خودشناسي، گام اول در رضايت از خويشتن
علاقمندي به داشتن ظاهري آراسته و متناسب بسيار مهم است و در مقابل يكي از رايج ترين مشكلاتي كه در اثر "دوست نداشتن ظاهر" به آن دچار ميشويم، كاهش اعتماد به نفس است كه در تمام جنبه هاي زندگي تاثير گذار بوده و گاهي به جايي ميرسد كه شخص ديگر تنها نگران ظاهر خود نيست، بلكه تصور ميكند اصولا همه چيز درباره او بد و هر كاري كه ميكند اشتباه است.
نكته مهمي كه همه ما بايد به آن توجه كنيم اين است كه داشتن روح و روان سلامت و زيبا، بسيار مهمتر از چند كيلو كمبود يا اضافه وزن يا داشتن بيني قلمي است.
اهميت داشتن بدني سالم و مطلوب بر كسي پوشيده نيست، اما هستند كساني كه علي رغم داشتن ظاهري زيبا، از نداشتن اعتماد به نفس رنج ميبرند و به دلايل واهي خود را به تيغ جراحان زيبايي ميسپارند، رژيمهاي سخت و مضر غذايي ميگيرند، خود را نادان و بي دست و پا انگاشته و به آنچه توجه نميكنند، روح و روان رنج ديده شان است. اين افراد در هر شكلي كه باشند از ظاهر خود ناراضي هستند و هيچ دليل و منطقي بر اين احساس آنان چيره نميشود، "مگر اينكه خود بخواهند".
آنچه در ادامه ميخوانيد، مطلب مفيدي درباره شناخت خويشتن و سعي در به دست آوردن تصوير ذهني مطلوب از خود است و اميدواريم كه مطالعه آن بتواند در يافتن خود واقعي شما، راه گشا باشد.
تصوير شخصي يا خويشتن شناسي چيست؟
تصوير شخصي يا Self-Image تصوير، تصور و آگاهي ذهني و دروني هر شخص از خودش است. عزت نفس يا Self-Esteem، زماني است كه اين تصوير و درك از خود به شكلي باشد كه از آن احساس رضايت كنيم. (به نقل از فرهنگ لغت Random House)
تصوير شخصي، درك و برداشت شما از خودتان است و شامل تعدادي از تاثرات و احساساتي است كه در طول زمان به وجود آمده اند، اميدها و آرزوهاي شما چه هستند؟ تفكرات و احساسات شما كدامند؟ شما درطي زندگي خود چه كرده ايد و چه خواهيد كرد؟
اين تصويرهاي شخصي ميتوانند بسيار مثبت باشند و شخص را در اعمال و افكارش سرشار از اعتماد به نفس نمايند، يا منفي باشند و شخص را نسبت به قابليتها و نظريات خود دچار ترديد كنند.
جالب است كه ديدگاه شما از خودتان ميتواند به شكل غير مترقبه اي با ديدگاه جهان نسبت به شما متفاوت باشد. بعضي افراد كه از بيرون به نظر كامل ميرسند (داراي دانش و آگاهي، ظاهر زيبا و موفقيت مالي و معنوي)، ميتوانند تصوير شخصي بسيار بدي از خود داشته باشند و بالعكس، افرادي وجود دارند كه علي رغم زندگي سخت و پر مشقت از تصوير شخصي بسيار مثبتي برخوردارند.
عده اي عقيده دارند كه تصويري كه هر كس از خود دارد، با وقايعي كه او را تحت تاثير قرار داده شكل ميگيرد (مانند موفق بودن يا نبودن در مدرسه، كار يا روابط اجتماعي)، عده ديگر اعتقاد دارند كه تصوير شخصي هر كس از خودش، ميتواند به او كمك كند تا اين وقايع را به شكلي كه ميخواهد درآورد.
به نظر ميرسد كه در هر دو شيوه تفكر، حقايقي وجود دارد، به اين ترتيب كه شكست در يك موضوع ميتواند منجر به داشتن احساسي بد نسبت به خويشتن شود و از طرف ديگر، داشتن احساسي خوب نسبت به خود، ميتواند به بهتر انجام دادن يك كار كمك كند.
اما در هر حال نميتوان منكر اين واقعيت شد كه برداشت شخصي هر كس از خويشتن خود، تاثير قدرتمندي بر سعادت او دارد و چشم انداز او به زندگي ميتواند اطرافيان وي را تحت تاثير قرار دهد. اگر شما يك تصوير شخصي مثبت از خود را به نمايش بگذاريد، احتمال اينكه ديگران شما را يك فرد مثبت و توانا ببينند بسيار بيشتر است.
البته مهم اين است كه تصوير شخصي شما از خودتان در عين مثبت بودن، واقعگرايانه هم باشد. داشتن تصويري غير واقعي-چه مثبت و چه منفي- ميتواند عاملي بازدارنده باشد. بعضي اوقات داشتن كمي حس منفي يا منتقدانه نسبت به خودمان ميتواند به عاملي تشويق كننده براي تغيير، فعاليت، رشد و موفقيت باشد. گاهي اوقات هم، داشتن حس مثبت بيش از حد ميتواند به خود بزرگ بيني، كم اعتنايي به آموختن و گستاخي منجر شود. يافتن تعادل بين داشتن حس مثبت و واقع بيني، يكي از مهمترين عوامل در يافتن ديدگاهي صحيح نسبت به خود است.
تصوير شخصي خود را معنا كنيد : نداي دروني شما چه ميگويد؟
جالب است كه ما ميتوانيم به سادگي و به دفعات خود را مورد قضاوت قرار دهيم. آيا تا كنون از خود پرسيده ايد "اين چه كاري بود كردم؟" يا پس از انجام كاري با خودتان فكر كرده ايد "عجب كار احمقانه اي"؟
اين همان نداي دروني شما است كه به قضاوت پرداخته است. در بعضي افراد اين نداي دروني ميتواند بيش از حد ايرادگير و خشن باشد و به عزت نفسي آسيب ديده منجر شود. در عده ديگر، اين ندا به قدري ضعيف شده است كه آنها ديگر تشخيص نميدهند كه چه زماني در حق ديگران بدي كرده و با آنان بي عاطفه بوده اند.
اولين قدم در راه تغيير تصوير شخصي و عزت نفس، گوش سپردن به نداي دروني است. آگاه شدن به حضور يا عدم حضور قاضي دروني، ميتواند به شما كمك كند تا تصوير فعلي خود را ببينيد و تصميم بگيريد كه آيا اين تصوير نيازي به تغيير يافتن دارد يا خير.
يكي از روشهايي كه براي درك تصوير شخصي فعلي شما مفيد است، تصور يك موقعيت و عكس العملي است كه خودتان در چنين موقعيتي نشان ميدهيد. براي مثال، شما يك صبح زيبا را ميتوانيد به دو شكل آغاز كنيد، با جمله اي سرزنش آميز نسبت به خودتان مانند "اينقدر تنبل نباش، حركت كن ژوليده بي خاصيت" ، يا با اين فكر كه "من براي بيرون رفتن و انجام كارهاي مختلف بيتابم"، شما در هر مورد نوعي نداي دروني را به كار گرفته ايد و چه بهتر كه از نوع مثبت آن بهره مند شويد.
گاهي اوقات شخص يك قضاوت دروني را ايجاد ميكند تا خود را از موقعيتهاي احتمالي خجالت آور يا نا خوشايند نجات دهد. براي مثال اگر شما به خودتان بگوييد كه قادر به انجام يك كار به خصوص نيستيد يا خود را متقاعد كنيد كه ديگران شما را دوست ندارند، روشي براي طفره رفتن از اشتباه يا عدم پذيرش احتمالي خود ايجاد كرده ايد. افراد معمولا با منتقد درون خود راحت تر كنار مي آيند و حتا اگر اين انتقاد نادرست بوده و به كاهش اعتماد به نفس منجر شود، باز به اين كار ادامه ميدهند.
بايد بدانيم كه محافظت از خودمان بدون ايجاد محدوديت هم امكان پذير است. براي مثال، شما ميتوانيد براي نظر ديگران درباره خودتان، ارزش كمتري قايل شويد (از من خوششان نمي آيد، حالا مگر چه شده؟) يا اينكه جنبه هاي مثبت كار ناموفق خود را در نظر بگيريم (حداقل از انجام دادنش نترسيدم)، يا اينكه ميتوانيد نداي دروني خود را در مواقعي كه مشغول اغراق درباره ويژگيهاي منفي شما است خاموش كرده و يا آنرا اصلاح كنيد. مهم اين است كه هنگام قضاوت خود، به بخش واقع گرايانه آن اهميت بيشتري بدهيد تا بتوانيد هر نوع انتقاد نامعقول را تعديل نماييد.
نظرت چیه؟
نوشته اصلی توسط zbahane
