بررسی اختلالات خواب: بی خوابی (عوامل و نشانگان)
بی خوابی (Insomnia) یکی از رایج ترین اختلالات خواب است. بی خوابی عبارت است از بروز مشکل در به خواب رفتن و یا ادامه خواب و یا نداشتن خوابی نشاط آفرین حتی با وجود زمان کافی خواب. زندگی سرشار از موقعیت هایی است که می تواند سبب بروز بی خوابی برای مدتی محدود شود. این نوع بی خوابی موقتی امری رایج است و به خاطر موقعیت های استرس زا نظیر کار، خانواده و یا یک رویداد دردآور پدید می آید.
بی خوابی مزمن عبارت است از داشتن نشانه های بی خوابی حداقل سه شب در هفته و حداقل به مدت یک ماه. بیشتر موارد بی خوابی ثانویه هستند، یعنی به خاطر یک اختلال دیگر و یا مصرف داروهایی خاص به وجود می آیند. بی خوابی مزمن اولیه یک اختلال جدی خواب است و هنوز دلیل آن به خوبی شناخته شده نیست. حدود 30 تا 40 درصد از افراد بزگسال اظهار می دارند که هر ساله برخی نشانه های اختلال بی خوابی را دارند و حدود 10 تا 15 درصد آنها نیز می گویند به بی خوابی مزمن مبتلا هستند. افزایش سن سبب افزایش بی خوابی مزمن می شود. همچنین احتمال بروز این اختلال در زنان بیشتر است.
بی خوابی در بیشتر موارد سبب ایجاد مشکلاتی در طول روز از قبیل خواب آلودگی بیش از حد، خستگی مفرط، کمبود انرژی، دشواری در تمرکز، خلق و خوی افسرده و زودرنجی و کج خلقی می شود. با توجه به همه این پیامدهای بالقوه، درمان نکردن بی خوابی می تواند همانند برخی مشکلات مزمن پزشکی، سبب بروز مشکلاتی در زندگی ما گردد.
نشانه های رایج بی خوابی
در فهرست زیر مجموعه ای از نشانه های رایج اختلالات خواب ذکر شده است. اگر این نشانه ها برای شما صادق بود، با پزشک خود مشورت کنید:
• شب ها بیشتر از 30 دقیقه طول می کشد که خوابم ببرد.
• شب هنگام به صورت پیاپی از خواب بیدار می شوم و برای دوباره خوابیدن دچار مشکل می شوم.
• صبح ها خیلی زود بیدار می شوم.
• با وجود این که هر شب بین 7 تا هشت ساعت و یا بیشتر می خوابم، اما باز هم احساس خستگی می کنم.
• در طول روز احساس خواب الودگی می کنم و اگر فرصتی برای چرت زدن داشته باشم، ظرف 5 دقیقه خوابم می برد و یا در زمان های نامناسبی در طول روز خوابم می برد.
• فردی که نزدیکم می خوابد می گوید که در هنگام خواب با صدای بلند خروپف می کنم و یا صدای نفس کشیدنم بلند است و یا این که متوجه مکث های کوتاه تنفسی من در حین خواب می شود.
• در پاهایم حس خارش و مور مور شدن دارم که پس از حرکت دادن و یا مالش پاهایم از بین می رود و این پدیده به ویژه در شب ها و وقتی که می خواهم بخوابم روی می دهد.
• در هنگامی که دارد خوابم می برد و یا چرت سبک و کوتاهی می زنم صحنه های شفاف و رویا مانندی را می بینم.
• وقتی که می خندم و یا می ترسم و خشمگین می شوم، چندین بار نوعی ضعف عضلانی را حس می¬کنم.
• وقتی که تازه از خواب بیدار می شوم حس می کنم نمی توانم راه بروم.
عوامل ایجاد بی خوابی مزمن
بی خوابی مزمن معمولاً به خاطر یک یا چند عامل از عوامل زیر روی می دهد:
• یک بیماری و یا اختلال خلق و خو. اصلی ترین دلایل بروز بی خوابی عبارتند از افسردگی و/یا اختلالات اضطراب. اختلالات عصب شناختی نظیر آلزایمر و پارکینسون نیز می تواند با خود بی خوابی را به همراه داشته باشد. بی خوابی مزمن می تواند از آرتروز، اسم و سایر مشکلات جسمی حاصل شود. نشانگان این بیماری ها ممکن است شب هنگام پدیدار شود و سبب دشواری به خواب رفتن و یا ادامه خواب گردد.
• برخی از داروهای تجویزی و یا برخی داروهایی که بدون نسخه پزشک ارائه می گردد که می تواند سبب مختل شدن خواب گردد. از این داروها می توان به داروهای ضد احتقان، برخی مسکن ها و استروید ها اشاره نمود.
• رفتارهای مختل کننده خواب نظیر ورزش و انجام تحرک شدید بدنی چند ساعت قبل از خواب، مصرف کافئین در ساعات پایانی روز، تماشای تلویزیون و کتاب خواندن در رختخواب و یا برنامه نامنظم خواب (که به خاطر شیفت های کاری مختلف و یا سایر دلایل شکل می گیرد).
• یک اختلال دیگر خواب نظیر وقفه تنفسی در حین خواب و یا سندروم پاهای بی قرار
با این حال برخی افراد دچار بی خوابی مزمن اولیه هستند. در برخی از موارد این افراد دچار ترشح بیش از حد برخی هورمون ها، دمای بالاتر بدن، ضربان تندتر قلب و نیز امواج مغزی متفاوت در حین خواب هستند.
نظرت چیه؟
نوشته اصلی توسط 123
