: نی نی پلاس