جانداران تراریخته (دستکاری شده ژنتیکی) یکی از بحث برانگیزترین حوزه¬های علوم را تشکیل می¬دهند. مهندسی ژنتیک در زمینه¬¬های متعددی مورد استفاده قرار می¬گیرد. برخی از کاربردهای پزشکی مهندسی ژنتیک مانند اسنولین اصلاح شده ژنتیکی پذیرفته شده است اما نظرات منفی در زمینه استفاده و تولید محصولات کشاورزی اصلاح نشده هنوز ادامه دارد.
چرا با یک موضوع به دو شکل متفاوت برخورد می شود؟ بیایید دلیل این تفاوت، حقایق، ترس و آینده جانداران دست کاری شده ژنتیکی را بررسی کنیم.
انسان ها هزاران سال است که به طور ژنتکی گیاهان حیوانات را اصلاح می کنند. شاید برخی از محصولات بازده و بهره وری بالایی داشته باشند و شاید یکی از گرگ¬ها بسیار وفادار باشد.
پس انسان ها در طول تاریخ راهکار هوشمندانه¬ای در پیش گرفته¬اند و گیاهان و حیواناتی را پرورش می دهند که دارای صفات مفید هستند.
صفات بیانگر ژن ها هستند. بنابراین با گذشت هر نسل این ژن ها با ارزش تر می¬شوند. پس از گذشت هزاران سال تقریبا هر گیاه و جانوری که اطراف ما وجود دارد تفاوت زیادی با قبل از حالت اصلی پیشین خود دارد.
اگر انسان ها در طی یک دوره هزار ساله به تغییر و بهبود در آن ها پرداخته اند، پس چه چیزی باعث تفاوت این موضوع با محصولات تراریخته می شود؟
تولید مثل انتخابی اساسا به شانس فرد بستگی دارد اما مهندسی ژنتیک فاکتور شانس را حذف می کند و ژن های مطلوب خود را انتخاب می¬کند. ما می توانیم میوه را بزرگ تر کنیم، آن را نسبت به آفت مقاوم کنیم و کارهای دیگر. پس چرا مردم در مورد آن نگران هستند؟
بهتر است با رایج ترین ایرادی که به جانداران دستکاری شده ژنتیکی می گیرند شروع کنیم.
شارش یا جریان ژنی، بدین معنی است که محصولات اصلاح شده می توانند با محصولات قدیمی و سنتی مخلوط شوند و ویژگی های جدیدی را ناخواسته به آن ها منتقل کنند.
روشی وجود دارد که می تواند از این کار پیشگیری کامل کند اما خود آن نیز بحث طولانی بر ضد محصولات تراریخته است.
دانه های پایان گر
این ایده بیان می کند که می توان دانه هایی عقیم و بی حاصل تولید کرد، این کار باعث می شود که کشاورزان مجبور شوند سالانه بذر های جدیدی تهیه کنند.
این موضوع باعث اعتراضات عمومی و توقف استفاده از این فناوری شد.
این موضوع به انتشار ناخواسته دی ان ای اصلاح شده ( مهندسی شده ) بر می گردد. نمونه هایی از گیاهان تراریخته در مکان هایی که کشت نشده بودند و همچنین رد پای ژن های تغییر یافته در گیاهان خارجی یافت شده بود.
اما گیاهان تراریخته نمی توانند به صورت خودرو رشد کنند. بسیاری از گیاهان گرده افشانی می¬کنند و تمام گیاهان باید برای آمیخته شدن با یکدیگر در ارتباط باشند.
همچنین روش های کشاورزی مانند منطقه حائل وجود دارد که از ترکیب غیرعمدی گیاهان تا حد ممکن جلوگیری می کند. اما اگر احتمال داشته باشد که یک ارگانیسم تراریخته با ارگانیسم معمولی ترکیب شود. یک سوال مهم به وجود می آید، آیا غذایی که از محصولات تراریخته به دست می آید با غذای معمولی متفاوت است؟
این سوال از همان ابتدا تبدیل به یک نگرانی بزرگ شده بود.
گیاهان تراریخته ای که استفاده خوراکی داشتند برای احتمال وجود آسیب احتمالی چک می شوند و نتایج به دست آمده توسط چند سازمان بررسی می شود.
پس از بیش از 30 سال و هزاران مطالعه نتیجه علمی گرفته شد. مصرف گیاهان تراریخته خطرناک تر از گیاهان معمولی نیست.
اما در مورد گیاهانی که مهندسی ژنتیکی شده اند تا سمی باشند چه؟
به طور مثال محصولات بی تی که از ژن باکتری باسیلوس تورینجینسیس گرفته می شود و باعث می شود که گیاهان اصلاح شده پروتئینی برای از بین بردن سیستم گوارشی آفات داشته باشند.
این گیاه خود سمی برای از بین بردن آفات تولید می کند و حشراتی که آن محصول را بخورند از بین می¬روند.
این موضوع نگران کننده به نظر می¬رسد.
اسپری های دفع آفت را می توان با شست و شو از بین برد اما سم موجود در محصولات گیاهی در درون آن ها قرار دارد. اما در حقیقت این موضوع باعث ایجاد مشکل نمی شود.
این مسئله به تفاوت های بین موجودات بر می گردد. آنچه برای یک گونه ضرر ندارد ممکن است برای گونه دیگر کشنده باشد.
به طور مثال قهوه برای حشرات سم است ولی انسان ها ضرری به همراه ندارد. یا شکلات که برای سگ ها کشنده است برای انسان ها لذت بخش است.
مانند مثال های قبل محصولات بی تی پروتئینی تولید می کنند که اختصاص به دستگاه گوارش حشرات خاصی دارد و برای انسان ها بی ضرر است.
در یک رویکرد متفاوت، گیاهان به شیوه ای مهندسی می شوند که در برابر سموم آفت های خاصی مقاوم شوند. به این ترتیب کشاورزان از این سموم استفاده می کننند و گیاهان رقیب را بدون آسیب به گیاهان اصلی از بین می برند.
اکنون ما به نقطه ضعف ارگانیسم های تراریخته می رسیم. صنعت آفت کشی تجارت بزرگی است و بیش از 90 درصد محصولات گیاهی خریداری شده در ایالت متحده در برابر علف کش ها به خصوص گلایفوسیت ها مقاوم هستند. در نتیجه استفاده از گلایفوسیت ها افزایش پیدا کرده است.
این موضوع بد نیست، گلایفوسیت نسبت به علف کش های دیگر برای انسان خطر کم تری دارد و این بدین معنی است که کشاورزان انگیزه زیادی برای اعتماد به این روش و کنار گذاشتن روش های متعادل برای کنترل علف های هرز دارند. این یکی از اصلی ترین مشکلات محصولات تراریخته است.
بیش تر انتقادات از این تکنولوژی در حقیقت انتقاد از کشاورزی مدرن و نحوه تجارت ابر شرکت هایی است که عرضه غذای انسان ها را تامین می کنند.
این انتقادات نه تنها معتبر است بلکه مهم نیز هست. ما نیاز داریم که کشاورزی را به یک مدل پایدارتر تغییر دهیم و ارگانیسم های تراریخته به عنوان تکنولوژی در این جنگ متحد ما هستند نه دشمن ما.
آن¬ها به ما کمک می کنند تا از طبیعت محافظت کنیم و تاثیر خود را بر محیط زیست به حداقل برسانیم.
بیایید به نمونه های مثبت استفاده از مهندسی ژنتیک نگاه کنیم.
بادمجان گیاهی مهمی در بنگلادش به حساب می آمد ولی در اغلب اوقات آفت تمامی محصولات را از بین می برد. کشاورزان به میزان زیادی از آفت کش ها استفاده می کردند. این روش نه تنها گران است بلکه باعث بیماری افراد نیز می شود.
این رود در سال 2013 با معرفی نوعی بادمجان تراریخته متوقف شد. همان پروتئین بی تی که قبلا مورد بحث قرار گرفت و کشنده انسان ها و بی خطر برای انسان ها است در این بادمجان قرار گرفت.
مصرف حشره کش برای بادمجان تا 80 درصد کاهش یافت و پس از آن وضعیت سلامت کشاورزان بهبود یافت و درآمدزایی آن ها نیز سیر صعودی پیدا کرد.
بعضی اوقات راهکار تراریخته تنها انتخاب است.
در سال 1990 صنعت میوه پاپایا در هوایی تحت تاثیر حمله ویروس رینگسپات قرار گرفت، این ویروس تهدیدی برای میوه های پاپایا به شمار می آمد.
راه حل این مشکل ایجاد نوعی پاپایای تغییر ژنتیکی یافته بود که بر علیه این نوع ویروس واکسینه شده باشد، بدون این تغییر صنعت پاپایای منطقه از بین می رفت.
تمام این داستان ها تنها شامل بخش بسیار کوچکی از کاربردهای این تکنولوژی می شود. 99 درصد محصولات تراریخته ای که مصرف می کنیم یا آفت کش تولید می کنند یا در برابر آن مقاوم هستند.
کارهای زیاد دیگری می توان با استفاده از این فناوری انجام داد، دانشمندان بر روی محصولاتی کار می کنند که می تواند رژیم غذایی ما را بهبود ببخشد. گیاهانی که مواد مغذی متفاوت بیش تری تولید می کنند مانند میوه با آنتی اکسیدان بالا تر برای مقابله با بیماری ها یا برنج با ویتامین های بیش تر، نمونه ای از این محصولات هستند.
در مقیاس بزرگ تر ما تلاش می کنیم تا گیاهانی که به تغییرات آب و هوایی مقاوم هستند را مهندسی کنیم. گیاهانی که می توانند خود را با تغییرات آب و هوایی و خاک نامطلوب تطبیق دهند و نسبت به خشک سالی و سیل مقاوم باشند.
ارگانیسم های تراریخته نه تنها می توانند تاثیر کشاورزی را بر روی محیط زیست کاهش دهند بلکه به صورت فعال از آن محافظت می کنند.
دانشمندان در حال کار بر روی گیاهانی هستند که می تواند میکروب های موجود در هوا مانند نیتروژن را جذب کنند. نیتروژن یک بارور کننده رایج است، اما تجمع آن باعث آلودگی آب های زیر زمینی می شود و تغییرات آب و هوا را سرعت می بخشد.
گیاهانی که نیتروژن خود را تامین می کنند هر دو مشکل را می توانند برطرف کنند.
این موضوع بدین معنی است که کودهای شیمیایی در کشورهای توسعه یافته بسیار مصرف می شود اما در کشورهای در حال توسعه با کمبود این کودها مواجه هستیم.
ما حتی می توانیم گیاهان را به کربن گیرهای موثری تبدیل کنیم، مانند درخت شاه بلوط آمریکایی، تا تغییرات آب و خوایی را تقلیل دهیم یا روند آن را معکوس کنیم.
با ابزارهایی که امروزه در دست داریم تنها محدودیت ما تخیل ما است.
به طور روزانه در کل جهان حدود پنج هزار تن غذا مصرف می شود. سازمان ملل پیشبینی کرده است که تا سال 2050 این میزان هفتاد درصد افزایش خواهد یافت. این غذای بیش تر را می توان با زدودن جنگل های بیش تر برای ایجاد زمین و مراتع جدید و با استفاده از آفت کش های بیش تر تامین کرد.
یا انسان ها می توانند راهی پیدا کنند تا با زمین هایی که اکنون در اختیار داریم و استفاده از روش های موثر مانند گیاهان تغییر یافته این میزان را تامین کنیم.
تقویت کشاورزی به جای گسترش آن بدین معنی است که محصولات تراریخته می توانند به صورت طبیعی کشت شوند. به طور خلاصه، ارگانیسم های تغییر یافته ژنتیکی نه تنها پتانسیل تغییر کشاورزی را دارند بلکه رفتارهای غیر مسئولانه انسان ها را نیز کاهش می دهند.
ارگانیسم های تراریخته می تواند قوی ترین اسلحه ما برای نجات محیط زیست باشد.
به نظر می رسد که گیاهان تراریخته آسیبی به رابطه جنسی افراد وارد نمی کند.
نظرت چیه؟
نوشته اصلی توسط Admin
